Mosselsector Mossel, zwart Zeeuws goud Mosselsector in wanhoop Van zaad tot op het bord Op zoek om te overleven Gevangen in web van natuurregels Ondergang desastreus voor Yerseke Mossel heeft altijd iets exotisch En toen viel de grauwsluier Winkel moet openblijven Zaterdag 14 juni 2008 I 3 Bl0f zingt erover, Belgen dromen erover. Vele Zeeuwen verdienen er hun brood mee. Met brood zijn ze ook erg lekker. Ze hebben zelfs vrienden. Mosselen. Het zilte zwarte goud. Zo Zeeuws als maar kan. door Sheila van Doorsselaer Hoe belangrijk is 'de mossel' voor Zeeland? „Superbelang rijk", zegt Hans van Geesber- gen van de producentenorga nisatie mosselcultuur in Yerseke. „Mosse len horen gewoon bij ons cultureel erf goed. Zeeland en mosselen, dat is een vanzelfsprekende associatie." Van Gees- bergen roemt het Zeeuwse zwarte goud. ,,'t Is niet voor niks dat blof erover zingt ('waar de mensen onbewust, zin in mos selfeesten krijgen' - Aan De Kust). Mosse len zijn een onderdeel van ons Zeeuws toeristisch product. Heel veel mensen be zoeken Yerseke om een kijkje achter de schermen te nemen. Vooral ook veel Bel gen. Ik werk in de haven, dus ik heb er mooi zicht op." Belgen staan er om bekend dat ze, om maar met Blof te spreken, van eten slechts nog zwijgen als ze zat zijn en vol daan. Moet je voor het meest innovatie ve sterrenmaal naar (Oud) Sluis, voor de beste asperges naar Zuiddorpe, mossels eet je in Philippine. Zo is dat. Vooral Bel gen zijn gevoelig voor deze zeer zorgvul dig in stand gehouden mythe. 'Mosselko ning' Frank Wiskerke van hotel-restau rant Au Port in Philippine schat dat toch wel 8o tot 85 procent van de mensen die aanschuiven in de acht mosselrestau rants in het dorp van Belgische nationali teit zijn. „Wij hebben met mosselen goud, zwart goud in handen, maar het zijn de Belgen die het weten te waarderen", zegt Wis kerke. Zaterdag 28 juni begint officieel het mosselseizoen. Wiskerke: „Het res taurant is alweer bijna volgeboekt voor die dag. De afgelopen weken zijn we vaak gebeld met de vraag wanneer 'het 'Wij hebben met mosselen zwart goud in handen, maar het zijn de Belgen die het waarderen' weer zover is'. Inderdaad, door Belgen." Hoewel de Belgen zogezegd bezit nemen van de mosselrestaurants in Philippine, Yerseke en eigenlijk overal waar het ge zellig en goed is, weten ze er in eigen land ook wel raad mee. Van Geesbergen: „Zéker 60 procent van onze mosselen exporteren we naar Bel gië. Daar zijn ze vooral happig op de gro te mossel, met veel vlees erin. Dat is echt wat we noemen, een Belgenmossel." Carmen Mangnus van de overbekende viswinkel in Kapellebrug waar in het sei zoen met name ook Belgen de mossels bij wijze van spreken per baal komen wegslepen, kan erover meepraten. „Hollanders gaan meestal voor 'maatje' super of jumbo, maar de Belgen gaan voor de grootste maat; goudmerk." De vlezige roomwitte Belgenmossels, ook wel bekend als 'restaurantkwaliteit', waren bij Mangnus altijd wel te krijgen, maar ze lagen jaren vreemdgenoeg niet gewoon in de vitrine en er werd ook niet mee geadverteerd. In de winkel geen bordjes of aanplakbiljetten die de klanten erop attendeerden. Maar ze wa ren er wel... Ingewijden waren zwijg zaam en maakten spaarzaam andere mosselliefhebbers deelgenoot van hun kennis. Het had zodoende iets samen zweerderigs en ondeugends om op fluis tertoon aan degene achter de vitrine twee kilo goudmerk te vragen. Het vis boertje verdween vervolgens 'naar ach ter' of bukte zich eens diep en toverde de grootste maat Zeeuws zwart goud te voorschijn. „Niks ondeugends aan", laat Mangnus nuchter weten. „We hadden voor de ver bouwing van de winkel gewoon te wei nig ruimte in de toonbank..." Wiskerke heeft wel een verklaring voor de Vlaamse voorkeur. „Nederlanders zijn tevreden als ze gewoon een goed product op hun bord treffen. Als het lek ker is, wat maakt dan de maat nog uit? Belgen weten er wat meer vanaf, die zijn kieskeuriger." Het imago van de Zeeuwse mossel groeit, zeker nu het seizoen weer voor de deur staat. Zeeland vaart er wel bij. Van Geesbergen: „Ik durf zelfs te zeggen dat als je het NIPO een enquête zou la ten doen, met de vraag: waar denkt u aan als u aan Zeeland denkt; dat velen 'mosselen' zullen zeggen. En dat is hart stikke mooi." Woensdag 27 februari 2008 was een zwarte dag voor de Zeeuwse mosselsector. De Raad van State bepaalde dat de vissers geen mosselzaad meer mogen vangen in de Waddenzee. De visserij mag pas worden hervat, als wetenschappelijk vaststaat dat het milieu geen significante schade wordt toegebracht. Dit onderzoek is echter op z'n vroegst in 2010 klaar. Een andere uitweg is dat het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit de graad van bescherming van mosselzaadbanken in geulen van de Waddenzee zo omschrijft dat mosselzaadvisserij weer mogelijk worden. De mosselvissers verkeren in wanhoop. Liggen de 61 schepen straks voorgoed aan de kant? In deze bijlage brengen we de sector uitgebreid in beeld. Inclusief het persoonlijke commentaar van opa, vader en zoon Schot, die al generaties lang hun dagelijks brood verdienen met de mosselvangst. Door alle procedures en juridische haarkloverijen, raakt de hamvraag wat buiten zicht. En die luidt: zijn de mosselkotters een ramp voor de Waddenzee? Voor Jaap Schot is het zonneklaar: „De quota voor mosselzaad zijn ingevoerd nadat we in 1990 de schuld kregen van het ontbreken van zaad op de Wadden. Dat zaad is weggewaaid, maar volgens de Waddenvereniging hadden wij dat allemaal opgevist. Dat betekende de kentering voor ons." Het is aan de politiek om een duidelijke keuze te maken, waarbij het uiteindelijke doel slechts kan zijn om met respect voor de natuur de mosselsector in de benen te houden. De verantwoordelijkheid hiervoor berust bij minister Gerda Verburg. PAGINA 5 De Zierikzeese familie Schot zit sinds 1500 in de mosselvisserij. Eerst in Reimerswaal, later in Tho- len. Wirn Schot: „We zijn in 1912 naar Zierikzee ge komen, omdat de burge meester ons enkele perce len op de Oosterschelde aanbood. Voorwaarde was dat we ons hier ves tigden. Gezinnen van tien en negen kinderen. Dé burgemeester was er blij mee." PAGINA 8 EN 9 PAGINA 12 EN 13 PAGINA 14 EN 15 Wim Schot, 81 jaar, actief van 1940 tot 1991. Jaap Schot, 49 jaar, schipper ZZ10 sinds 1977. PAGINA 18 EN 19 PAGINA 21 PAGINA 25 Vormgeving: Kees Lammers Joachim Schot, 27 jaar, stuurman ZZ10 sinds 1999.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2008 | | pagina 103