Dijken van Wijven verleggen grenzen
Politie volgt verloop van festival op de voet
Kunstmanifestatie met
zeventien deelnemers
in Staats-Spaanse Linie.
Zeeuwse korps zet
tijdens Concert at Sea
zo'n 250 mensen in.
pzc Vrijdag 27 juni 2008 35
door Jeanette Vergouwen
AXEL - Ruim twee jaar geleden lie
pen over een dijkje bij Heinkens-
zand twee vrouwelijke kunste
naars. Hun namen: Jorien Brug-
mans en Betsy de Jonge.
Hun gesprek ging, hoe kan het
ook anders, over 'vrouw en kunst'.
En vooral dit: dat vrouwen heel
goed in staat zijn tot 'aparte' kunst
zinnige creaties en hoe dat voor
een groot publiek vorm te geven.
Het wandelingetje werd de aanzet
tot een spraakmakend kunstinitia
tief in 2006: Dijken van Wijven.
Morgen begint een tweede pro
ject: Grenzen 2008. In Zeeuws-
Vlaanderen deze keer, met als loca
tie de (voormalige) forten Sint Li-
vinus en Sint Jacob, zeg maar: de
Staats-Spaanse Linie. Commissaris
van de koningin Karla Peijs opent
morgen de kunstmanifestatie.
„Dijken van Wijven is in korte tijd
een begrip geworden. Typisch
Zeeuws", zegt Brugmans. „Bekt
lekker, en blijft hangen. Zie het als
een project van vrouwen die ste
vig met hun voeten in de klei
staan. De eerste editie kreeg met
een internationale bekendheid; de
tweede moet wat ons betreft grens
verleggend worden."
De voorbereiding van Grenzen
2008 vergde anderhalfjaar. Zeven
tien vrouwen werken er vanuit ver
scheidene kunstdisciplines aan
mee. In hun kunstuitingen zullen
de cultuurhistorische en land
schappelijke invloeden van de
Tachtigjarige Oorlog herkenbaar
zijn. In het decor van de twee for
ten en een deel van de bijbehoren
de verbindingsdijk (Linie) bena
dert elke deelnemende kunstenaar
het thema Grenzen op eigen wij
ze.
Tamara Dees uit Koewacht bijvoor
beeld is blij met haar deelname
aan het project. „Als beeldend kun
stenaar zoek ik altijd naar het ver
haal achter een vorm, een idee.
Dat inspireert, maar het moet me
wel persoonlijk raken. Voor Dij
ken van Wijven heb ik drie zelf
portretten gemaakt. Houten pane
len die ik met gemengde technie
ken en foto's heb beschilderd. Vrij
realistisch en alles op ware grootte.
Ik gebruik drie dode boomstam
men als sokkels en de drie figuren
wijzen drie punten aan: de water
toren in Axel, mijn eigen huis en
de richting die met de wind mee-
waait. Ik wil met dit alles aange
ven dat iedereen zijn grenzen
moet bepalen en moet weten
waar hij of zij voor staat. Ik ben
echt weg van dit project. Het is
laagdrempelig en de locatie is zo
onverwacht."
'Ik ben echt weg van dit
project. Het is laagdrempelig
en de locatie zo onverwacht'
De afgelopen dagen waren de deel
nemende zeventien vrouwen bij
de forten druk bezig om alle ont
werpen in realiteit uit te bouwen
tot spraakmakende kunstobjecten.
Pascale Bosmans uit Kloosterzan-
de is een van hen. Ze ziet kunst als
een persoonlijke belevenis. Haar
project, een grote halve bol, om
schrijft ze als een eruptie. „Gelijk
aan de confrontatie van twee le
gers die hier tegenover elkaar heb
ben gestaan: strijd die leidt tot ver
scheuring. Net als de eruptie
kwam de inspiratie als een opwel
ling bij mij boven. Er komen twee
scheuren die naar de bol lopen.
Die construeer ik met graszoden,
beschilderde kinderkoppen en
snoeihout. Ook de kleuren oranje
en rood zijn vanwege de symbo
liek gekozen."
Het kunstproject houdt niet op bij
een manifestatie bij twee forten.
Tussen begin en eind van Grenzen
2008 zijn er ook enkele muziekuit
voeringen: het saxofoonkwartet
Saxofour op 6 juli bijvoorbeeld,
een Vlaamse weekend met muziek
en poëzie op 12 juli en akoestische
popfolk op 26 juli.
Op verschillende locaties (waterto
ren Axel, stadhuis Terneuzen, de
Drukkerij Middelburg) zijn er ex
posities van deelnemende kunste
naressen. In de Oostkolk in Ter-
neuzen ligt een dijken-van-wijven
installatie. Een van de deelneem
sters, Hendrike Huijsmans, instal
leerde er zeventien rode boeien,
die de zeventien vrouwen verte
genwoordigen. Grenspad, noemt
ze haar werk.
En ook is er een Dijken-van-Wij-
venfietsroute, uitgezet door de
VW Zeeuws-Vlaanderen.
