Paradijs voor
kraanvogels
m
De Hula Vallei, in het noorden van Israël, is een
uitgelezen plek om vogels te spotten. Kraanvogels
wel te verstaan. En niet zo weinig ook, zag
Ad Bloemendaal: 25.000 overwinteren er.
-
ra
reizen@wegener.nl 21 reizen
024-3650360 PZC
Zaterdag 14 juni 2008
HULA
VALLEI
Bent J bail
'Gon'en
ISRAEL
Lake
Tiberias
Tiberias
Diep in de nacht hoor ik
boven mijn huis in Tel
Aviv soms een langge
rekt kreee-kreee ge
luid. IJl en klaaglijk
klinkt het, alsof daarboven vrese
lijk wordt geleden. Het is de roep
van overvliegende kraanvogels.
Een echte vogelaar had het direct
geweten, maar voor mij was er een
bezoek voor nodig aan de Hula Val
lei. Daar, in het uiterste noorden
van Israël, zie je kraanvogels die in
plaats van over te vliegen massaal
bezit nemen van her moerassige
landschap.
Het kreeee-kreeee uit duizenden
vogelkelen zwelt er aan tot een op
gewonden kakofonie. Zover het
oog reikt, springen, hippen, dan
sen en fladderen de ranke
zwart-wit-grijze vogels over de
vlakte. Sommige maken dreigende
gestes tegen de buren, andere pro
beren in scheervlucht een betere
plaats te bemachtigen.
De veldkijkers die we bij de ingang
van het vogelreservaat hebben mee
gekregen, doen nauwelijks dienst.
Op de tribune, hoog op de boeren
wagen, zitten we immers eerste
rang. Bij de vogels die hier overwin
teren of doortrekken, heeft de hon
ger naar pinda's en maïskorrels het
al lang gewonnen van de angst
voor landbouwwerktuigen.
De tractor met overdekte aanhang
wagen waarin we worden rondge
reden, beschouwen ze gewoon als
deel van het landschap. „Niets
naar buiten steken, niet rechtop
staan en geen flitsföto's", is het eni
ge advies dat we krijgen,
Praten mag, en zo horen we van
vogelgids Zev Labinger dat kraanvo
gels hun familieleven bijna net zo
organiseren als mensen. „2e stich
ten een gezin voor de rest van hun
leven en blijven een aantal jaren
bij hun jongen", roept hij uit alle
macht, tegen de achtergrond van
luid vogelgekwetter.
Kraanvogels broeden in moerassige
gebieden in het noorden van Euro
pa en Azië. In het najaar trekken
ze met hun jongen naar het zui
den. Eindbestemming is Ethiopië
of Soedan, maar sinds een jaar of
vijftien overwinteren steeds meer
kraanvogels hier in de Hula-vallei.
„De hele winter blijven de gezin
nen bijeen", vertelt Labinger. „Als
je goed kijkt, zie je overal twee vol
wassen vogels mee een paar jonge
re. Om in de chaos bij elkaar te blij
ven, moeten ze voortdurenci com
municeren, daarom is het hier zo n.
lawaai. Kijk, daarginds beginnen
jonge mannelijke vogels hun hof
makerij." Op de aangewezen plek
klappen vogels met hun wijd uitge
spreide vleugels en strekken de
hals zo ver mogelijk uit. „Ze broe
den alleen in het noorden, maar
het voorspel begint hier al. Die hof
makerij is zo uitgebreid, omdat
kraanvogels voor het leven bij el
kaar blijven en dus een goede part
ner willen."
Tegen het eind van de middag, als
boven de Hula-vallei de scheme
ring inzet, komt er een miniverhui-
zing op gang. Aan alle kanten kie
zen de kraanvogels het luchtruim,
om neer te strijken in het ondiepe
water van het Agmon meer. Daar
brengen ze staande de nacht door,
veilig voor wolven, jakhalzen en
andere roofdieren.
Het meer is ook een aantrekkings-
punt voor duizenden andere vo
gels, zoals pelikanen en vele soor
ten eenden. „Israël is een klein
land, maar we hebben hier zo'n
vijfhonderd verschillende vogel
soorten", vertelt Labinger trots.
„Ter vergelijking: heel Europa telt
er minder dan zeshonderd. Hier in
de Hula-vallei alleen al vind je
meer soorten vogels dan in heel
wat Europese landen." Vroeger
mocht je met je eigen auto de Hu
la-vallei verkennen, maar nu niet
meer. Het reservaat verhuurt één-,
twee en zelfs vierpersoonsfietsen
en er zijn elektrische golfkarretjes.
Lopen mag natuurlijk ook. Alleen
de boerenwagens mogen buiten de
gebaande wegen rijden, dat wil zeg
gen midden tussen het gevederde
volkje.
Kraanvogels bevolken de Hula Vallei. foto EPA
iL-
Half miljard vogels
door luchtruim
GOIAN
HOOGTE
Beirut
LIBANON
Damascus
Tel Aviv 0
Amman
Jeruzalem
Zee
ISRAËL
JORDANIË
EGYPTE
- y mfographic. JD, CN
sjgy Reageren?
-■ redactie.reizen@wegener.nl
WU
Georganiseerd vogels kijken
kan op veel plaatsen in Israël,
maar vooral de Hula-vallei in
het noorden en in het zuiden
kibboets Lotan Arava-vallei)
en Eilat zijn geliefd. Natuur
lijk prima te combineren met
een vakantie in de zon. Wie
meer wil weten over vogels
kijken in Israël kan terecht
op een aantal websites.
LW. Een goed begin biedt:
www.birds.org.il
Over de vogels in de Hula-
vallei is informatie te vinden
op: www huia-birdïng.ïom
Wia naar kibboets Lotan wil,
kan terecht op.
www.óirdifigisraei.tom
Een kraanvogel eet per dag
zo'n tweehonderd gram
landbouwproducten. Be
denk dat er zo'n 25.000
van die vogels in de Hu-
la-vallei overwinteren, en
de schade voor de land
bouw wordt duidelijk. Boe
ren in de omgeving hebben
gemerkt dat ze goedkoper
uit zijn als ze voer versprei
den in het reservaat. Geen
wonder dat het aantal over
winterende kraanvogels in
dit gebied ieder jaar toe
neemt. Wanneer moet u af
reizen? Er is altijd wel wat
te zien in de Hula-vallei,
maar de beste tijd zijn de
trekseizoenen. Tussen
maart en mei en tussen sep
tember en november passe
ren een half miljard vogels
het Israëlische luchtruim.
MIDDELLANDSE
ZEE
SYRIË