Om de nood te lenigen en
tegen verspilling van voedsel
spectrum
PZC
Zaterdag 3 mei 2008
Groot voedselpakket (gezin)
Week 15
1 bloemkool; potje taugé; sperziebonen; pasta-
saus; blik linzen; pond rijst; 6 bruine bollen;
half zoutarm wit; Pain de Bastillebrood; Basma-
ti paddenstoelenrijst voor de magnetron;
busje kervel; potje zout; mix voor Russische
Stroganoff; 2 pakjes groentesoep; 6 bananen;
8 appel; fruittussendoortje (1 x Peer-kiwi en
1 x Aardbei-appel); blik mango; grote pot
appelmoes; fles light limonadesiroop lychee/
guave/ananas; fles appelsap; theepads bos
vruchten plus theepad-houder voor Senseo;
bananenstroop (plus calcium en spirulina);
dressing salad cream; 2 bakjes borrelsalade
mascarpone, ham en bieslook; luxe viervruch-
tenjam; tonijn in water; kauwgums; roombo-
ter-amandelslofjes; cakemix; 3 zakken super
chips; fruitbiscuits; sachets crèmegel; 2 tubes
anticariës tandpasta; wc-doekjes.
A-merken zijn niet bij naam genoemd, om
dat veel producenten dat als voorwaarde
stellen voor de levering van hun producten.
Groot voedselpakket (gezin)
Week 16
Eén bloemkool of kropje sla; groot blik witte
bonen in tomatensaus of blik sperziebonen;
blikje doperwtjes; 3 tomaten; zak diepvries
roerbakgroente; 2 x fruittussendoortje; 5 ap
pels; grote pot appelmoes; liter appel/kiwisap;
mix voor Russische stroganoff; kilo rijst, maca
roni of spaghetti; 2 x chips, grote zak; 3 kilo
boerenkoolstamppot pureevlokken; 3 zakjes
groentesoep; 1 liter dubbelvla; 6 x fruitdrank
vitamineshot; blikje mango; cupjes coctailsaus;
zes chocoladekoekjes; een kilo suiker; 4 bana
nen; 1 aubergine of paprika; anderhalf brood
en zak bolletjes.
Ook hier zijn de A-merken niet bij naam ge
noemd.
In Zeeland maken zo'n 515 gezinnen wekelijks
dankbaar gebruik van de hulp die de
Voedselbanken bieden. De Voedselbank
Walcheren was in 2004 de eerste, daarna
volgden de andere regio's, met de Bevelanden
(in 2008) als hekkensluiter.
door Ondine van der Vleuten
fotografie Lex de Meester
Is dit een voedselpakket? Met verbazing zie
ik hoe het ene na het andere A-merk in de
doos wordt gezet. Chips, kauwgom met caf
feine en bananenstroop voor op brood,
mét calcium en spirulina? Benieuwd wat het
thuisfront ervan vindt. Wat fruit en groente be
treft, ga ik het deze week niet redden, zie ik.
Het zoutarme brood gooien we direct in de vrie
zer, voor later in de week, en met die twee tu
bes dure tandpasta zullen we het ook nog wel
even uitzingen.
Daniël van der Meer, voorzitter van het bestuur
van de Voedselbank Walcheren, glimlacht. „De
ze week zit er toevallig heel veel in. De inhoud
en hoeveelheid variëren sterk. Het is altijd maar
afwachten wat we hebben. Rijst, macaroni en
spaghetti krijgen we amper. We komen ook al
tijd groente, fruit en aardappelen te kort. Wij
moeten het hebben van leveranciers en produ
centen die ons hun overschotten of beschadig
de producten en dergelijke gunnen, en daarmee
zichzelf de kosten van opslag en vernietiging be
sparen. Zo krijgen we elke week blikken met
een deukje erin of met beschadigd etiket. Ver
der prima om te eten hoor. Dat is een groot mis
verstand: dat we hier voedsel zouden verstrek
ken dat 'over de datum' is. Op zuivel staat een
'te gebruiken tot' of tgt-datum. Dat moet je na
die datum dus niet meer eten en daar zijn we
echt voorzichtig mee. Maar je hebt ook de
'tht'-datum: tenminste houdbaar tot. De fabri
kant geeft tot die datum garantie, maar volgens
de Voedsel- en Warenautoriteit kun je het daar
na nog prima eten, als het product nog voldoet
aan de eisen qua smaak, geur en samenstelling.
