39 wonen
rCÏ
Lekker op vakantie, geen zorgen. Maar als je
terugkomt, lijkt de tuin meer op een rimboe
dan op een lusthof. Hoe voorkom je dat het
uit de hand loopt in je afwezigheid? Wie nu
de zaken slim aanpakt, hoeft straks niet te
stressen in de borders.
m
Ik word 's nachts wakker van knallende
dakplaten. Hoe krijg ik die platen stil
Ik heb een citroenboom in de tuin, maar de
vruchten vallen er te vroeg af. Hoe kan dat?
door Frederike Krommendijk
iJ-ifj wonen@wegener.nl
024-3650509
PZC
Zaterdag 14 juni 2008
Voorkom
een rimboe
door Sander van Mersbergen
redactie.wonen@wegener.nl
024-3650509
Fred van Dijk uit Dedemsvaart heeft
een probleem. Hij heeft er zelfs sla
peloze nachten van. De dakplaten
op zijn huis maken regelmatig een
knallend geluid, vooral als de tempe
ratuur schommelt. Van Dijk wordt
er wakker van. Nu kan een knallen
de nacht op zijn tijd geen kwaad,
maar ieder mens heeft rust nodig.
Zo ook Van Dijk. Hoe krijgt hij die
platen stil? De platen zijn van Uni-
dek uit het Brabantse Gemert. Daar
kennen ze het probleem. „Maar de
platen zijn niet de boosdoeners",
zegt een woordvoerder. „Het is het
samenspel met de constructie eron
der. De ene stof zet sneller uit dan
de andere. Een oplossing is om de
constructie strakker vast te maken,
maar zelfs dat biedt geen garantie.
De platen maken dat geluid niet uit
zichzelf. Als mensen dat niet gelo
ven, nodig ik ze altijd uit in ons ma
gazijn. Daar liggen honderden pla
ten en is het muisstil." Een muisstil
huis, Fred van Dijk droomt ervan.
Sinds vorig jaar heeft Jan Heijstek
een citroenboompje in zijn tuin
staan. Vorig jaar bedroeg de oogst
één citroen. Niet getreurd, alle be
gin is moeilijk. Dit jaar komt er ech
ter helemaal niets van terecht. „Ie
dere keer komen er bloemen en
vruchtjes. De vruchten vallen er
spontaan af, terwijl ze nog lang niet
rijp zijn." Dat is niet zo mooi, want
Heijstek plantte die boom niet al
leen voor de sier. Hij wil citroenen
uit eigen tuin! We bellen tuindes-
kundige Romke van de Kaa om ad
vies. Hij hoopt dat Heijstek de
boom niet in de kou heeft laten
staan. „Citroenboompjes moeten in
de winter naar binnen." Van de Kaa
denkt dat de bloemen niet bevrucht
zijn. „Anders vallen de vruchten er
niet af." De insecten lieten het dus
afweten en Heijstek moet zelf aan
het werk. „Een penseel of kwastje
biedt uitkomst. Daarmee moet je de
bloem bestuiven. Een beetje aaien
vanuit de losse pols is voldoende."
Je ziet het niet, maar het is er wel. Ook al lijkt de
grond in je tuin brandschoon, in de grond wachten
honderden kiemplantjes van onkruid op een regen
buitje. Dan groeien ze in een paar weken uit tot vol
wassen onkruiden en zien de borders in de tuin er
niet meer uit. Bovendien hebben de sierplanten last
van die opdringerige concurrentie: onkruid haalt water en
voeding weg bij de planten die je wél koestert. Schoffelen
en losharken dus, die tuin, ook al is er met het blote oog
nog niks te zien.
Volgens eigenaar Eric Holterman van kwekerij De Border
in Ambt-Delden is dat het geheim: je moet de problemen
in je vakantie simpelweg voor zijn. „Sommige planten heb
ben gauw last van luizen of schimmels in de zomer. Dan
kun je het wel op zijn beloop laten en denken: dat zie ik
dan wel weer, maar je kunt ook voor vertrek die gevoelige
planten besproeien met een modern, zogeheten syste-
misch middel dat een paar weken werkt. Dat wil zeggen
dat de plant als het ware giftig wordt voor luizen of schim
mels die zich eraan tegoed willen doen. Dat is niet milieu
belastend en je hebt na thuiskomst niet meteen een hei
dens karwei aan bestrijding."
Planten waar luizen en schimmels onder andere graag op
nestelen, zijn riddersporen, phlox en rozen. Om te voorko
men dat slakken gatenkaas maken van je hosta's en andere
sappige bladplanten, zijn milieuvriendelijke korreltjes te
koop. Nu een beetje rond de gevoelige planten strooien,
betekent dat je na de vakantie ook nog gave bladeren hebt.
