VVv
(gp
Heitinga: zeven
jaar verder en
zeven jaar beter
'Ervaring is kennis, kennis is vertrouwen en
vertrouwen geeft rust. Als je rustig bent, sta je vaker
op de goede plek en heb je minder overtredingen nodig' g
Kleine jongens worden
groot. Zeven jaar
geleden maakte de toen
17-jarige John Heitinga
zijn opwachting in de
A-selectie van Ajax. Hij
is gehard in een wereld
waarin elke vorm van
zwakte genadeloos
wordt afgestraft. „Ik ben
me veel bewuster
geworden van mijn
lichaam."
DONDERDAG 5 JUNI 2008 1
JOHN HEITINGA PASPOORT Geboren: 15 november 1983 te Alphen aan den
Rijn. Clubs: 2001-2008 Ajax. Debuteerde officieel op 26 augustus 2001. Maak
te op 9 november 2003 zijn eerste doelpunt. Speelt komend seizoen voor Atle-
tico Madrid. Interlands: Debuteerde op 18 februari 2004 tegen de Verenigde
Staten. Maakte op 28 april 2004 zijn eerste goal voor het Nederlands Elftal.
Persoonlijke erelijst: Nederlands kampioen 2002, 2004; KNVB-Beker 2002,
2006, 2007; Johan Cruijff Schaal 2002, 2005, 2006, 2007.
door Dick Sintenie
De Portugese Algar-
ve, januari 2002.
johnny Heitinga
is de Benjamin
van de selectie,
die dan onder lei
ding staat van trai
ner Ronald Koeman. Guitige blik,
een goed gemoed. De ervaren
Noor André Bergdolmo werpt
zich tijdens het winterse trainings
kamp op als zijn beschermeling.
Als Johnny niet kan slapen omdat
het zo koud is in zijn kamer, stelt
Bergdolmo de airconditioning op
nieuw in. En als het zadel van zijn
mountainbike te hoog zit, speelt
Bergdolmo even voor fietsenma
ker. Heitinga staat erbij, op
teenslippers en met voetbalschoe
nen in de hand, en kijkt ernaar.
Hij doopt Bergdolmo gekscherend
om tot 'de klusjesman'.
De Arena, april 2008. John Heitin
ga heeft zijn afscheid van Ajax we
reldkundig gemaakt. Hij gaat voor
het Spaanse Atletico Madrid voet
ballen. Serieuze blik, goed ge
moed. „Waar gaan we het over
hebben?", vraagt hij. Over de ver
anderingen, zowel uiterlijk als in
nerlijk, die hij heeft ondergaan in
de afgelopen zeven jaar. Hij knikt.
„Dat is goed." Eerst maar eens
naar de linkerknie kijken. Over het
gewricht loopt een gekartelde paar
se streep, een aandenken aan een
kruisbandoperatie (2002). Heitin
ga wrijft erover met zijn hand.
Zegt: „Mooier dan dit wordt het
niet." Hij haalt zijn schouders op.
„Het zijn toch al niet de mooiste
benen." De huid is getekend. Over
al krassen, kuiltjes, wondjes. Naast
zijn rechterknie zijn twee litteken
tjes zichtbaar, restanten van menis
cusoperaties die hij in 2001 onder
ging. „Een schrammetje meer of
minder maakt niet uit. Het
lichaam functioneert en daar gaat
het om."
Zijn knieën hebben het meest te
lijden gehad onder zeven jaar prof
voetbal. Revalidatietijd: anderhalf
jaar. Een nierkneuzing hield hem
in 2005 enkele weken aan bed ge
kluisterd. In de A-junioren brak
hij zijn neus op twee plaatsen,
maar daar voetbalde hij gewoon
mee door. „Mijn neus staat scheef,
dat kan ik laten corrigeren. Maar ik
heb er geen last van met ademha
len. Dus waarom zou ik?"
Heitinga denkt niet dat de 'oorlogs
wonden' ontzag inboezemen bij
de tegenstander. Hij is geen image-
builder. De norse blik heeft hij
niet gekopieerd van Frank de Boer
of Jaap Stam. „Die is gewoon van
mezelf." Met het gemillimeterde
haar heeft hij het uiterlijk van een
commando, maar hij liet zijn sche
del vooral 'uit praktische overwe
gingen' scheren. En de tattoo die
hij een paar jaar geleden door
Henk Schiffmacher liet aanbren
gen, een groot kruis, siert de bin
nenkant van zijn rechterarm. Een
onopvallende plek. Toch zegt Heit
inga: „Jaap Stam had een imposan
te uitstraling: die kale kop, die tor
so, die tatoeages."