Wij leveren soms wel eens producten die over
die datum zijn of er tegenaan zitten."
Elke maandag rijdt er een busje naar 'een niet
nader te noemen conservenfabriek'. „Daar ha
len we blikken voor alle voedselbanken in Ne
derland. Dinsdag gaat de bus naar de voedsel
bank in Rotterdam, die de grootste opslag heeft.
Daar krijgen we voor heel Zeeland de voorraad
lang houdbare levensmiddelen mee en die
wordt in ons magazijn in Middelburg herver
deeld. Dinsdag wordt ook het brood opgehaald.
Donderdag doen we een rondje brood en verse
groenten en fruit. Soms gaan de vrijwilligers
zelf het land op om sla, bloemkool of boeren
kool te snijden. En er is een fruitteler die elke
week zo veel appels geeft als we nodig hebben.
Onderling ruilen voedselbanken ook. Zo heeft
de voedselbank in Arnhem contacten met een
grote melkproducent en zit daar in de buurt
een frisdrankfabriek en een sauzenfabrikant.
We ruilen dan bijvoorbeeld tegen potgroen-
ten."
Van der Meer is voorzitter van het bes
uur van de Voedselbank Walcheren,
de oudste in Zeeland. Hij is ook voor
ganger van de Nieuw Leven Gemeen
te in Middelburg, die aan de wieg stond van het
initiatief.
„Wij zeiden: als kerk moet je niet binnen vier
muren zitten, maar bij de mensen die het nodig
hebben. Het was begin 2004. Al snel kwamen
we in aanraking met de Stichting Voedselbank
Nederland, de eerste in Nederland, die een paar
jaar daarvoor in Rotterdam was opgericht. Die
hebben ons toen op de rails gezet."
Half december kregen de eerste drie gezinnen
een pakket. De week erna stonden er zeven ge
zinnen. Na ongeveer een jaar waren het er hon
derd, het jaar erna twee keer zo veel. „Begin
2007 zaten we op de top, met 220 pakketten.
Dat is in de loop van het jaar gezakt tot de 165
die we nu hebben. Ik denk doordat het econo
misch wat beter gaat en doordat de lokale over
heid beter op situaties inspringt; sneller een uit
kering regelt na een echtscheiding, bijvoor
beeld."
De klanten kwamen via de media, via maat
schappelijke instanties en de Kredietbank. „Die
eerste gezinnen, dat waren grote tragedies. Hui
lende moeders aan de telefoon, die geen eten
meer hadden voor de kinderen. En als je dan
een noodpakket aan huis bracht, kwam je in
schrijnende situaties... vervuilde huishoudens,
kinderen die zonder ontbijt naar school gin
gen... algeheel verval. Dan moet je uitkijken en
afbakenen. Ons uitgangspunt is: wij lossen een
stukje van het probleem op: het voedsel. Maar
het maatschappelijk werk - Kredietbank,
Emergis, Vluchtelingenwerk of Leger des Heils -
moet ook ingeschakeld zijn. Er moet een hulp
plan zijn en in principe moet na maximaal drie
jaar de voedselhulp eindigen, omdat het gezin
uit de problemen is. Schuldhulpverlening duurt
ook drie jaar. Daar zit een link."
Mensen kunnen alleen via hulpinstanties bij de
Voedselbank aankloppen. Dat is om misbruik,
zoals in het verleden gebeurde, te voorkomen.
„Vroeger lieten we een formulier invullen met
inkomsten en uitgaven. Daar kwam dan een be
drag uit, en als je onder een bepaald minimum
kwam, verstrekten wij een pakket. Helaas bleek
toen dat sommige mensen zich bij verschillen
de voedselbanken inschreven. Bij ons, én in
Goes, én in Rotterdam bijvoorbeeld. Dat kan
niet meer; je kunt nog maar bij één voedsel
bank terecht, in je eigen gemeente. En sinds
2006 moeten alle aanvragen via een maatschap
pelijke instantie lopen."
Voedselbanken in Zeeland
Voedselbank Walcheren (2004): 165 klanten,
zes afhaalpunten in Vlissingen en Middelburg
Voedselbank Zeeuws-Vlaanderen (2005): 230 klanten,
vier afhaalpunten in Hulst, Terneuzen, Sluis en Oostburg
Voedselbank Schouwen-Duiveland (2007): 60 klanten,
afhaalpunt in Zierikzee
Voedselbank Bevelanden (2008), 60 klanten,
afhaalpunt in Goes.