Gedurende de manifestatie is het
mogelijk om onder leiding van
een gids een speciale kunstroute te
volgen, mede op initiatief van de
werkgroep Promotie Axel. Deze
rondleidingen, onder meer met de
het minitreintje 'Dijken-van-Wij-
venexpress' zijn mogelijk in de
weekends in juli. Er is dan ook uit
leg over het landschap en de ge
schiedenis van streek en forten. Jo-
rien Brugmans: „Het hele project
is een bron van inspiratie van
kunst en natuur."
KI Manifestatie: 'Grenzen 2008' van
Dijken van Wijven, tot en met 27
juli rond de forten Sint Jacob en
Sint Livinus (Staats-Spaanse Linie)
■■j Voor mee informatie over de
kunstmanifestatie zie ook:
www.dijkenvanwijven.nl
Dijken van Wijven in Zeeuws-Vlaanderen
Aan 'Grenzen 2008' doen zeventien kunstenaars mee: Lysandre Begijn,
Pascale Bosmans, de ANSJOvisSEN, Jorien Brugmans, Tamara Dees, Els Do-
minicus, Ollo Feenstra, Elis Vermeulen, Henrike Huysmans, Betsy de Jon
ge, Maggy van Landegem, Marijke Maas, Danielle Orelio, Marjolein Inne-
mée, Elsje van Ree en Paz Sans Fle.
De stichting Dijken van Wijven heeft een programmaboekje samenge
steld, verkrijgbaar bij onder meer alle WV's in Zeeland en Oost-Vlaande-
ren en in de Watertoren van Axel.
De organisatie zoekt nog vrijwilligers voor surveillance 's nachts. De be
loning is een etentje. Aanmelden bij Jorien Brugmans, 0115-620358.
door Emile Calon
middelburg - Concert at Sea
wordt vandaag en morgen ook
met grote interesse gevolgd vanuit
het politiebureau in Middelburg.
Daar zit beide dagen en het groot
ste deel van de nachten de Staf
Grootschalig en Bijzondere (poli
tieoptreden (SGBO). Vanuit een
commandokamer volgt een aantal
politiemensen het verloop van het
concert en probeert bij te sturen
als er iets dreigt mis te gaan.
De SGBÖ komt in actie bij elk gro
te gebeurtenis, zowel gepland als
niet-gepland. Dus van de Four
Freedoms Awards en Sail Vlissin-
gen tot en met een plotselinge cala
miteit op de Westerschelde, aldus
Johan Kasse. De commissaris is de
zer dagen algemeen commandant
van het SGBO. Verder zitten er
specialisten op het gebied van in
formatie, mobiliteit en ordehand
having. Vanuit het gebouw aan de
Segeersingel volgen ze alle ontwik
kelingen die te maken hebben met
het concert op de Brouwersdam.
De mensen van de informatieafde
ling houden bijvoorbeeld contact
met het KNMI om niet verrast te
worden door een plotseling on
weer. Maar ze proberen ook te we
ten te komen of bijvoorbeeld de
harde kern van de Feyenoordsup-
porters plannen heeft om naar de
Brouwersdam te komen. De mobi
liteitsmensen houden zich bezig
met het verkeer en vervoer. Die
moeten onder andere voorkomen
Er is contact met het KNMI
om niet verrast te worden
door een plotseling onweer
dat Scharendijke en Ellemeet onbe
reikbaar worden. Maar ook kijken
ze of het goed gaat met het ver
voer van alle festivalbezoekers. De
ordehandhavers moeten samen
met de mensen van de beveiliging
ervoor zorgen dat alles die dag or
delijk verloopt. Al die Middelburg
se specialisten worden gevoed
door de mensen ter plaatse. Vol
gens Kasse zijn voor Concert at
Sea zo'n 250 politiemensen in
touw. Voor de zekerheid is in de di
recte nabijheid van de Brouwers
dam een cellenstraat ingericht.
Daar kunnen, als het nodig is, tij
delijk een twintigtal mensen wor
den opgesloten voor ze worden
overgebracht naar Torentijd.
Carlos van Kruijssen is al maan
den bezig met het schrijven van
het draaiboek voor Concert at Sea.
Hij en vijf andere medewerkers
van de Zeeuwse politie stellen de
draaiboeken op voor alle evene
menten. Ze houden in het voorsta
dium contact met de organisato
ren en bedenken ook wat er moet
gebeuren bij een plotselinge cala
miteit. Zo hebben zij geregeld dat
de politie bij een telefoonstoring
via het netwerk van defensie kan
blijven communiceren. „Je organi
seert flexibiliteit", zo vat Van
Kruijssen zijn werk samen. Hij
geeft aan dat de concertbezoekers
ook zelfredzaam moeten zijn. Zo
wordt aangeraden voldoende kle
ding mee te nemen om te voorko
men dat ze bij een daling van tem
peratuur bevangen raken door de
kou. ,,'s Avonds aan zee, op het as
falt, kan het flink afkoelen."
Jorien Brugmans met haar installatie Wachters van Fort Livinus.
foto Camile Schelstraete
