arbeidsmarkt»
Wat doet De Unie
Biensten
L
Vakbond: nog van deze tijd?
Er wordt tegenwoordig nog maar weinig harde acties gevoerd door de vakbond.
Een greep uit de onderwerpen
die De Unie voor haar leden
behandelt:
- aansprakelijkheidszaken
- arbeidsconflict
- arbeidsongeschiktheid
- belastingzaken
- consumentenzaken
- huurconflicten
-juridisch advies
- levensloopregelingen
- loon- en inkomstenbelasting
- loopbaanbegeleiding
- maatschappelijke ondersteuning
- ontslag
- pensioenen
- persoonlijke ontwikkeling
- reorganisatie
- schenkingen
- sociaal plan
- spaarloonregelingen
- verlofregelingen
- werkloosheid
- ziekteverzuim
- zorgvraagstukken
- afkoopsommen
- arbeidsovereenkomst
- arbozaken
- cao regelingen
- functiewaardering
- inkomens vraagstukken
- koop en verkoop woningen
- levensverzekering
- loopbaanmanagement
- medezeggenschap
- ondernemingsraadzaken
- personen- en familierechtzaken
- reïntegratie
- ruimtelijke ordening/bouwzaken
- scholing
- vroegpensioen/VUT
- winstdelingsregelingen
- zorgverzekeringen
Tijden veranderen. Halverwege de jaren
negentig ging het allemaal stukken beter
met de economie, er waren amper meer
recessies. Iedereen had het goed, mensen
werden mondiger. Net als de kerken lie
pen de ledenlijsten van de bonden leeg.
Zo erg als het kerkelijk verval is het socia
le verval in Nederland nog niet. "Wij heb
ben tijden gekend dat we meer dan
110.000 leden hadden. Nu zijn er dat
90.000. We constateren jaarlijks een ver
lies van bijna twee procent. Dat moet niet
al te lang doorgaan", zegt Chris van Loon.
Het verval bij een bond als de Unie is dan
nog heilig vergeleken met de problemen
die bonden als FNV en CNV hebben ge
had. "Werknemers komen steeds meer
voor zichzelf op. Informatie is op het In-
temet gemakkelijk te vinden. Ze denken
dat een vakbond weinig toegevoegde
waarde meer heeft. Vaak nemen ze een
Foto: BN/DeStem
handelen over CAO's. We zijn er voor het
collectief, voor alle werknemers. Maar we
doen ook aan individuele begeleiding. We
bespreken met werknemers bijvoorbeeld
een carrièreplanning. We bemiddelen in
een arbeidsconflict. Maar geven ook juri
disch advies. We regelen pensioenen. Met
name de laatste jaren is ons takenpakket en
ons aanbod aan de werknemer veel groter
geworden."
Maar waarom loopt het aantal leden dan nog
steeds terug?
Van Loon: "Ook vakverenigingen hebben
last van het fenomeen dat mensen zich te
genwoordig moeilijk ergens bij aansluiten.
Heel veel mensen weten ook niet precies
wat wij doen. Mensen nemen de huidige
verworvenheden als vanzelfsprekend aan,
men denkt dat zaken als CAO's en pen
sioenregelingen wettelijk geregeld zijn,
wat natuurlijk niet zo is. Veel mensen vin
den vakbonden ouderwets, uit de tijd. Ik
merk dat er nog steeds een spruitjesgeur
hangt over het fenomeen vakbonden. Op
een of andere manier spreekt het bij jonge
ren niet aan."
Wat doen jullie om het tij te keren?
We hebben wel steeds meer intemetleden,
mensen die een tientje per jaar betalen en
daarvoor in de plaats beperkte diensten via
internet van ons krijgen. Samen met de
Landelijke Studenten Vereniging (LSV)
zorgen we voor goede stageplaatsn voor
studenten bij bedrijven. Zorgen dat het
eerste contact gelegd is. Middels een groot
aantal extra diensten proberen we de men
sen bij de bond te krijgen. Maar ik besef
ook wel, je kunt de mensen niet dwingen.
