'Ik kan die
staatssecretaris
wel zoenen'
roulette
'Ik wil dolgraag een kind maar die ziekte mag niet worden doorgegeven. Die moet
Stoppen bij ons. Caroline Haasbroek
PZC Woensdag 28 mei 2008 I 1 1
Caroline Haasbroek is drager van
een erfelijke vorm van borstkanker.
Ze verloor twee tantes aan de
ziekte en heeft de kanker zelf al
eens overwonnen. Haar grootste
wens is nu een gezond kind.
Embryoselectie, dat de overheid nu
toestaat, biedt hoop.
Floor Ligtvoet
Ze was net een halfjaar
getrouwd en hard bezig
zwanger te worden, toen
Caroline Haasbroek (36) uit
Noordwijk een pijnlijk knobbeltje
voelde in haar borst. „Het was 6
december 2005", zegt Carolien. „Die
datum vergeet ik nooit meer." Het
knobbeltje bleek kwaadaardig.
Na een gesprek met de oncoloog
had Caroline een week de tijd om te
bepalen of ze haar borst operatief
wilde laten verwijderen. Dit zou de
kans op de terugkeer van kanker
verkleinen.
„Maar ik vroeg alleen maar hoe de
kanker mijn kans op zwangerschap
zou beïnvloeden. Doordringend
keek die arts me aan. Hij zei:
mevrouw, u bent ernstig ziek. U
moet nu helemaal niet aan het
krijgen van kinderen denken."
De ernst van haar ziekte drong niet
gelijk door. „Ik dacht nooit dat ik
hieraan dood zou gaan", zegt
Caroline. Het verlangen van haar en
haar man naar een kind werd
intussen niet minder. „Ik was er
kapot van toen me werd verteld dat
ik door de chemokuren vervroegd in
de overgang kon raken en
onvruchtbaar kon worden. Daar gaat
onze droom, dacht ik."
Uit voorzorg begon het stel daarom
met een ivf-behandeling en liet vijf
embryo's invriezen. Maar daarna
kon de lange weg met chemokuren,
preventieve borstamputatie,
mogelijke eierstokkanker en een
verwijderde eierstok onmogelijk
langer worden uitgesteld.
„Het was een vreselijk verdrietige
tijd. Het ene moment waren we nog
met kinderen krijgen bezig, daarna
alleen maar met mijn ziekte en
overleven." Caroline had er voor die
tijd nooit bij stilgestaan dat ze een
erfelijke borstkankergen bij zich
droeg. Ze had nauwelijks of geen
contact met de zussen van haar
vader, waarvan er uiteindelijk twee
aan de ziekte waren bezweken.
Het drama van een erfelijke ziekte
werd pas echt duidelijk toen
Embryowet stelt grenzen
De Embryowet stelt grenzen
aan en voorwaarden bij het ge
bruik van eicellen, zaadcellen en
embryo's voor andere doelen
dan de eigen zwangerschap.
Volgens de Embryowet is het
verboden:
met opzet identieke individuen
geboren te laten worden; klone
ren van mensen;
geslachtskeuzetechnieken toe
te passen;
erfelijk materiaal in de kern van
eicellen, zaadcellen, of em
bryo's te wijzigen;
cellen van menselijke embryo's
samen te voegen met dierlijke
eicellen en omgekeerd;
embryo's tot stand te brengen
voor andere doelen dan zwan
gerschap, bijvoorbeeld voor de
wetenschap;
geslachtscellen en embryo's te
verhandelen.
De Embryowet regelt verder
voor welke doelen eicellen,
zaadcellen en embryo's ge
bruikt mogen worden als ze
niet, of niet meer, voor de ei
gen zwangerschap worden ge
bruikt. Die doelen zijn: donatie
aan iemand die anders geen
kind kan krijgen, wetenschappe
lijk onderzoek en het in kweek
brengen van embryonale cellen.
Caroline net haar ziekte had
overwonnen en te horen kreeg dat
haar eigen zus borstkanker had. „Op
dat moment wist ik één ding zeker:
ik wil dolgraag een kind maar die
ziekte mag niet worden
doorgegeven. Die moet stoppen bij
ons."
Ze wil niet dat haar kind, als het een
meisje is, bang moet zijn
borstkanker te krijgen. Maar ze ziet
het ook niet zitten om zwanger te
worden en het kind weg te laten
halen als blijkt dat het erfelijk is
belast. „Daar ben ik niet sterk
genoeg voor. Ik probeer al zo lang
zwanger te worden. Ik lean het niet
weg laten halen."
Nu biedt een andere behandeling,
waarbij embryo's worden getest en
een embryo zonder borstkankergen
in de baarmoeder wordt geplant,
misschien uitkomst. „Ik ben zo blij
dat staatssecretaris Bussemaker dit
mogelijk maakt. Ik kan die
staatssecretaris wel zoenen. Eindelijk
gloort er weer hoop."
infographic: Graphic News, CvW bron: Nature, Center for Bioethics and Human Dignity
reageerbuisbevruchting (ivf).
Na een paar dagen, als de nog
steeds minuscule embryo's zijn uit
gegroeid tot acht cellen, wordt uit al
le embryo's twee cellen gehaald en
genetisch onderzocht. Alleen de em
bryo's die niet met de ziekte zijn be
last, worden in de baarmoeder ge
plaatst.
In Nederland heeft alleen het Aca
demisch Ziekenhuis in Maastricht
sinds 1995 een volledige vergunning
voor het toepassen van de techniek.
Jaarlijks worden daar zo'n honderd
patiënten behandeld. Kortgeleden
is de honderdste Maastrichtse
PGD-baby geboren.
Het betreft elf erfelijke ziektes en
verschillende chromosomale afwij
kingen.
Erfelijke borstkanker hoort daar
niet bij, omdat het niet 100 procent
zeker is dat een embryo met een
fout gen in het latere leven ook
borstkanker zal ontwikkelen. Het
vorige kabinet vond vanwege die
onzekerheid, dat de PGD-techniek
in geval van borstkanker vooralsnog
niet mag worden toegepast. De hui
dige staatssecretaris van Volksge
zondheid Bussemaker wil dat nu
wel.
Verwacht wordt dat dit jaarlijks tot
slechts enkele nieuwe PGD-behan-
delingen zal leiden.
Echtparen met erfelijke borstkanker
in de familie kunnen al wél kiezen
voor de route van een zwanger
schap, een 'ouderwetse' prenatale
test en eventueel abortus.
