de Zeeuwse cactuskas
Koos de Meij (I) en Tonnie de Rijke horen bij de fanatieke helft van de Zeeuwse cactus- en vetplantenvereniging.
PZC Dinsdag 20 mei 2008 1 7
i EN
Klanje
In de wirwar van poldertjes
en kronkelwegen rond Ove-
zande in de Zak van Zuid Be
veland duikt opeens 'de Klan
je' op. Naam van een boerde
rij aan het einde van een lan
ge oprit aan de Groene Dijk
en ook de benaming van het
lange, slurfachtig poldertje,
dat een dijk te weinig heeft.
Na lang zoeken bleek ons dat
er ergens in de jaren dertig ie
mand zand nodig had, en die
dijk heeft laten afgraven.
Klanje is een verbastering,
een samentrekking eigenlijk,
van Calagne. De betekenis
van dat woord tref je aan in
een woordenboek over mid
deleeuws Nederlands. Het be
tekent ruzie, twist, onenig
heid, rechtszitting, onrecht
matige eis.
David van Baarsdorp, pastoor
in Ovezande, was in 1515 fu
rieus. Het schor van de kerk
(of van hemzelf) bracht jaar
lijks op door beweiding van
schapen. Nu die schorren wa
ren ingepolderd, eiste hij al
zijn geld op van de ambachts
heer. Want die hadden dat
eertijds beloofd als jaargeld.
Ze voelden daar achteraf wei
nig voor, en boden een
nieuw stukje schor - wat ver
derop - aan. De geestelijke en
de edellieden maakten er
lang 'calagne' over, en deden
elkaar processen aan. Uitein
delijk won de pastoor en
kreeg een jaarlijkse donatie.
Evenveel als hij vóór de bedij
king kreeg. Die calagne, die
ruzie, eindigend in een pro
ces en een rechtszitting, heeft
het poldertje een blijvende
naam gegeven. Calagne, Klan
je, het is een welluidend
woord voor een lelijke ruzie...
Gerard Smallegange
„Al is die natuurlijk wel snel vol."
Zodra het zonnetje even door
breekt, stijgt de temperatuur in de
kas van De Meij al snel tot bijna
dertig graden. „Vorige week, toen
het zo warm was, werd het hier
zelfs boven de vijftig graden!"
Het is de kunst om de cactussen
met zulk warm weer op het juiste
moment water te geven. De Meij:
„Als je weet dat de zon gaat schij
nen, moet je ze water geven. Niet
een klein scheutje, maar een grote
plens. Je moet een tropische regen
bui nabootsen. Als je het op 't ver
keerde moment doet, dan heb je
pech. Op een donkere dag als van
daag is 't riskant, want dan droogt
het water niet op. Dan gaat de cac
tus rotten."
In de winter moeten de cactussen
op rantsoen. Dat betekent géén wa
ter. He-le-maal niks. De Rijke:
„Anders krijgen ze geen bloemen.
En niet schrikken als de cactussen
kleiner worden." Nog een tip voor
thuis: „Laat de cactussen 's win
ters in een onverwarmde ruimte
staan. Dus niet boven de centrale
verwarming." Maar vriezen mag
het ook niet. „Het moet minimaal
vijf graden zijn."
Poeh, best lastig. De Rijke relati
veert. „Hoe je de natuur ook pro
beert na te bootsen, het is toch an
ders in zo'n kas. Bij ons zien de
cactussen er mooier uit dan in
Mexico of Zuid-Amerika. In de na
tuur valt er soms een paar jaar
geen regen. Nou, dan zien ze er
echt niet zo mooi meer uit hoor."
En hij kan 't weten. „Elk jaar ga ik
met vijf cactusfanaten voor een
maand naar Mexico. Van zonsop
gang tot zonsondergang lopen we
in de woestijn, op zoek naar cac
tussen. Op 28 september vertrek ik
weer", glundert hij.
Als je de twee mannen over hun
hobby hoort praten, word je zelf
ook enthousiast. En dat is precies
hun bedoeling. Volgend weekend
(31 mei en 1 juni) openen vijf le
den van Zeeculenta hun kas. De
Rijke: „We willen onze hobby uit
dragen en laten zien wat we
doen." Het ledenaantal van de ver
eniging is de afgelopen jaren ge
daald, moeten de mannen erken
nen. „Er zou best wat verjonging
mogen zijn. We zijn toch een beet
je een seniorenclub. De jeugd
heeft gewoon veel te veel andere
dingen te doen. We merken ook
dat er veel onbekendheid is over
cactussen. Wij willen de mensen
graag laten zien hoe prachtig ze
kunnen bloeien."
Licht en warm. Dat is de beste omgeving voor een cactus.
