Zeeuwen gaven
Brandbestrijding en
reanimatie in Borssele
Koken met koks uit
verschillende culturen
Colliers van bloedkoraal en kanten
mutsen verdwenen in rouwperiode
Man opgepakt voor bezit drugs
Aanhouding
Eenentwintig ploegen
doen mee aan
brandweerwedstrij den.
Willemien Evers uit
Goes begint kookgroep
voor exotisch eten.
Historicus onderzoekt
Zeeuwse sporen in
de Verenigde Staten.
Klederdrachtshow in
Grote Kerk trekt ruim
zevenhonderd mensen.
12 Maandag 7 april 2008 PZC
B
door Lilian Dominicus
BORSSELE - De brandweerploegen
van Brouwershaven, Zierikzee en
Sint Philipsland hebben zaterdag
de provinciale wedstrijden op de
m-baan gewonnen in Borssele.
Op het onderdeel tankautospuit/
hoge druk werden Ovezande, Ka-
pelle en Wemeldinge respectieve
lijk eerste, tweede en derde. Zij
gaan allen door naar de gewestelij
ke vervolgrondes.
De 2i ploegen (twintig Zeeuwse
en één Zuid-Hollandse) kregen op
het bedrijfsterrein van de firma
Van den Ende twee scenario's
voor de kiezen.
De wedstrijd speelde zich af op
twee banen. Op de ene moest een
brand worden bestreden en twee
slachtoffers worden gered. Op de
andere plaats was een persoon be
kneld geraakt bij een bedrijfsonge
val. Het slachtoffer moest worden
gereanimeerd.
Burgemeester Jaap Gelok van de
gemeente Borsele reikte na afloop
in De Korenbeurs in 's-Heeren-
hoek de prijzen uit. Gelok stond
stil bij het belang van het instand
houden van de vrijwillige brand
weer. Iedere ploeg kreeg een radio
met klok en lampje, dat in geval
van nood dienst kan blijven doen
door de ingebouwde 'knijpkat'.
Op 2 april 2008 is door C.A.H.M. Venhorst - van
Gastel, gerechtsdeurwaarder te Goes, op ver
zoek van Maria Zwana van Bruggen, wonende te
Scharendijke, gemeente Schouwen-Duiveland,
in deze zaak woonplaats kiezende te Middelburg
aan de Vlasmarkt 28 ten kantore van de advo
caat en procureur Mr M.A. Faas, een exploot
betekend aan Karei van der Plas, wonende te
Scharendijke, gemeente Schouwen-Duiveland,
doch thans zonder bekende woon- of verblijf
plaats zowel in als buiten Nederland, de grosse
van de beschikking d.d. 26 maart 2008 gegeven
door de Rechtbank Middelburg, waarbij onder
meer de echtscheiding tussen partijen is
uitgesproken.
Een afschrift van voornoemd exploot kan wor
den verkregen bij de hiervoor genoemde advo
caat.
Venhorst Lochten Gerechtsdeurwaarders
Wijngaardstraat 41
4461 DB GOES
GOES - De politie heeft in de nacht
van vrijdag op zaterdag op de
Oude Vismarkt in Goes een 27-jari-
ge Goesenaar aangehouden.
De man was in het bezit van cocaï
ne.
De portiers van een horecagelegen
heid hadden de Goesenaar om
streeks drie uur 's nachts het pand
uitgezet.
De man heeft de harddrugs overge
dragen aan de politie.
MIDDELBURG - De politie heeft in
de nacht van zaterdag op zondag
rond vijf uur in de Zusterstraat in
Middelburg een man aangehou
den wegens bedreiging.
De man, een 22-jarige inwoner
van Den Bosch, was na sluitings
tijd door de uitbaters van de door
hem bezochte horecagelegenheid
gevraagd te vertrekken.
De Bosschenaar weigerde dit en
sloeg bedreigende taal uit. De uit
baters riepen daarop de politie er
bij.
door Lilian Dominicus
GOES - Ze houdt enorm van kokke
rellen. 'Gezond, simpel en lekker',
zo beschrijft ze haar eigen kook-
stijl. „Ik houd er niet van om uren
in de keuken te staan voor een
klein liflafje, zoals de Fransen dat
doen", zegt ze. En omdat ze er zo
van houdt, wil ze die passie met
andere mensen delen. Volgende
maand begint Willemien Evers
met een multiculturele kookgroep
in Goes.
