V//
Oplossing voor een volgelopen spoor
'Ik heb sterk de indruk dat het imago bij mensen die niet met de trein reizen veel
negatiever is dan bij treinreizigers' Piet Rietveld, vervoerseconoom aan de VU
WÊi
hi 'j\
PZC Woensdag 16 april 2008 1 1
g naar de top
h.et bedrijf in de herfst van 2002
door het ijs toen natte boomblade
ren het treinverkeer volledig in de
war schopten. Weggeslipte treinen
met vierkante wielen konden niet
meer rijden, waardoor er weken
lang te weinig treinen waren en
het imago van de NS verkruimel
de.
Het bleek de laatste uitglij
der. Tientallen miljoenen
euro's voor antiblokkeer-
remmen en opleidingen voor ma
chinisten zorgden ervoor dat nat
boomblad werd bedwongen. Ook
de andere prestaties verbeteren.
Het aantal vertragingen daalt, er
komen nieuwe treinen bij en meer
reizigers zijn tevreden.
Een eigen postitief jargon maakt
onderdeel uit van de wedergeboor
te. De NS spreekt niet meer van
'vertraging' maar van 'verstoring'.
Op het perron klinkt niet meer 'de
trein heeft tien minuten vertra
ging', maar 'de trein arriveert over
tien minuten'. Bovendien is het
personeel veel scheutiger gewor
den met het geven van informatie
bij oponthoud.
Rikus Spithorst van reizigersvereni
ging Rover blijft zuinigjes met zijn
oordeel: een zes min. „Het gaat be
ter met de NS", zpgt hij. „Maar ik
zie ook verslechteringen. Er rijden
treinen zonder toilet, ik moet va
ker staan, omdat doorgangen van
intercity's dicht zitten. En de loket
toeslag van vijftig cent is niet oké.
Je zou korting moeten krijgen als
je een kaartje uit de automaat
koopt. Tja, de NS blijft een mono
polist."
Volgens Huberts, sinds twee jaar
directeur van NS Reizigers, is de
NS nog lang niet af De 'ambtelijke
organisatie' die hij aantrof, moet
in 2015 de internationale concur
rentie aan kunnen. In dat jaar
moet het bedrijf modern genoeg
zijn om de concessie voor het Ne
derlands spoor opnieuw binnen te
slepen.
Huberts' ideaal: de auto. „We wil
len dezelfde vrijheid bieden, klan
ten van deur tot deur laten reizen.
Daarom bieden we ook OV-fiets,
werken we samen met autoleasebe
drijven en laten we nu al elk kwar
tier een trein vertrekken. We gaan
ons nu echt verdiepen in de psy
chologie van de reiziger."
In 1970 legden treinen zo'n 8 miljard kilometer
af, in 2006 waren dat er meer dan 15 miljard.
Er kwamen meer treinen, langere treinen, het
net raakte overbelast. En het spoorboekje bleef in
de basis hetzelfde. Het gevolg: vertragingen.
De oplossing moest liggen in een totaal nieuw
schema. Goed voor de passagier, maar ook voor
de NS. Want vertragingen kosten geld. Het
nieuwe spoorboekje moet de NS 40 miljoen euro
per jaar opleveren.
Aan het ontwikkelen van het nieuwe schema
werkten wetenschappers van de Erasmus
Universiteit Rotterdam mee. Met 'besliskunde' en
speciaal ontwikkelde computerprogramma's
stelden zij een spoorboekje samen.
Een van de belangrijkste wijzigingen was het
verdwijnen van de sneltrein. Voor 2007 bestonden
er nog drie typen passagierstreinen: de stoptrein,
sneltrein en intercity. De reden voor het
schrappen van de sneltrein: het treinverkeer
moest 'homogener' worden. De verschillen tussen
de treinsoorten, de een met een hogere snelheid
dan de ander, met veel of weinig tussenstops,
zorgden ervoor dat één vertraging vele andere
vertragingen tot gevolg had. De tijd tussen de
treinen was door de verschillen te klein.
Door de sneltreinen te schrappen en de intercity's
vaker te laten stoppen op stations ontstond een
Spoorwegen in cij'fers
In Nederland ligt ruim 6.500 kilometer
spoor, inclusief 4.500 bruggen en
tunnels, waaronder 86 beweegbare
bruggen.
Er zijn 2.000 merendeels beveiligde
overwegen, 8.200 wissels, 9.800 seinen,
4.500 kilometer bovenleiding en 376
stations.
De stations hebben een gezamenlijke
oppervlakte van 1,4 miljoen vierkante
meter.
Over het spoor rijden dagelijks 5.400
reizigerstreinen met bijna 1,2 miljoen
passagiers.
Het beheer van het spoor ligt in handen
van ProRail. NS is verantwoordelijk voor
het reizigersvervoer over dat spoor.
2003 2007
Aantal passagiers i<IÉ1 m|n
per dag
Aantal rijtuigen -i 2.758
Aantal dubbeldeks
rijtuigen
Aantal zitplaatsen
Lengte spoorwegnet 2.800 km]
waar NS overrijdt
Goederenvervoer
2.900 km
20 min ton
44 min ton
bron: NS, ProRail
v \U
I i ;f7
sus1 s1
gelijkmatiger patroon, met meer tijd tussen
treinen. Uit onderzoek van de Erasmus
Universiteit bleek dat dit een positief effect zou
hebben.
De universiteit keek bij het ontwikkelen van de
nieuwe dienstregeling naar de 'buffertijd'. Vanaf
de jaren '70 werd gewerkt met een buffertijd van
7 procent van de geplande reistijd. De reden
daarvoor was onduidelijk. Onderzoek wees uit dat
werken met een variabele buffertijd een
verbetering van de punctualiteit van 5 procent
oplevert. Dus meer tijd tussen treinen die vaak
vertraagd zijn, minder op trajecten die soepel
lopen.