Nog zo'n domper bij thuiskomst die je heel makkelijk
kunt voorkomen: planten die schots en scheef door elkaar
liggen, plat zijn geregend en zich weer hebben opgericht,
zodat de stelen in malle bochten staan. Je kunt ze natuur
lijk vast een steuntje geven voor vertrek zodat ze, als ze
een groeischeut krijgen, toch nog netjes in het gelid blij
ven staan. Maar een betere truc is om vaste planten die nu
in knop staan en gaan bloeien, terug te knippen: eenderde
van de hoogte mag eraf De plant reageert daar op door
meerdere vertakkingen te maken en wat compacter en
kleiner te blijven. Minder kans op omwaaien dus.
Mooi meegenomen is dat de bloei door die snoei ongeveer
een maand later valt. Dan heb je er dus na de vakantie
nog plezier van. De hele plant ziet er mooi en fris uit als je
terugkomt. Planten die zich voor zo'n knipbeurt lenen,
zijn onder andere phloxen, riddersporen, duizendblad en
fijnstraal. Rozen die bij vertrek volop in knop zitten, laten
hun mooie bloemen zien als je zelf weg bent en bij te
rugkomst is het feest voorbij. Knip die knop
pen er dus gewoon uit. Of gun de
buurvrouw een feestje...
Ook vaste planten
die al gebloeid
hebben, zijn
soms bereid tot
een toegift na de
vakantie. Vaste
viooltjes, vrouwenmantel, salie en vaste geraniums lijken
wel een beetje masochistisch: als je ze stevig terugknipt tot
een centimeter of to komen ze fris en fruitig nog een keer
op. Soms bloeien ze ook nog voor de tweede keer. „Je doet
eigenlijk een heel natuurlijk proces na. In de natuur kun
nen planten die in een weide groeien ook door schapen
en geiten worden afgevreten. De natuur van zo'n plant is
dat 'ie moet bloeien om voor nageslacht te zorgen. Daar
om gaan ze als ze rond de langste dag worden afgevreten
het hele proces nog eens opnieuw doen", legt kenner Hol
terman uit.
Wie de vaste planten nu flink kortwiekt en er een klein
beetje biologische mest bij strooit, gelooft bij thuiskomst
zijn ogen niet. Dan zijn ze alweer flink uitgelopen.
Mesten moet juist niet bij het gazon, want niemand zit te
wachten op een woeste prairie bij thuiskomst. Als de va
kantie niet te laat valt, kan het gazon na thuiskomst nog
wel een oppepper krijgen met een langzaam werkende
meststof zodat het gras sterk de winter in gaat. Maai het
vlak voor vertrek op de normale hoogte af Niet korter,
want dat maakt het gazon kwetsbaar. Een week of twee
zonder maaien is geen punt. „Je moet dan als je terug
komt het lange gras niet in één keer kort maaien, maar in
twee etappes: eerst tot een centimeter of 5 en twee dagen
later op de normale hoogte. Anders loop je kans op ver
branding", tipt Holterman.
De avond voor vertrek moet, als het een tijdje droog is ge
weest, de sproeier uren aan. Met de hand gieten of
sproeien heeft geen zin, de grond moet echt flink worden
doorweekt tot er nog net geen plassen op staan. Zo komt
de tuin makkelijk een paar weken zonder water door, ten
zij er echt een hittegolf is.
Een tuin die goed gesetteld is, kan een stootje hebben. De
wortels zitten al lekker diep in de grond en redden het
wel. Om je tuin droogtebestendig te maken, is het sowieso
beter niet te vaak kleine beetjes water te geven. Zo dwing
je planten diep te wortelen. Potplanten zet je in een groep
je bij elkaar, zodat een aardige buurman er makkelijk met
de gieter langs kan. Wie geen planten-oppas heeft, kan
een mini-druppelsysteem aanleggen voor de potplanten.
Ook nieuwe aanplant moet wel wat vaker water.
Bij terugkomst is het devies vooral: geen paniek. Een geel
gazon herstelt zich met wat liefdevolle verzorging - lees:
een flinke sproeibeurt en een klein beetje organische
mest - in een paar weken. Als de hele tuin troeperig lijkt,
is de eerste stap gras maaien en kantjes trimmen. Als de
grote lijn er weer opgeruimd uitziet, komen die
overwoekerde borders stukje bij beetje ook
wel. Na het uitrusten meteen in de
stress schieten door de tuin, dat
zou zonde zijn.
»5-ji Reageren?
redactie.wonen@wegener.nl
fotomontage CR