Een 'pantser' als middel om in de
ring je kwetsbaarheid te camoufle
ren. Stam was vorig seizoen bij
Ajax, en daarvoor ook bij het Ne
derlands elftal, in woord en gebaar
een leermeester voor de tien jaar
jongere Ajacied. De belangrijkste
les van de gelouterde prof was een
anatomische: je lichaam is je ge
reedschap, zorg er goed voor. „Als
ik in die zeven jaar op één vlak
vooruitgang heb geboekt, is het fy
siek", zegt Heitinga. „Ik ben me
veel bewuster geworden van mijn
lichaam. Vroeger stapte ik makke
lijk over een pijntje heen. Té mak
kelijk. Als je net komt kijken, wil
je alles meemaken, dan ga je niet
zeuren bij de dokter. Nu ben ik
daar veel alerter op. Sinds twee
jaar slaap ik elke middag zo'n an
derhalf uur. Dat bevalt goed. En ik
doe elke dag aan krachttraining,
de ene dag wat zwaarder dan de
andere, maar ik laat het niet ver
sloffen.
„Ik weet niet exact hoeveel, maar
ik ben behoorlijk wat kilo's ge
groeid sinds mijn debuut in het
eerste van Ajax. Ik ben verdediger
en niet zo heel groot, dus heb ik
kracht nodig voor de duels. Ik mag
mezelf nooit kunnen verwijten
dat ik op dat punt word afgetroefd
door een spits. Als je bovenli
chaam sterker wordt, moet je ook
de onderkant trainen. Het gaat om
evenwicht, stabiliteit. En te veel
spiermassa is ook niet goed, want
dat gaat ten koste van snelheid.
Met René Wormhoudt, de condi
tietrainer bij Ajax, heb ik daar veel
overleg over, maar ik luister vooral
naar mijn lichaam. Dat heeft altijd
het laatste woord."
Zijn lichaam heeft afgezien en dat
heeft zijn geest gesterkt. Voor
spoed (twee kampioenschappen,
drie bekers en vier Johan-
Cruijff-schalen) werd afgewisseld
met rampspoed: kritiek op zijn
spel, op zijn mentale weerstand,
foto Koen van Weel/ANP
blessureleed en sportieve tegensla
gen. Heitinga heeft in zeven jaar al
het grote en kleine leed overwon
nen Een dieptepunt: in het najaar
van 2004 werd hij in vier dagen
tijd van basisspeler (Maccabi Tel
Aviv) tribuneklant (NEC). „Dat
heb ik trainer Ronald Koeman des
tijds kwalijk genomen. Niet dat hij
me ineens buiten de selectie hield,
maar wel dat ik als een kleine jon
gen op de tribune te kijk werd ge
zet. Laat me dan thuis."
Een 'patiënt' werd hij in een sport
weekblad genoemd, in een perio
de dat hij in het veld met zijn ziel
onder zijn arm liep. „Terwijl ik ge
woon een jonge speler was die in
een dip zat. Niks meer, niks min
der." Achteraf denkt Heitinga dat
'het allemaal' goed is geweest voor
zijn ontwikkeling „Maar het is
niet meetbaar."
Waakzaam is hij, vooral nu het
hem goed gaat. Het gevoel dat hij
had toen hij net gedebuteerd had,
is terug. „Alsof de dingen vanzelf
gaan. Alléén: toen ik zeventien
was, hoefde er niets, nu móet ik."
Heitinga weet inmiddels dat 'de
dingen' nooit vanzelf gaan. „Erva
ring is kennis, kennis is vertrou
wen en vertrouwen geeft rust. Als
je rustig bent, sta je vaker op de
goede plek, heb je minder overtre
dingen nodig om een man uit te
schakelen en zie je soms al oplos
singen nog voordat het probleem
er is."
Dat hij nu zelfs aan het scoren is
geslagen, zowel bij zijn club als in
het Nederlands elftal, verbaast
John Heitinga zelf ook. Vraag hem
niet naar het waarom, want hij
moet het antwoord schuldig blij
ven.
„Op zich een vreemde constate
ring. Als iets niet goed gaat, zoek
je naar manieren om het beter te
doen. Als plotseling bijna elke doel
poging raak is, kom je tot de con
clusie dat je wel vaker op die plek
hebt gestaan, maar dat je dan de
bal niet kreeg."
ï>v...