Daarvoor is Willemien op zoek
naar een groep van ongeveer
twaalf koks uit verschillende cultu
ren, om te leren van eikaars kook-
stijl. En natuurlijk moeten de exo
tische creaties uit de keuken gege
ten worden, dus mensen die gezel
lig komen aanschuiven zijn ook
welkom. „Zo kunnen vriendschap
pen ontstaan en krijgen we begrip
voor elkaar", legt ze uit.
Het initiafief kan rekenen op
steun van de integratiewerkgroep
Variant, inloophuis Oase, ROC
Oosterschelderegio en het project
Ruimte voor Contact. Willemien
had al eens in de maand een kook-
groepje bij haar thuis. Gewoon,
voor mensen die het gezellig vin
den om samen te eten. Die kun
nen haar bellen en aanschuiven
voor een eenvoudige maaltijd met
soep, hoofd- en nagerecht. Én ze
kookte ook al een keer in de
maand in het inloophuis Oase. Nu
komt de Multi Culti Kookgroep er
bij. „De grootste uitdaging voor
mij is het uit handen geven van de
regie. Als ik zelf kook, heb ik wat
te zeggen over de ingrediënten. Ik
heb een voorkeur voor verse spul
len en scharrelvlees. Maar met an-
Willemien Evers in haar eigen keu
ken. foto Willem Mieras
dere koks erbij heb ik de inkoop
niet zelf in de hand. We gaan het
samen doen."
Multi Culti kookgroep, vanaf dins
dag 22 april maandelijks van 17.00
tot 22.30 uur, inloophuis Oase (ach
ter de Lidl in Goes). Aanmelden bij
Willemien Evers: 0113-229663 of
mfkoala@zeelandnet.nl of SMWO:
0113-277175 ofwelzijn@smwo.nl
door Lilian Dominicus
KLOETINGE - Amerika, emigratie-
land van oudsher. Tegenwoordig
doen mensen van over de hele we
reld jaarlijks mee aan de Green
Card Lottery om een werk- en ver
blijfsvergunning in het land van
de onbegrensde mogelijkheden te
bemachtigen. Grootste motivatie:
een beter bestaan opbouwen.
In de negentiende eeuw was het
niet anders. Uit heel Europa waag
den de mensen de oversteek om
er een nieuw leven te beginnen.
De Ieren, zo arm als de ratten,
trokken er naartoe uit pure nood.
OokNederlanders trokken weg,
onder wie een groot aantal Zeeuw
en. „In de periode tussen 1880 en
1900 vertrokken 32.000 Zeeuwen
naar Amerika. Dat was een enor
me uitschieter, zeker als je je reali
seert dat de bevolking van Zeeland
maar tussen de 100.000 a 150.000
zielen telde", zegt historicus Hans
Krabbendam, verbonden aan het
Roosevelt Study Center in Middel
burg. Afgelopen vrijdagavond gaf
hij een lezing in het Kloetingse ver
enigingsgebouw Amicitia.
Krabbendam bestudeerde de emi-
gratiegolf van vele duizenden
Zeeuwen naar de Verenigde Sta
ten. In 2006 verscheen van zijn
hand het boek Vrijheid in het Ver
schiet. Nederlandse emigratie naar
Amerika (1840-1940).
Volgens de historicus voerden de
Zeeuwen in de negentiende eeuw
de rangorde aan in de emigratie-
golf vanuit Nederland. „De Zeeuw
en hebben daardoor een wezenlij
ke bijdrage geleverd aan de Neder
lands-Amerikaanse identiteit. Een
Zeeuws-Amerikaanse cultuur is
echter nooit ontstaan."
De redenen dat de Zeeuwen ver
trokken naar de Verenigde Staten
waren de buitengewoon slechte
landbouwoogsten, de lage graan
prijzen en de enorme grote gezin
nen in die tijd. Daarbij kwam het
probleem van de aanvoer van
goedkoop graan uit Amerika naar
Nederland. Krabbendam: „Het
was een vicieuze cirkel. De men
sen gingen naar Amerika omdat ze
hier arm waren en de hoop had
den daar brood op de plank te krij
gen. Maar de reden dat ze arm wa
ren was de aanvoer van graan uit
Amerika. Van de eerste lichting
die naar de VS was geëmigreerd,
dus."
