Zeeland
PZC
Geen bloedbad meer op de dijken
Arjaan Nijsse vertelt de geschiedenis
21
Oudelande voelt
zich bedrogen
door wethouder
BEVELANDEN-THOLEN
28
27
Waterschap laat
waterkeringen in 2009
maand later maaien.
Landschapsbeheer legt
verhalen Oud-Sabbinger
vast op film.
Trek
Pianist Florian Uhlig
krijgt onverwachte
kans bij Zeeuws Orkest
Woensdag 16 april 2008
Plannen voor betere
hulpverlening op
Westerschelde
Tip? redgoes@pzc.nl
door Frank Balkenende
GOES - Volgend jaar worden vrij
wel zeker minder pasgeboren vo
gels slachtoffer van maaimachines.
Het waterschap Zeeuwse Eilanden
wil zich in 2009 conformeren aan
de richtlijn in de Flora- en Fauna
wet om pas na 15 juli dijken en ber
men te maaien. De Vogelbescher
ming en niet in de laatste plaats Jo
Koeman uit Kruiningen hebben
daar altijd voor gepleit.
Nu verplicht het waterschap pach
ters nog dijken voor 15 juni te
maaien. Dat zou de graskwaliteit
ten goede komen, waardoor de
dijk stabieler is.
De Vogelbescherming was altijd
kritisch over het vroege maaimo-
ment. Ook )o Koeman strijdt er al
jaren tegen. „De pachters moeten
formeel nesten markeren, maar
dat doen ze zeker niet allemaal. En
wie controleert ze? Gevolg is dat
er elk jaar een bloedbad op de dij
ken plaatsvindt."
Door nieuwe inzichten kan het
huidige beleid op de helling, zegt
dagelijks bestuurder Sophie van 't
Westeinde van het waterschap, die
toegeeft dat er nauwelijks controle
is op pachters die geen nesten mar
keren als de maaimachine in aan
tocht zijn.
„Er is sprake van voortschrijdend
inzicht. De gedragscode voor pach
ters is er ooit gekomen op basis
van wetenschappelijk onderzoek.
Vroeg maaien zou betekenen dat
het gras op primaire waterkerin-
Door nieuwe inzichten is het vol
gens waterschap Zeeuwse Eilan
den niet meer nodig voor 15 juni
dijken te maaien. Daardoor zul
len er minder vogels sneuvelen.
gen beter wortelt en een steviger
en dus veiliger dijk oplevert. Op
grond van praktijkervaringen
blijkt dat het effect van dat vroege
maaien niet zo heel groot is. Ook
als je een maand later maait, blijft
de grasmat goed."
Een ander inzicht hebben ook de
recente proeven met golfoverslag
in Sint Philipsland en Kattendijke
verschaft. Om een storm na te
bootsen, liet het Projectbureau
Zeeweringen grote hoeveelheden
water van de dijk aflopen. Wat
bleek: de grasmat op de dijken liep
geen schade op. „Het is een nieu
we ervaring en er is nog verder on
derzoek nodig, maar alles bij el
kaar is voor het waterschap aanlei
ding de koers volgend jaar te ver
leggen. Dat kan nog niet dit jaar,
want dat is te kort dag. Bovendien
moeten we met pachters overleg
voeren", zegt Van 't Westeinde.
Een deel van die pachters gebruikt
de dijken om schapen te hoeden,
een deel gebruikt de waterkering
voor het hooi. Door een maand la
ter te maaien, loopt wel de kwali
teit van het hooi iets terug, erkent
Van 't Westeinde.
Er verandert nog iets voor de pach
ters. Volgend jaar moeten ze min
der kunstmest gebruiken.
door Harmen van der Werf
OUDELANDE - De Borselse wethou
der Jan Zandee (openbare werken,
SGP/CU) heeft het even verbruid
bij de dorpsraad Oudelande. Vol
gens voorzitter Frank Jansens wei
gert de wethouder een toezegging
na te komen over het herplanten
van bomen op de Oudelandse be
graafplaats.
Zandee was gisteravond niet wel
kom op de jaarvergadering van de
dorpsraad Jansens: „Hij meldde
vooraf niet over de begraafplaats
te willen praten. Van ons hoefde
het toen niet meer."
