mi
MMêêëêèk:
Allemaal
op zoek
naar de
uitdaging
Jf™ll ,fe;
1 O Dinsdag 20 mei 2008 PZC
A
irten
Terwijl overheden mensen aansporen veilig te
leven, is er een opvallend groepje avonturiers dat
zich daar niets van aantrekt. Spelen met het leven
om de ultieme kick te ervaren.
door Chris Halkes
Het was gewoon een mis
lukte zelfmoordpoging.
Zo verklaarde de toen
40-jarige Amerikaan
Kirk Jones zijn levensgevaarlijke ac
tie. Hij werd tijdelijk opgesloten in
een psychiatrische inrichting en
de Canadese rechter legde de waag
hals een boete op van 3000 dollar.
Jones was in 2003 de eerste mens
die zonder bescherming of hulp
middel van de Niagarawaterval af-
dook. En overleefde. Jones past in
het plaatje dat dr. Susanne Piët
heeft van extreme sensatiezoekers.
„Het is flirten met de
dood. Ie wilt wel dood,
maar je wilt ook meema
ken dat je het gedaan hebt.
Autocoureurs hebben het
soms. Todessehnsucht
noemde Nikki Lauda dat
ooit in een interview. Ze
zijn echter niet suïcidaal,
al zal dat voor iemand die
braaf achter de geraniums
zit wel zo overkomen."
De Kick is de titel van het
boek dat psychologe Piët schreef
over de motivatie van mensen die
extreem gevaarlijke dingen doen.
Eerder promoveerde zij op Het
loon van de angst, een onderzoek
naar de motivatie voor het verleg
gen van grenzen en de rol van
angst daarbij. „De kick geeft ie
mand het gevoel dat hij of zij nog
leeft. 'Ik voel dat ik er ben', vertel
len geïnterviewden. Mensen heb
ben die vitaliteitsprikkel nodig.
Dus zoeken ze in onze haast risico
loze maatschappij de angst zelf
op."
Dat kan variëren van een rondje
in een achtbaan, het deelnemen
aan illegale straatraces of, zoals vo
rige maand: uit een helikopter
springen met een middeleeuwse
parachute.
Waaghalzen zijn van oudsher in
drie groepen te verdelen. Ze zijn
gek, ze zijn moedig of ze nemen
een berekend risico. „De eerste
groep kent letterlijk geen angst",
vertelt Piët. „De tweede categorie
zoekt juist die angstprikkel, en
houdt ervan gevaar te lopen."
De Zwitser die met een Leonardo
da Vinci-valscherm een sprong
maakte, valt in de derde categorie.
Die parachute was niet echt van
Da Vinei en alles was tevoren uit
gerekend. „Deze groep wil wel de
prikkel, maar geen risico lopen.
Dit zijn bijvoorbeeld degenen die
een bungee-jump maken. Hoe
sterk en kort het elastiek moet zijn
om niet te verongelukken, is pre
cies bekend."
Momenteel werkt Piët aan een be
werking van De Kick waarin zij
een aantal nieuwe ontwikkelingen
opneemt. Zo is er een 'narcisti
sche', nieuwe soort sensatiezoeker
bijgekomen: „Die wil bewonderd
Suzanne Piët
schreef De Kick.
worden. Jezelf tentoonstellen, is
nu een trend." De kick zit vaak al
in het weten dat de hele wereld
via tv of internet jou kan zien. Dat
varieert van je laten afzeiken in
Idols tot het vertonen van ta
boe-doorbrekend gedrag in Spui
ten en Slikken. Maar happy slapping
valt ook hieronder. „Jongeren
doen iets wat niet hoort - iemand
slaan of mishandelen - en krijgen
een kick door het filmpje daarvan
op internet te vertonen."
Het miljoenenpubliek vergaapt
zich graag aan het extreme exhibi
tionisme. Zo verschijnt vol
gend jaar alweer de derde
Jackass-film, naar het
MTV-programma waarin
'stuntmannen' vooral be
zig zijn zichzelf op absur
de wijze pijn te doen.
De ontwikkelingen laten
zich mogelijk verklaren
door de spagaat waarin de
moderne mens volgens
Piët verkeert. De samenle
ving biedt te weinig gevaar
prikkels. Tegelijk zijn er ongrijpba
re gevaren: milieuproblemen, we
reldwijde migratie, epidemiën. De
mens is geneigd zelf risico te lopen
om gevaren af te weren, maar dat
kan bij deze bedreigingen niet.
„Dat levert een gevoel van onbeha
gen op. De behoefte aan spanning,
aan een kick uit zich nu in wijdver
breide sensatiezucht. Alles wordt
opgeklopt om te voorzien in een
behoefte aan prikkels. Een kat op
de Veluwe wordt een puma."
Het zijn bijna altijd mannen,
en soms zijn ze erg rijk.
Sommigen beginnen
onvoorbereid aan een
waagstuk, anderen pakken
het professioneel aan. Maar
allemaal zoeken ze de
uitdaging op.
In het dagelijks leven be
stuurt hij een Airbus, in zijn
vrije tijd een gemotoriseer
de eenpersoons vleugel.
Zwitser Yves Rossy (48) maakte
er vorige week voor het eerst
een serieus tripje mee. Hij bond
de zelfontwikkelde vleugel op
zijn rug, sprong uit een vlieg
tuigje en cirkelde zes minuten
boven het Alpenlandschap bij
het Zwitserse Bex.
Een landgenoot van Rossy, de
36-jarige Oliver Vietti-Teppa
maakte op 26 april een sprong
van 650 meter hoogte met een
parachute naar een ontwerp uit
1485 van Leonardo Da Vinei. De
stunt oogstte veel kritiek vanwe
ge het gebrek aan authenticiteit.
De parachute was niet van hout
en linnen, maar van moderne
parachutestof en bevatte verbe
teringen op basis van huidige
kennis. Da Vinci had zijn eigen
ontwerp nooit uitgeprobeerd.
De Braziliaanse priester Adelir
Antonio de Carli liet zich op 12
april de lucht intrekken door
duizend met helium gevulde
Yves Rossy vloog vorige week over de Zwitserse Alpen met zijn zelfgemaak
te jet-vleugel. foto Jean-Christophe Bott/EPA
'feestballonnen'. De bedoeling
was dat hij een vliegreis van 750
kilometer zou maken en een
nieuw record van 19 uur zou ves
tigen. Hij steeg tot een hoogte
van 6000 meter, maar woei de
Atlantische Oceaan op. Vijftig ki
lometer uit de kust verloor hij
telefooncontact. De Braziliaanse
marine vond twee dagen later
wel de ballonnen terug, maar
niet de ballonvaarder.
De steenrijke avonturier Steve
Fosset verdween op 3 septem
ber 2007 boven de Nevadawoes-
tijn toen hij met een vliegtuigje
een verkenningstocht maakte
voor een nieuw experiment.