Misschien moeten we straks wel alleen
CAO's afsluiten voor onze leden." Overi
gens meldde het FNV onlangs weer een
toename van het aantal leden; zij timme
ren dan ook behoorlijk aan de weg en
voeren meer gericht actie in de bednjven.
Dat levert nu duidelijk winst op. Mis
schien zijn we wel wat te pessimistisch.
Je komt van school of universiteit af, zoekt een baan en wordt aangenomen.
Je spreekt met je baas een bepaald salaris af, dat altijd volgens een cao is
vastgesteld. En zoek dan een geschikte vakbond uit om jouw belangen te la
ten vertegenwoordigen. "Vroeger ging dat wel zo", zegt Chris van Loon, be
stuurder van vakbond De Unie. Tegenwoordig zijn vakbonden 'uit'. De be
langenvertegenwoordiger heeft steeds minder belangen te vertegenwoordi
gen.
Of niet? "We
kunnen heel veel
betekenen voor
werknemers",
constateert Van
Loon. "Wij doen
Chris van Loon.
dat ook, we hebben een pakket aan dien
sten waar je U tegen zegt. We willen
maatwerk leveren."
Al die extra diensten heeft de bond in het
leven geroepen om leden te behouden, te
trekken. Maar core business blijft toch de
belangenbehartiging van de werknemer,
met name naar de werkgever toe. Van
Loon: "Er zullen toch CAO's afgesloten
moeten worden. Als wij dat niet doen, wie
moet dat dan doen? Een werkgever kan
dat per bedrijf regelen via zijn onderne
mingsraad. Maar dat is geen onafhankelij
ke partij, die OR-leden zijn teveel afhan
kelijk van hun baas. Bovendien krijg je
dan heel veel verschillende CAO's, niet
meer per branche. Ik denk niet dat dit een
goede zaak is voor het sociaal economisch
evenwicht."
Lid worden van een vakbond heeft nog
wel degelijk voordelen. Van Loon schetst
er een paar: "Bonden zijn nog steeds
een belangrijke gesprekspartner
voor bedrijven. We zijn on-
ings nog in discussie ge
weest met de Suiker Unie,
die een Suikerfabriek gaat
sluiten, waarbij er ontsla
gen zouden kunnen val
len. We hebben voor el
kaar gekregen dat dit niet
doorgaat. Als wij er niet
waren geweest, hadden
die werknemers toch een
probleem. Wij zijn, en dan
spreek ik natuurlijk namens
alle bonden, de meest gespe
cialiseerde en aangewezen
partij om te onder
door Ron Gregoor
BERGEN OP ZOOM - Er waren tijden
dat bijna iedere werknemer lid was van
een vakbond. De vakbondsbestuurder was
bekend bij een veel groter publiek, hij
stond bijna dagelijks in de krant. Want ze
ker in die roerige jaren zestig, zeventig en
tachtig van de vorige eeuw was er altijd
wel werk aan de winkel. Mensen werden
rücksichtslos op straat geknikkerd, veel va
ker dan nu ging het slecht met veel bedrij
ven, reden waarom werkgevers moeilijk
deden over CAO's. En later, in de jaren
negentig, maakten de bonden onlosmake
lijk deel uit van de gesprekspartners in het
bekende oer- Hollandse poldermodel. Een
partij waarmee iedereen rekening hield.
rechtsbijstandsverzekering in plaats van lid
te worden van een bond voor het geval ze
problemen krijgen."
Daarbij komt dat het al vele jaren opmer
kelijk goed gaat met de Nederlandse eco
nomie, en dus ook met de bedrijven. Ont
slagen zijn amper meer aan de orde. "Sinds
je bij ontslag te maken hebt met de kan
tonrechterformule, dat wil zeggen dat je
verzekerd bent van een bepaald vaststaand
bedrag als je het bedrijf, buiten je schuld,
moet verlaten, is er ook aan die kant voor
ons weinig te winnen." Tel daarbij op de
steeds groter wordende vergrij
zing, waardoor er werk is
voor bijna iedereen, en
het plaage is rond.
