Wie zorgt voor
beveiliging?
'Het beeld dat Verdonk opwerpt dat dit haar zomaar overkomt, is echt onzin. Alsof
er een onhebbelijke overheid is die haar dit misgunt. Vjo de jong, beveiligingsdeskundige
PZC Vrijdag 6 juni 2008 I 1 3
Beveiliging Rita Verdonk
ToN-fractievoorzitter Rita Ver
donk krijgt sinds woensdag
geen persoonsbeveiliging
meer, maar persoonsbegelei
ding. In de praktijk betekent
dit dat ze niet langer 24 uur
per dag wordt bewaakt. Boven
dien lopen de lijfwachten van
de Dienst Koninklijke en Diplo
matieke Beveiliging (DKDB)
niet meer direct om haar heen,
maar blijven ze op grotere af
stand.
b Ook zal Verdonk het voortaan
zonder vervoer van de DKDB
moeten doen. Een uitzonde
ring zijn de zogeheten 'geëva
lueerde momenten', zoals aan
gekondigde bezoeken in het
land. Dan zal er sprake zijn van
het 'oude' niveau van persoons
beveiliging. Verdonk krijgt dan
zes lijfwachten mee, en er
wordt voor vervoer gezorgd.
De dreigingssituatie rond haar
persoon wordt 'permanent'
geëvalueerd, aldus de Natio
naal Coördinator Terrorismebe
strijding (NCTb). Het beveili
gingsniveau kan dus ook ieder
moment weer worden opge
schroefd.
ligheidsmaatregelen een overgangs
programma te maken. Arjo de Jong,
beveiligingsdeskundige en partner
bij Ernst 8c Young gelooft dan ook
niet dat Verdonk van de ene dag op
de andere haar beveiliging moet
missen. „Zoiets gebeurt altijd in sa
menspraak met de beveiligde per
soon. Dus het beeld dat Verdonk op
werpt dat dit haar zomaar over
komt, is echt onzin. Alsof er een on
hebbelijke overheid is die haar dit
misgunt. Dat klopt gewoon niet."
Het besluit Verdonks beveiliging af
Nte bouwen is genomen op basis van
/een uitvoerige dreigingsanalyse, al
dus Joustra. Daarin is informatie
\van de Algemene Inlichtingen- en
'Veiligheidsdienst (AIVD) en de poli
tie opgenomen. Het verwijt van de
politica dat ze geen enkele inzage
neeft gekregen in de onderliggende
stukken, wijst Joustra van de hand.
„Er ligt een dreigingsanalyse van de
AIVD en die heeft mevrouw Ver
donk gezien."
De terreurbestrijder zegt de drei
gingsanalyse te kennen die Verdonk
zelf naar aanleiding van een aantal
recente incidenten heeft gemaakt.
Daarin wordt onder meer gespro
ken over een voorval waarbij drie
'moslimmannen' Verdonks woning
filmden en fotografeerden. Het
toont volgens Verdonk aan dat een
zware vorm van beveiliging nodig
blijft. Joustra denkt er anders over.
„Zij waardeert de situatie anders
dan wij."
„Ik vind dat ze af mag gaan op het
oordeel van de dienst", vult beveili
gingsexpert De Jong aan. „Van Ver-
donkje-pesten is geen enkele spra
ke, daarvoor is de dienst te profes
sioneel. Denk je dat ze haar zomaar
aan haar lot overlaten? Natuurlijk
niet. De dienst wil elk risico vermij
den."
Uit de praktijk weet Hans Slaman
dat het omslagpunt van zware naar
lichte beveiliging een lastige kwes
tie is. „De vraag is: wanneer doe je
dat? De beleving van iemand die
lange tijd beveiligd is, speelt daarbij
wel een rol. Na intensieve beveili
ging word je meer op jezelf terugge
worpen. Dat maakt absoluut onze
ker. Daarom zijn er afbouwprogram-
ma's, zodat het geleidelijk gaat. In
de particuliere sector werken we
daar ook mee. Als een directielid
met pensioen gaat, is er ook een
overgangsperiode waarin zo ie
mand geleerd wordt om weer voor
zichzelf te zorgen. Die weten soms
niet eens hoe ze een mailtje moe
ten versturen, omdat dat altijd voor
hen gedaan werd. En dat geldt ook
voor beveiliging. Ze moeten als het
ware weer leren zich veilig te voe
len zonder bodyguards om zich
heen."
Na de moord op Pim For-
tuijn is de beveiliging
van kamerleden en mi
nisters een serieuze
zaak geworden. De commissie Van
den Haak die na de moord onder
zocht wat er allemaal is misge
gaan op het gebied van beveiliging
kwam met diverse aanbevelingen.
Een minister (lees Donner) die
trots riep dat hij gelukkig nog elke
dag op zijn fiets naar het Binnen
hof kwam, behoorde definitief tot
de verleden tijd. Ministers krijgen
tegenwoordig allemaal een bepaal
de mate van beveiliging, afhanke
lijk van hun persoonlijke situatie.
In Nederland zijn ongeveer twin
tig instanties betrokken bij terro
rismebestrijding. Om de samen
werking tussen al deze instanties
te verbeteren, werd de Nationaal
Coördinator Terrorismebestrij
ding (NCTb) aangesteld. Deze coör
dinator, Tjibbe Joustra, is verant
woordelijk voor onder meer het
onderhouden, uitvoeren en ver
nieuwen van het nationaal stelsel
van bewaken en beveiligen. In dit
stelsel wordt beschreven wie en
op basis van welke dreiging per
soonlijke beveiliging zou moeten
krijgen. Het eerste uitgangspunt is
dat elke burger in principe verant
woordelijkheid is voor zijn eigen
veiligheid. In aanvulling daarop is
er een bijzondere verantwoorde
lijkheid van de Rijksoverheid voor
specifieke personen, objecten en
diensten, zoals leden van het Ko
ninklijk Huis, de minister-presi
dent, andere bewindspersonen,
Tweede Kamerleden en ambassa
deurs.
De Coördinator Bewaking en Be
veiliging (CBB) Arjan Jonge Vos
en zijn eenheid coördineren de be
waking en beveiliging van perso
nen, objecten en diensten, waaron
der. De CBB bepaalt het niveau
van dreiging. Dit doet hij aan de
hand van informatie van inlichtin-
genverschaffende diensten, zoals
de Algemene Inlichtingen en Vei
ligheidsdienst (AIVD), de Militaire
Inlichtingen en Veiligheidsdienst
en het Korps Landelijke Politie
diensten (KLPD). Vervolgens
brengt de CBB advies uit over de
te treffen maatregelen.
ITMUta —lij