De Griffioen, bijzondere wijk in Middelburg
VM
fv
mJF I
§8*32?*^
^mk
s*P
PZC Dinsdag 10 juni 2008
15
Kanonhof en Balhofstede
De Tachtigjarige Oorlog die
in 1568 begon, was in feite
wat oorlogshandelingen be
treft in Zeeland en Holland
goed twintig jaar later voor
bij. Behalve dan in Zeeuws-
Vlaanderen en sommige de
len van Brabant en Limburg.
In Zeeuws-Vlaanderen is
bijna tot de laatste dag in
1648 gevochten. Daarvan tref
je nu nog overal sporen aan
in het landschap, en ook in
de naamgeving van boerderij
en. Hier en daar tref je nog
oude kogels aan boven op
(wagen)huizen en hekken,
ooit opgegraven bij het ploe
gen of eggen. Bij nader inzien
en studie blijken sommige ko
gels echter uit andere tijden
te stammen. Want bijna al
tijd als er oorlog kwam was
het raak in het strategisch zo
belangrijke Zeeuws-Vlaande-
ren, de poort naar Antwer
pen.
De kanonskogels in de 'Bal
hofstede' (Grote Jonkvrouw
Bezuidenpolder ten westen
van Watervliet) blijken een
aandenken uit 1831, toen tij
dens de Belgische Opstand de
oorlogshandelingen door de
ze polder raasden. Het 'Ka
nonhof is een ander verhaal.
Gesitueerd vlakbij de Linie of
Passageule - de veel verdedig
de grens uit het laatste deel
van de Tachtigjarige Oorlog -
is het terrein van de boerderij
ongetwijfeld deel van militai
re kampementen en/of slag
veld geweest. Een jaar of ne
gentig geleden werden er bij
werkzaamheden in de boom
gaard naast het erf twee
kanonnetjes opgegraven die
■höpgkwaarschij.itlijlrjn de
zeventiende eeuw dienst had
den gedaan. Ze staan nu -
mooi gerestaureerd - aan
weerszijden van het fraaie
boerenhuis (negentien-
de-eeuws) en maken het tot
een verdedigbare veste.
De naam van Kanonhof is
echter nog niet zo oud, want
in oude achttiende-eeuwse
aktes kom je de naam 'Ipen-
dijk' tegen. Toen lagen de ka
nonnen nog rustig en diep in
de grond bij de hoeve, in te
genstelling tot een eeuw eer
der toen het hier de frontlinie
was.
Gerard Smallegange
Bomenwijk De Griffioen in Middelburg. foto Ruben Oreel
Bomenwijk De Griffioen in Middelburg -
een wederopbouwproject van architect
Arend Rothuizen en tuinarchitect Kees
Broerse - verdient volgens Heemschut als ge
heel bescherming. De wijk bestaat uit 112 mid-
denstandswoningen, gebouwd tussen
'■I94&-195Ö, Er is' eerr 'düiclèltjk versch'ü'zfcfitbaar-
ten opzichte van het oude, dichtbebouwde
Middelburg. Licht, lucht en ruimte vormden
de uitgangspunten. De huizen hebben een 'in
getogen schoonheid', met vele fraaie details en
prachtig metselwerk. De stedenbouwkundige
opzet is bijzonder. Brede groenstroken die tus
sen de bebouwing doorlopen, afwisseling in si-
tueri'ng ên'.lêügte van' bouwblokken;'aïWisse-'
ling van openheid en geslotenheid en een per
straat wisselende invulling van het groen, uitge
dacht door Broerse. Op initiatief van de bewo
ners is inmiddels een actieprogramma in uit
voering (en een stichting opgericht), om de
wijk in goede staat te houden. Heemschut wil
dat De Griffioen wordt aangewezen als rijksber
scbérmcl'com^iex;.0rn.zo een-duurzaTn'e'töeL
komst te garanderen.
Detail van een mozaïek van het Vlissingse hotel Britannia. foto Lex de Meester