Opvallend is dat het aandeel
Zeeuwen tijdens de emigratiegolf
na de Tweede Wereldoorlog vrij
wel verwaarloosbaar is in vergelij
king met het eind van de negen
tiende eeuw. Krabbendam: „Ze
vertrokken wel uit Zeeland, maar
hadden een beter alternatief: de
Flevopolder. Door de Inundatie
van Walcheren in 1944 en de Wa
tersnoodramp in 1953 kregen ze
voorrang bij de verdeling van gron
den."
Veel emigranten tijdens de eerste
grote emigratiegolf kwamen te
recht in de staten Iowa, Michigan,
Wisconsin en Illinois. „Die streek
was net ontgonnen. De rijken trok
ken naar lowa. De Zeeuwen gin
gen naar de bosgebieden van
Michigan, waar de grond veel goed
koper was. Want de Zeeuwen wa
ren misschien niet zo arm als de Ie
ren, maar breed hadden ze het
ook niet. De grond was er bijzon
der vruchtbaar, maar belangrijk
'nadeel' waren toch wel de bossen.
De bomen moesten stuk voor stuk
gekapt worden."
Kerken en predikanten hebben
een voorname rol gespeeld in het
ontstaan van de Nederlands-Ame-
'Voor de selderijteelt is
veel expertise nodig. Die
hadden de Zeeuwen'
rikaanse identiteit. „De afgeschei
denen gingen als eersten, omdat
ze een hecht Nederlands netwerk
vormden en ze de toekomst in Ne
derland, door hun godsdienstige
bril, niet al te zonnig inzagen. Je
moet je voorstellen dat zij toen
nog niet konden overzien dat er
een grondwetsherziening voor
kerk, staat en maatschappij zou ko
men in 1848. En in Amerika wa
ren de protestanten in alle nieuwe
vestigingen welkom. In tegenstel
ling tot wat veel mensen denken,
zijn ze echt niet allemaal in ge
loofsgemeenschappen zoals de
Mormonen terechtgekomen."
Zeeuwse sporen zijn nog steeds te
vinden in het Amerikaanse land
schap.
Zo bestaan er plaatsen met de na
men Zeeland, Middelburg en Oost
burg. „Degene die het eerste aan
kwam, gaf de plek doorgaans een
door Lilian Dominicus
GOES - Dat de Zeeuwse kleder
drachten nog steeds op warme be
langstelling van een breed publiek
mogen rekenen, bleek zaterdag in
Goes tijdens het Museumweekein-
de. Zeker zevenhonderd bezoekers
kwamen af op de Grote Streek-
drachtenshow met Zeeuwse reli
gieuze kostuums en de optredens
van de Zeeuwse Koorschool in de
Grote Kerk van Goes. Ook het His
torisch Museum De Bevelanden
werd druk bezocht.
Zo'n 45 mensen van de Stichting
Zeeuwse Klederdracht verschenen
zaterdag op de catwalk. „We wil
den eens belichten wat voor een
invloed het geloof heeft op de ma
nier van kleden, ook omdat het
het jaar van het religieuze erfgoed
is. In de tijd van de klederdrachten
waren er zo van die ongeschreven
regeltjes waar iedereen zich aan
hield. De rouwdienst, de begrafe
nis en het huwelijk hadden zo
hun eigen voorschriften", ver
klaart Jankees Goud van Histo
risch Museum De Bevelanden.
Zo ontdeden mensen in de rouw
zich van alle tierelantijnen uit hun
dracht en hulden zich voor lange
re tijd in het zwart. Goud: „De col
liers van bloedkoraal en de kanten
mutsen verdwenen om plaats te
maken voor effens, om deemoedig
heid en soberheid uit te stralen.
Ook bij de belijdenis kleedde men
zich zo sober mogelijk. En wie het
breed had liet het breed hangen.
'Er waren zo van die
ongeschreven regeltjes waar
iedereen zich aan hield'
Wie rijk was ging bijvoorbeeld 's
morgens in vol ornaat naar de
dienst. Met het zwarte wollen kerk-
schort, dus. 's Middags verschenen
ze dan in een mooi bontschort.
Zo'n 45 modellen van de Stichting
de catwalk in de Grote Kerk in Goes.
Eentje voor speciale gelegenhe
den, zoals je die ook aantrok als je
naar de markt ging."
Goud kijkt 'tevreden' terug op het
museumweekeinde. Ook in ande
Zeeuwse Klederdracht verschenen op
foto Willem Mieras
re plaatsen hielden de Zeeuwse
musea speciale activiteiten. Zo wa
ren op de Bevelanden het Fruitmu-
seum in Kapelle en het museum
Stoomtrein Goes-Borsele open.