De gemeente Borsele vond dit zo
vervelend dat ze gisteren een ver
klaring uitgaf 'Zandee had uitleg
willen geven over besluitvorming
rond de begraafplaats'. Er staat
niets in over herplanten van bo
men. Jansens: „Dat ligt nou net zo
gevoelig." Of oude bomen op de
begraafplaats moesten blijven,
heeft Oudelande in 2003 gesple
ten. „Met Zandees voorganger
Frans Tollenaar hadden we een af
spraak over herplanten", aldus Jan
sens. „Die moet worden nageko
men." Zandee was gisteravond
niet bereikbaar voor commentaar.
door David Duijnmayer
OUD-SABBINGE - Hij wordt in augus
tus negentig jaar en woont al sinds
zijn geboorte in hetzelfde huis aan
de ring in Oud-Sabbinge. Daarbij
is Arjaan Nijsse een begenadigd
verhalenverteller. Het is dus niet
verwonderlijk dat Landschapsbe
heer Zeeland juist hem vroeg voor
een project over de geschiedenis
van het landschap rondom
Wolphaartsdijk en Oud-Sabbinge.
Gistermiddag toonde Landschaps
beheer Zeeland in boomgaardter
ras Van Buiten Uit in Oud-Sabbin
ge het resultaat: een film waarop
de verhalen van Nijsse zijn vastge
legd.
Hij had er 'geweldig tegenop ge
zien' om gefilmd te worden, geeft
Nijsse toe. „Ik wist niet wat er op
me af zou komen. Maar het is ont
zettend meegevallen. Het waren
lieve, gewone mensen. Ik vond het
heel leuk om te doen."
In vier interviewsessies vertelt Nijs
se over het landschap, maar ook
over - onder meer - zijn jeugd
herinneringen, schilderen en ver
liefd zijn! De film is gemaakt door
cameraman Co Smit en Joke de
Witte, vrijwilligster van Land
schapsbeheer Zeeland, en is aange
boden aan het Zeeuws Documen
tatiecentrum.
Behalve als geschiedschrijving, is
de film ook bedoeld voor wande
laars op het Kiekendiefpad. Korte
fragmenten staan daarom op de
'Het waren lieve, gewone
mensen. Ik vond het
heel leuk om te doen'
website van routebureau Zeeland.
Daarop komen ook geluidsfrag
menten met de verhalen van Nijs
se. Die kunnen mensen downloa
den om tijdens het wandelen te
beluisteren. De film is onderdeel
van een landelijk 'oral history' pro
ject, waarbij de herinneringen van
oudere Nederlanders over het land
schap worden vastgelegd. „We heb
ben in Zeeland gekozen voor de
omgeving van Oud-Sabbinge, om
dat we iets wilden doen met het
wandelnetwerk Kiekendiefpad",
zegt Arjan de Hulster van Land
schapsbeheer Zeeland. „We wil
den de wandelaar meer over het
gebied vertellen, want als je meer
weet, zie je ook meer tijdens het
wandelen."
■Fj De video's van Arjaan Nijsse zijn te
zien op www.routebureauzeeland.nl
onder: routes-wandelroutes-kieken
diefpad-video's.
WmmS. ALMANAK
Tip? redactie@pzc.nl
Die verslaggeefster is een echte
lekkerbek. Altijd wel te porren
voor een lunch bij de McDo
nald's of een luxe broodje van de
slager. Laatst moest ze voor een
klusje naar Sint Philipsland. Van
uit Goes een flinke rit en omdat
er enige haast bij was, had ze
geen tijd meer om nog een ver
snapering voor onderweg mee te
nemen. Eenmaal op het eiland
aangekomen, sloegen honger en
dorst toe. Maar helaas: iets te
eten of te drinken bleek in de ver
re omtrek niet voorhanden en de
supermarkt die ze vond, werd
net verbouwd. Tóch mocht ze
binnen. Vrouwen krijgen al veel
voor elkaar, maar hongerige
vrouwen blijkbaar alles.
Arjaan Nijsse vond het aanvankelijk maar eng om voor de filmcamera te staan. Nu is hij blij dat hij aan de dvd heeft meegewerkt. foto Dirk-Jan Gjeltema