ranjemame
Wie niet naar het EK kan, nodigt
een stel vrienden uit om samen
nagelbijtend voor de buis de
wedstrijden van het Nederlands
Elftal te volgen. „De tegenpartij
uitschelden verbroedert", weet de
massapsycholoog. Voetballen is
genieten van een 'oorlog' zonder
doden.
12 I Vrijdag 20 juni 2008 PZC
Oranjeges
Verzamelboek van sigarettenfabrikar.
Veel gezien op de tribune:
de Oranje-klomp (in vele varianten)
Curieus:
flesje Schwalbe, een
wodka-drankje
Omstredi
losssss'-hel
in Duitslar
Inmiddels een traditie:
de Oranje-tompouce
(overigens al ingevoerd bij de kroning
van Juliana in 1948)
Digitaal: dvd met
een portret van Wim Jonk
'Een oorlog zond
door Arjen de Boer en John Jas
foto's Diederik van der Laan (GPD)
illustratie Ruud Willems
Er klopte iets niet in Basel en Zürich. Het Ne
derlands elftal heeft daar geen wedstrijd ge
speeld, en toch liepen op straat opvallend
veel Oranjehemden te feesten. Massapsycho
loog Hans van de Sande, onderzoeker aan de
Rijksuniversiteit Groningen, stapte op de mensen af,
maar zijn vragen bleven onbeantwoord. „Niet zo gek,
ze verstonden me gewoon niet", zegt Van de Sande, die
in Zwitserland onderzoek deed naar Oranjesupporters.
„Het waren Zwitsers."
Nadat het eigen nationale team na twee wedstrijden al
was uitgeschakeld in het Euro 20o8-toernooi kozen de
Zwitserse fans massaal een andere favoriet. En na de
wedstrijden tegen Italië en Frankrijk leken de mannen
van bondscoach Marco van Basten de beste keus. Van
de Sande: „Iedereen wil zich identificeren met 'win
ners', want winnen is lekker. Niemand wil bij de 'lo
sers' horen."
Voetbal is oorlog, zei oud-bondscoach Rinus Michels,
en een oorlog voer je samen. Met z'n allen tegen een ge
zamenlijke vijand. Daar ligt het geheim van de Oranje
gekte. „Iedereen identificeert zich met hetzelfde en het
mooie bij voetbal is dat er geen doden vallen", zegt Van
de Sande.
Stiekem houden mensen, en vooral mannen, van de
strijd. Het zit in de genen. „Samen ergens op af gaan is
leuk", zegt Van de Sande, „De tegenpartij uitschelden
verbroedert."
De drang om samen op oorlogspad te gaan, gaat terug
tot de begintijd van de mensheid, maar de Oranjegekte
is zo oud nog niet. In de jaren dertig van de vorige
eeuw verschenen de eerste oranjegeklede supporters
op de tribunes, maar pas tijdens de hoogtijdagen van
schaatsers Ard Schenk en Kees Verkerk - in de jaren '6o
en '70 - kwamen de vlaggen en feestkledij massaal uit
de kast.
„Ze moesten ook wel, want tijdens het schaatsen valt
verder weinig te beleven", blikt Van de Sande terug. En
ja, in de zomer is er weinig spanning langs de ijsbaan,
dus waarom niet een feestje bouwen tijdens de nationa
le sport nummer één, voetbal? Want de Oranjegekte is
een geintje, een feest, stelt de massapsycholoog. De
term massahysterie is zeker niet van toepassing. „Dat
zou betekenen dat mensen niet meer weten wat ze
Populair: balletje voor op de autoruit
De absolute nummer 1:
de jagerslnoed van
Heineken
Kaskraker:
bSMfi de Albert Heijn Wuppie
ÉËÊk
lEjjf
Voor de
verzamelaar:
West-Duitland '74
album met
voetbalplaatjes
Klein maar fijn:
de Vodafone
Mobihose (hoesje
voor de mobiele
telefoon)
Oranje gadgets:
Bekers van Gullit,
Koeman en Van
B reukelen.
i
