spectrum 8
De apenshow
Zuid-Afrika is in de ban van 2010. In dat jaar wordt het WK voetbal
voor het eerst op het Afrikaanse continent gehouden.
Het Westen is sceptisch over de haalbaarheid.
Zuid-Afrikanen hebben vertrouwen in zichzelf.
'Er rinkelen geen alarmbellen..
We liggen nog steeds op schema'
PZC
Zaterdag 5 april 2008
De muziek van buiten klinkt hard
door in ons huis, midden in het
centrum van Jakarta. De tegels op
de grond weerkaatsen de geluiden
van de gamelan en de trommel. Het is de ge
bruikelijke aankondiging van de apenshow.
Mijn 2-jarig zoontje springt op en neer, blij
met de komende afwisseling. Hij trekt aan
mijn arm, hij wil naar buiten. Even verderop
in de straat heeft de apenshow zich gestatio
neerd: vier mannen zitten op een stuk karton
met een aapje aan een ketting.
De hele straat staat om het schouwspel heen.
Bouwvakkers zijn gestopt met hun werk. Kin
deren hebben hun vliegers uit de lucht ge
haald. Moeders met hun kind in de slendang
deinen heen en weer op de muziek.
Oude mannen in sarong en met soekar-
no-petje kijken zichtbaar genietend toe.
De apenshow is het toppunt van enter
tainment in mijn straat.
De meest wrede persoon van de vier is
de baas van het aapje. Hij rukt continu
aan de ketting. Het aangeklede diertje is
nog geen 60 centimeter hoog en doet
van alles: rijden op een houten brom
mer, een oorlogsdans met een kris in
de hand en een masker op het hoofd
en hij slaat op een trommel. Het is na
vieren, de zon schijnt al minder fel. Het
is de tijd van de dag dat iedereen naar
buiten gaat om een stukje te wandelen.
Bijna iedereen heeft zich opgefrist, de
haren nat, de gezichten wit gepoederd.
Het is een vreemde gewaarwording
dat, in het land waar de meeste mos
lims ter wereld wonen, vrouwen ge
woon in pyjama buiten lopen.
De apenbaas rukt hard aan de ketting
om de nek van het aapje. Een signaal
dat het beestje moet dansen. Iedereen klapt.
Plots rent het dier het publiek in, kinderen gil
len, lachen en rennen weg. De baas rukt zo
hard aan de ketting dat het diertje op de
grond valt. Niemand lijkt het te zien, mijn
zoontje kijkt met glimoogjes naar mij en klapt
in zijn handjes. Ik slik tranen weg.
Mijn opa was van de dierenbescherming. Als
klein meisje liep ik samen met hem dieren
markten afin het noorden van Nederland. De
onverzorgde dieren werden er door hem uit
gepikt: koeien met kapotte hoeven, paarden
met rotte tanden. Op de basisschool maakte
ik werkstukken en spreekbeurten over mis
handelde dieren. De lessen die mijn zoontje
meekrijgt, zijn van een heel andere orde. Per
ongeluk in huis opgesloten katten worden
met harde hand door zijn Indonesische kin
dermeisje de trap afgewerkt. Dieren zijn vies
in Indonesië. En het is waar, de meeste katten
op straat zijn smerige beesten. Ze hebben
wonden en zitten onder de vlooien, een bron
van bacteriën.
Het aapje is inmiddels weer opgekrabbeld. On
geduldig rukt de baas aan de ketting. Het aap
je pakt een kleedje dat hij voor zich op de
grond spreidt. Hij maakt een buiging naar het
publiek, de show is bijna afgelopen. De apen
baas prevelt verveeld een riedeltje dat eindigt
met een kortaf'terimakasih' (bedankt). Een
teken voor de man om met de pet rond te
gaan.
Van de meeste mensen krijgt hij duizend roe-
pia, nog geen tien cent. Mijn zoontje heeft
ook een briefje van die waarde in zijn hand.
Hij kijkt verheugd, de man met de pet iets
minder. Hij had waarschijnlijk meer verwacht
van de enige blanke in het gezelschap. Nog
een keer trekt de apenbaas aan de ketting. Het
aapje maakt een laatste buiging, doet zijn
hoedje op en springt op een houten brom
mer. De mannen lopen weg, het aapje wordt
meegesleurd. De mensen uit mijn straat rich
ten zich weer op hun dagelijkse beslommerin
gen.
Mijn zoontje huilt, hij wil achter de mannen
en de aap aan. Verderop in de straat volgt nog
een optreden. Wijselijk loop ik de andere
kant op. Ik heb mijn bijdrage aan het dieren
leed wel weer geleverd voor vandaag.
Bloemfontein
Free State (40.000)
door llona Eveleens
WK in negen steden
11 juni -
11 juli 2010
Speelstad
Stadion
Capaciteit
l-V Soccer City
(94.700)
L4r Ellis Park
0» (61.000)
- Rustenburg
Royal Bafakeng (42.000)
kL Polokwane
Peter Mokaba (46.000)
A' Pretoria
y Loftus Versteld (50.000)
Nelspruit
L— Mbombela
(46.000)
Durban
Durban (70.000)
y Port Elizabeth
Port Elizabeth
(48.000)
Kaapstad
Green Point
(70.000)
100km
SOUTH
AFRICA
2010
infographic:GPD