Binnenland
'Opofferen landbouwgrond is stom'
Iet overheid is rommeltje
Verzet tegen uitbreiden
van natuurgebieden
groeit onder boeren.
Hells Angels moeten
clubterrein ontruimen
Strengere controle op
rapen kievitseieren
Eigenaar afgebrande
loods aangehouden
Europarlementariër
Buitenweg uit politiek
Algemene Rekenkamer:
gegevens onvolledig en
onbetrouwbaar.
6 Donderdag 26 juni 2008 PZC
door Dylan de Cruijl
COUDERAK - De protesten tegen
het opofferen van landbouwgrond
voor natuur zwelt overal in het
land aan. Kostbare landbouw
grond is broodnodig, zeggen boe
ren en actiegroepen. De Tweede
Kamer vergadert er vandaag over.
Het land van boer ]an Anker loopt
bijna tot aan de horizon, waar zijn
koeien en schapen als witte vlek
jes over het gras schuiven. Dat is
meer dan twintig minuten lopen,
verduidelijkt hij. Allemaal zijn
grond, waar hij al twintig jaar van
leeft. En dat willen 'ze' nu van
hem afpakken om er natuur van
te maken.
'Ze' is de provincie Zuid-Holland
die de Krimpenerwaard bij Gouda
wil omvormen tot een moerasach
tig reservaat. Vijftien boeren moe
ten worden uitgekocht, onder wie
Anker. Hij mag er blijven wonen
om een pannenkoeken- of zorg
boerderij te beginnen. Maar zijn
land raakt hij kwijt.
„Voor natuur", schampert Anker.
„Het is een gekte geworden. En dit
boerenland dan? Wat hier al eeu
wen hoort. Is dat ineens geen na
tuur?" De protesten uit de Krimpe
nerwaard voeden het groeiende
Ecologische Hoofdstructuur
verzet tegen het opofferen van
kostbare landbouwgrond voor na
tuur. Boerenorganisatie LTO Ne
derland en tal van actiegroepen
vrezen dat groeiende reservaten de
leefbaarheid van het platteland ver
stikken. Bovendien zou het met
het oog op de voedselcrisis 'rond
uit stom' zijn om vruchtbaar boe
renland op te geven.
In Noord-Holland bestaan felle
protesten tegen het onder water
zetten van stukken land om van
Wieringen weer een eiland te ma
ken. Dertig boerenbedrijven moe
ten verkassen, maar waar naartoe
is niet duidelijk. In Zeeland lopen
bewoners - maar ook bestuurders
- al langer te hoop tegen het plan
om de polders langs de Wester-
schelde onder water te zetten, als
natuurcompensatie voor het uitdie
pen van de watergang.
In Zuid-Limburg protesteerden on
langs vierhonderd boeren tegen
provinciale plannen om hun land
bouwgrond op te offeren voor na
tuur en recreatie. In Flevoland wei
geren 33 boeren hun grond te ver
kopen voor het nieuwe natuurge
bied Oostvaarderwold.
„De schrik slaat je om het hart",
zegt Coert van Beijma thoe King-
ma, voorzitter van het nieuwe Co
mité Nieuwe Natuur, Nee. „Er is
een wildgroei van plannen. Er ont
staat verwilderd landschap dat mil
joenen kost om te onderhouden."
Het comité van boeren en burgers
riep de Tweede Kamer, die van
daag over het onderwerp verga
dert, vorige week op de natuur-
plannen te heroverwegen. „Ik kan
me geen natuurlijker beroep voor
stellen dan boer", zegt Beijma
thoe Kingma.
Volgens boerenorganisatie LTO Ne
derland hebben boeren er jaren
lang van geprofiteerd dat de over
heid hun land opkocht, onder
meer voor natuurontwikkeling.
De prijzen waren laag en de boter
berg en melkplas enorm. Maar de
wereld verandert snel, zegt
LTO-bestuurder Tamalt Beishui
zen.
Boeren verdienen weer prima en
dus zien zij geen reden hun grond
te verkopen. Aan bestaande plan
nen wil LTO blijven meewerken,
zoals de uitleg van de Ecologische
Hoofdstructuur, die natuurgebie-
'Verreweg het grootste deel
van het verdwenen
boerenland wordt bebouwd'
den met elkaar verbindt. Maar het
elders compenseren van verdwe
nen natuur als gevolg van bebou
wing, recreatie en industrie moet
op de helling. De 70.000 hectare
die daar volgens LTO de komende
jaren voor nodig is, gaat voorname
lijk ten koste van landbouwgrond.
Van Beishuizen: „En dan hebben
wij nog niet eens allerlei natuur-
plannen van dorpen meegeteld."
Toch loopt het volgens onder
zoeksinstituut LEI, voorheen het
Landbouw Economisch Instituut,
zo'n vaart niet. De landbouw
grond in Nederland daalde vorig
jaar met 0,3 procent. Daarvan
wordt slechts 10 procent opgeof
ferd aan natuur. Verreweg het
grootste deel van het verdwenen
boerenland wordt bebouwd.
Directeur van Natuurmonumen
ten Jan Jaap de Graeff moet lachen
om alle kritiek. LTO bedient zich
volgens hem van 'opportunisti
sche argumenten'. „De boeren heb
ben economische motieven, maar
ze gieten daar het sausje van een
voedselcrisis overheen. Ze willen
meer land naar zich toetrekken on
der het mom van agrarisch natuur
beheer. Maar wij weten uit onder
zoek dat dat onvoldoende natuur
kwaliteit oplevert. Daar zijn we
echt tegen."
