mosselen»
Toehappen
Mosselen cultureel erfgoed
Ziet u zich hier als beer of zalm? Tja, verslonden worden is niemands
ambitie. Maar toch. Die zalm is wel erg gewild. Die beer doet er zijn
uiterste best voor. Deden uw klanten maar zoveel moeite om u te
verschalken. U weet dat u de smakelijkste zalm bent. Maar ziet uw
doelgroep dat ook zo? Er komt zoveel vis voorbij en de keuze is snel
gemaakt. Neem dus het zekere voor het onzekere en zorg dat u
opvalt, op het juiste moment- Zodat ze u verslinden en méér willen.
Snuffelen? www.dewildezeeuw.nl
tOIU 36 22 U
Verse Zeeuwse mosselen zijn wel
licht al over enkele weken te
verkrijgen. Dat komt goed uit want
mosselen mogen zich verheugen in
een toenemende populariteit. De
opening in Yerseke van het nieuwe
mosselseizoen zou vanwege het aan
gename vooijaar wellicht al eind juni
kunnen plaatsvinden.
door Henk van de Voorde
YERSEKE - De helft van de Waddenzee
is sinds enkele jaren voor de mosselkwe
kers verboden terrein omdat er anders te
weinig voedsel voor de vogels zou zijn.
Door een recente uitspraak van de Raad
van State is de meer dan honderd jaar ou
de mosselcultuur verder op de tocht ko
men te staan. 'Met dank' aan onder andere
de Vereniging Vogelbescherming Neder
land en De Vereniging tot Behoud van de
Waddenzee.
Mosselen komen in Nederland op grote
schaal in de Oosterschei de en de Wadden
zee voor. Deze gebieden zijn ideale
kweekplaatsen. Hoewel bijna alle mosse
len worden gekweekt uit mosselzaad uit
de Waddenzee, mag toch gesproken wor
den van Zeeuwse mosselen. Want alle
mosselen die in Nederland worden ver
handeld, verwateren (zandvrij spoelen) in
de Oosterschelde. Aan het verwateren in
de Oosterschelde ontleent de mossel het
kwaliteitspredikaat 'Zeeuws'.
Het ministerie van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit verwierp de bezwaren
van milieuverenigingen twee jaar geleden
tegen het opvissen van twaalf miljoen kilo
mosselzaad. De natuurbeschermingsorga
nisaties hadden meer succes bij de Raad
van State. De door de minister van LNV
verleende vergunning is door een uit
spraak van 27 februari 2008 voorlopig ver-
Hans van Geesbergen, secretaris-penningmeester van de Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur.
Foto's: PO Mosselcultuur
al gauw door allerlei bodemdieren opge
geten. De mosselkwekers zijn dan te laat.
Niet vervuilend
Vogels pikken graag een mosseltje mee.
De mosselkwekers houden daar al jaren re
kening mee door een gedeelte van hun
'oogst' te reserveren voor bijvoorbeeld ei-
dereenden. "De mosselkwekers zorgen er
juist voor dat mosselzaad en jonge mossel
tjes beschut liggen, waardoor hun overle
vingskansen hoger zijn. Mosselkwekers
zorgen voor een groter mosselbestand: niet
alleen voor de mensen, maar ook voor de
vogels. De door de 'milieujongens' ge
schetste 'bodemberoering' is niet in over
eenstemming met de feiten. Mosselen lig
gen op hun eigen slib en de mosselkor
komt tijdens het vissen niet verder dan dit
slib. Mosselen zijn onderdeel van het
Zeeuwse culturele erfgoed. Als je kijkt
naar oude foto's zie je dat mosselen bij het
leven horen. Vroeger kochten de arme
mensen deze schelpdieren bij de mossel-
boer omdat ze goedkoop en tegelijkertijd
gezond waren. Later werden de mosselen
(via lekvrije verpakkingen) ook verkrijg
baar in de supermarkten. In het algemeen
is de bejegening van boeren, vissers en
mosselkwekers door natuurorganisaties
onevenredig zwaar, terwijl deze mensen
toch van groot belang zijn voor de voed
selvoorziening. De wateren waarin wordt
gevist en gekweekt hebben met inbegrip
van deze functies de status van natuurge
bied gekregen. Na meer dan honderd jaar
vissen en kweken van mosselen is er nog
steeds sprake van een prachtig natuurge
bied", zegt Hans van Geesbergen uit Zier-
ikzee, secretaris-penningmeester van de
Producentenorganisatie van de Neder
landse Mosselcultuur. De voormalige ge
meentesecretaris van onder andere Hulst
en (tevens oud-WD-statenlid) werkt
sinds 1997 voor de mosselkwekers en doet
dat in het Mosselkantoor in Yerseke, een
onderdeel van het Productschap Vis waar
in hij de sector vertegenwoordigt als lid
van het dagelijks bestuur. In Yerseke is de
enige mosselveiling ter wereld gevestigd.
De producentenorganisatie behartigt alle
(collectieve) belangen van de mosselkwe
kers. De mosselbranche genereert in totaal
zo'n 3500 banen, inclusief indirecte werk
gelegenheid. "Voor de lokale en provin
ciale economie is deze sector van groot be
lang. Je kan het landelijk wel bagatellise
ren, maar we leven hier in Zeeland. Mos
selen worden hier beschouwd als cultureel
erfgoed. Het mosselen kweken is naast een
baan een manier van leven. Het betreffen
hoofdzakelijk familiebedrijven die van va
der op zoon overgaan.
De natuurbeschermers nemen wat dat be
treft een grote verantwoordelijkheid op
zich met hun juridische procedures", aldus
Van Geesbergen, die ook vice-voorzitter is
van de PO Delta Zuid (kottervissers) en
vice-voorzitter van de Stichting Promotie
Oosterscheldekreeft.
nietigd in afwachting van een betere on
derbouwing door de minister van LNV.
Omdat er nog wetenschappelijk onder
zoek plaatsvindt concludeerde de Raad
van State dat niet met zekerheid gesteld
kan worden dat de mosselzaadvisserij geen
negatieve effecten veroorzaakt.
Richtlijnen
De milieubeweging en de schelpdiersector
lijken lijnrecht tegenover elkaar te staan.
Strenge (Europese)
Vogel- en Habitat
richtlijnen stellen ei
sen aan het zaadvis-
sen in een natuurge
bied als de Wadden
zee. De mosselsector
moet iedere keer
weer aantonen dat zij
geen schade aan de
natuur berokkent.
De mosselsector en
de Nederlandse
overheid spelen hier
op in met (tijd- en
geldrovende) weten
schappelijke onderzoeken. Er is een over
gangsperiode van vijftien jaar afgesproken
waarin een structurele oplossing moet
worden gevonden voor zaadvissen. Inno
vaties in de mosselsector via drijvende
mosselzaadconstructies (in plaats van de
traditionele mosselen van de zeebodem)
zijn eveneens tijds- en kapitaalintensief,
terwijl de mosselsector wel moet zien te
overleven.
Voor elke mosselzaadvisserij moet een
vergunning aangevraagd worden. De Eu
ropese Vogel- en Habitatrichtlijnen wor
den in ons land veel strikter geïnterpre
teerd dan in andere Europese landen. Het
gevaar bestaat dan ook dat de Zeeuwse
mossel (een echte delicatesse) zal worden
verdrongen door de Ierse, Spaanse of
Griekse mossel. Bezwaarprocedures heb
ben er de laatste jaren voor gezorgd dat er
vertraagd op mosselzaad mocht worden
uitgevaren, met alle nadelige financiële ge
volgen van dien.
Een groot deel van het mosselzaad wordt
