verslaan
'Met moeite m'n lagere school gehaald'
pje naar de PZC!
filmpje op www.pzc.nl/eindexamen
PZC Zaterdag 17 mei 2008 1 5
Woordenboek
Sinds 2007 is bij alle schriftelij
ke examens een woordenboek
Nederlands toegestaan. In
plaats van een ééndelig woor
denboek Nederlands mag ook
gebruik worden gemaakt van
een woordenboek van Neder
lands naar een vreemde taal,
bijvoorbeeld naar de thuistaal
van de kandidaat.
Wel bussen
Leerlingen die met de bus naar
school gaan, hoeven tijdens
hun examens niet bang te zijn
voor stakingen: FNV Bondge
noten en de CNV Bedry ven-
Bond hebben besloten dat in de
eindexamentijd het werk niet
wordt neergelegd in de spits
uren.
Spelling
Dit jaar wordt voor het laatst
by alle centrale examens Ne
derlands - naast de officiële
spelling van 2005 -• ook de
schrijfwijze volgens de offi
ciële spelling van 1995 goed gi
rekend.
Vanaf v olgend jaar geldt al
leen de officiële spelling van
2005.
Schrijfgerei
Bij alle schriftelijke examens
is de computer toegestaan als
schrijfgerei. De computer kan
ook worden gebruikt als hulp
middel voor kandidaten met
een beperking zoals dyslexie
of slechtziendheid, voor audio
of vergroting. Bij gebruik van
de computer als schrijfgereed
schap hoeft de spellingcontro
le niet te worden uitgescha
keld
Buitenland
Verreweg de meeste examens
worden afgenomen in Neder
land, maar er zijn ook kandida
ten die in het buitenland geëxa
mineerd worden.
Dat gebeurt veelal in ambassa
des, maar soms ook op marine
schepen, legerplaatsen of
luchtmachtbases. Eén leerling
doet dit jaar een vmbo-wiskun-
de examen in de Israëlische
stad Tel Aviv.
Het moet een geruststellen
de gedachte zijn voor ie
dereen die vreest dat hij of
zij de examens niet gaat halen:
ook zonder schooldiploma kun je
het ver schoppen in het leven. Je
moet dan wel over bijzondere ta
lenten beschikken en bereid zijn
hard te werken. En je moet be
moeizuchtige ambtenaren om de
tuin weten te leiden, want de leer
plicht is een stuk strenger gewor
den.
Maar neem Hennie van der Most,
vindingrijk ondernemer uit Slagha
ren. Begonnen als pompbediende
heeft hij nu een zakenimperium
dat onder andere opmerkelijke re
creatiecentra omvat als het pret
park Kernwasser Wunderland in
de voormalige kweekreactor in Kal
kar. Zakenblad Quote schatte zijn
vermogen een paar jaar geleden
op zo'n 35 miljoen euro. Zijn enig
behaalde papiertje is naar eigen
zeggen zijn rijbewijs. „Ik heb met
moeite mijn lagere school ge
haald", zei hij eerder in een inter
view. Hij heeft kritiek op het Ne
derlandse onderwijsbeleid. „Als ik
een wereldtalent heb om een
kroeg te runnen maar ik heb toe
vallig niet de capaciteit om het di
ploma te halen, dan zou het toch
doodzonde zijn als ik geen kroeg
mocht runnen?"
Het zijn niet de minsten die het
voortgezet onderwijs vroegtijdig
hebben verlaten. Zo besloot Harry
Mulisch na vier jaar lyceum niet
meer naar school te gaan, nadat
hij in 1944 was gezakt voor een
tussenexamen.
Had de bekende schrijver de oor
logssituatie als verzachtende om
standigheid, voor Lodewijk de
Waal zijn dat de roerige jaren zes
tig. In plaats van met zijn neus in
de schoolboeken te zitten, hield de
voormalig FNV-voorzitter zich
vooral bezig met actievoeren. Hij
richtte een scholierenvakbond op,
organiseerde stakingen en belegde
bijeenkomsten over het verbod op
lang haar. Buiten school sloot De
Waal zich aan bij de Socialistische
Jeugd en demonstreerde tegen de
oorlog in Vietnam en tegen Soe-
harto. Door zijn opstandige optre
den binnen en buiten school werd
hij van school gestuurd.
Ook Jan Marijnissen ontwikkelt
zich midden jaren zestig tot een
'lastige' leerling. De huidige leider
van de Socialistische Partij raakte
in zijn tienerjaren van zijn katho
liek geloof en bestudeerde Marx
en Freud. Binnen en buiten de
school ontpopt hij zich als linkse
actievoerder. Marij nissen verliet
voortijdig de hbs en werd worst
maker.
Het Cito
Het Cito (Centraal instituut
voor toetsontwikkeling)
maakt samen met docenten uit
het voortgezet onderwijs de
centrale eindexamens. Het
maken van een examen neem*:
twee jaar in beslag.
Dit geldt ook voor de computer-
examens.
Harry Mulisch
Hennie van der Most
Lodewijk de Waal
Jan Marijnissen