De Ecologische Hoofdstructuur
die in Nederland natuurgebie
den verbindt, beslaat in totaal
728.000 hectare. Daarvan
moet nog 140.000 hectare
worden aangelegd.
40.000 hectare komt onder be
heer van Natuurmonumenten,
Staatsbosbeheer en de Land
schappen. Hetzelfde oppervlak
te moet worden beheerd door
particulieren, zoals eigenaren
van landgoederen.
Ten slotte moet 60.000 hecta
re van het nieuwe natuurge
bied in bezit komen van boe
ren die aan agrarisch natuurbe
heer doen.
AMSTERDAM - De Hells Angels
moeten het grootste deel van hun
clubterrein in Amsterdam binnen
twee jaar ontruimen. Dat heeft de
rechtbank in de hoofdstad gisteren
bepaald. De Angels kregen in 1974
een gebied van 590 vierkante me
ter van de gemeente, maar zij
breidden dat in de loop der jaren
uit tot 5000 vierkante meter. Van
die extra grond moeten zij weg.
DEN HAAG - De wijze waarop in
Friesland kievitseieren worden ge
raapt, moet veranderen nu de
Raad van State een streep heeft ge
zet door de ontheffing van het
Friese provinciebestuur. Het vol
gende seizoen, in maart, mogen er
alleen eieren worden geraapt als
de provincie een waterdichte con
trole kan garanderen op het aan
tal. De raad stelt vast dat er veel te
veel eieren worden geraapt.
DE PUNT - De 52-jarige eigenaar
van de loods in De Punt, die op 9
mei afbrandde, is gisteren aange
houden. Hij wordt verdacht van
het manipuleren van het elektrici
teitsnetwerk waardoor de brand
heeft kunnen ontstaan.
Door de brand, die in een meter
kast ontstond, kwamen drie brand
weermannen door verstikking om
het leven.
AMSTERDAM - Kathalijne Buiten
weg, leidster van GroenLinks in
het Europees Parlement, verlaat de
politiek bij de verkiezingen in juni
volgend jaar.
„Na bijna veertien jaar politiek wil
ik wel eens iets anders doen",
noemde Buitenweg (38) gisteren
als belangrijkste reden.
Buitenweg houdt zich in het parle
ment vooral bezig met anti-discri
minatie, asiel en privacy.
DEN HAAG - De administratie van
ict-projecten bij de overheid schiet
ernstig tekort. De gegevens zijn on
voldoende betrouwbaar en onvol
ledig. Daardoor is het niet moge
lijk vast te stellen welke kosten te
vermijden zijn.
Dat stelt de Algemene Rekenka
mer in een gisteren verschenen
rapport dat op verzoek van de
Tweede Kamer is opgesteld. Vol
gens de onderzoekers is het ondui
delijk hoeveel geld, mensen en tijd
de rijksoverheid steekt in ict-pro
jecten. Door de gebrekkige admini
straties kan de Rekenkamer niets
zeggen over de doelmatigheid van
de uitgaven daarvoor.
Automatiseringsprojecten bij de
overheid vallen vaak duurder uit
dan verwacht, lopen vertraging op
of leveren niet het gewenste resul
taat op. De Rekenkamer vindt dat
ernstig, omdat er vaak veel publiek
geld mee is gemoeid. Vorig jaar
constateerde de Rekenkamer in
een eerste onderzoek naar de zaak
al dat grote ict-projecten nogal
eens mislukken, omdat ze vaak te
ambitieus en te complex zijn, me
de als gevolg van politieke besluit
vorming.
Een meerderheid in de Tweede Ka
mer pleitte in reactie daarop voor
een parlementair onderzoek naar
ict-projecten bij de overheid. Door
de tekortkomingen in het finan
cieel beheer is een rijksbreed on
derzoek nu niet haalbaar, stelt de
Rekenkamer.
Ook de benoeming van één sterke
iet-baas voor de hele overheid, zo
als in politiek Den Haag is geop-
De administratie van ict-projec-
ten bij de overheid schiet te
kort. Dat stelt de Algemene
Rekenkamer in een gisteren
verschenen rapport.
perd, is niet de oplossing voor de
problemen.
Wel adviseert de Rekenkamer om
per ministerie een aparte functio
naris aan te stellen die alles rond
informatisering nauwgezet volgt
en de leiding informeert. Minis
ters moeten bovendien zorgen
voor betrouwbare informatie en
de kosten van projecten moeten
met elkaar te vergelijken zijn. De
Rekenkamer betreurt het dat coör
dinerend iet-minister Guusje ter
Horst (Binnenlandse Zaken) nog
niet inhoudelijk heeft gereageerd
op de uitkomsten van het onder
zoek.
Pas als zij dat heeft gedaan, ver
schijnt het definitieve rapport.
Het kabinet besloot afgelopen vrij
dag op voorstel van Ter Horst om
aan grote ict-projecten waarmee
meer dan 20 miljoen euro is ge
moeid, nadere eisen en voorwaar
den te stellen. Ook zal de TWeede
Kamer jaarlijks een overzicht krij
gen van zulke projecten.
Het land van boer Jan Anker loopt bijna tot aan de horizon en dat willen 'ze' van hem afpakken om er natuur van te maken.
foto David van Dam/GPD