spectrum
een jochie
3
PZC
Zaterdag 12 april 2008
kelder aan de overkant en zou worden af
gevoerd naar een concentratiekamp?
Daarover gaat Het Verlaten Hotel. In het
boek schetst Mirjam Elias - aan de hand
van de herinneringen van haar echtgenoot
en op basis van jarenlange research - een
waarheidsgetrouw beeld van de angsten
en verwondering van een klein jongetje in
oorlogstijd. Ze ging samen met haar man
op zoek naar vriendjes uit zijn jeugd, zijn
buurtgenootjes, zijn schooljuf Soms slaag
den ze daarin, soms ook niet - voorgoed
verdwenen.
Ronald Sweering en Mirjam Elias bewo
nen een pand aan de Nicolaas Witsenkade
in de Amsterdamse binnenstad, vlakbij
waar vroeger Hotel Atlantic stond. Nee, hij
ging niet kijken toen het hotel - halverwe
ge de jaren '70 - werd platgegooid. „Zou te
pijnlijk zijn geweest." En nee, hij heeft
nooit afscheid kunnen nemen van de
buurt waar hij in zijn kinderjaren zóveel
zag gebeuren wat hij niet kon bevatten.
Mirjam Elias: „De trauma's die kinderen
door oorlogsgeweld oplopen, de ellende
die over mensen wordt uitgestort; toen ik
Ronald pas kende - elke dag als we door
de Van Woustraat reden, wees hij me aan:
'die woonde daar, die daar, die daar, die
daar, die daar.' Steeds maar weer. Om gek
van te worden."
Dat verhaal vertellen zij. In hun boek en
tijdens hun gastlessen.
Hij: „We willen kinderen duidelijk maken
wat verdriet en ellende die anderen wordt
toegebracht, ook met jóu kan doen; dat je
met haat en agressie geen moer opschiet."
Zij: „Wij willen eraan bijdragen dat kinde
ren van nu, van welke afkomst en geloofs
richting dan ook, meer begrip voor elkaar
krijgen."
En dat werkt, zeggen ze.
Hij: „Je denkt misschien dat de Tweede
Wereldoorlog heel ver van kinderen af
staat, maar dat is een vergissing. Kinderen
leven ontzettend mee, als ik vertel hoe
hun leeftijdgenootjes uit hun huizen wer
den gehaald; hoe een vrouw met een ge
weerkolf op het hoofd werd geslagen; hoe
een baby werd afgepakt en tegen de grond
werd gegooid."
Zij: „En weet je wat ik ook héél belangrijk
vind? Er zijn veel klassen waar kinderen
ophouden met elkaar te pesten als wij ge
weest zijn. En niet voor een beetje, maar
écht."
Hij: „We zijn op een school geweest en
daar was zo'n ellendige jongen, je weet
wel, zo'n zittenblijver die iedereen terrori
seert. Die treiterde ook een klein meisje.
Staat de kleinste van de klas op en zegt,
met de armpjes in haar zij: 'Je wéét wat
Ronny en Mirjam gezegd hebben hè, dat
mag niet.' En toen was het voorgoed afge
lopen."
Beiden: „En dan gaan wij weer héél tevre
den naar huis."
Meer dan twintig jaar zijn ze nu bij elkaar.
Nee, ze hebben samen geen kinderen.
Maar:
„We hebben samen een boek."
Het Verlaten Hotel werd in 2003 genomi
neerd voor de Kinderjury en verscheen ook in
Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Het
boek wordt momenteel vertaald voor de Vere
nigde Staten. Voor meer informatie over Het
Verlaten Hotel en het daaraan gekoppelde
project Waargebeurd zie internet
waargebeurd@planet.nl en www.verlatenho-
tel.nl.
Ronald Sweering en Mirjam Elias. Zij werkten ruim zeven jaar aan 'Het Verlaten Hotel'.
Ronald Sweering
Ronald Sweering (1934, Am
sterdam) is de zoon van een
Amsterdamse hotelier die in
de Tweede Wereldoorlog een
belangrijke rol speelde in het
verzet. Zijn vader vervalste pa
pieren en hielp vele tientallen
joodse gezinnen aan een onder
duikadres.
Eind jaren '50 werd Ronald
Sweering fotograaf. Hij fotogra
feerde voor onder meer
NRC/Handelsblad, FNV Magazi
ne, De Tijd, Algemeen Dagblad
en Newsweek en is nog steeds
werkzaam als fotograaf.
De expositie, waarin ook aan
dacht is voor de oorlogshande
lingen in Zeeland, wordt gehou
den in verband met de Maand
van de Vrijheid en duurt tot en
met vrijdag 23 mei.
In het kader van hetzelfde pro
ject vindt later dit jaar - in okto
ber - een uitwisseling plaats
tussen schoolkinderen uit Ka-
pelle en Amsterdam.
Ronny Sweering moest regelmatig bij zijn oma logeren; zijn
eigen bed moest hij vaak afstaan aan onderduikers. Bij wijze
van troost ontving hij van zijn vader elke keer een indiaan
tje. Het zou een hele verzameling worden, die hij nog altijd
zorgvuldig bewaart.