spectrum
gedaan over spijbelen, is voorbij
te voorkomen
PZC
Zaterdag 5 april 2008
De cijfers over schoolverzuim tonen nog steeds slechts het topje van de ijsberg, denkt raadsonderzoeker Cor 't Gilde van de Raad voor de Kinderbescherming. „In civiele- en strafzaken zien
we verzuimende jongeren die we bij spijbelzittingen niet terugzien. Ergens wordt dus iets niet gezien of gemeld. In ieder geval wordt geen proces-verbaal opgemaakt." foto GPD
tergrondinformatie verzameld. Hoe ziet de
jongere zijn situatie? Wat zegt de melder
erover? Wat heeft de school gedaan om de
jongere binnenboord te houden? Soms
worden (beroepen- of psychologische) tes
ten gedaan. Er wordt met de jongere een
plan gemaakt. Uiteindelijk leidt dit vaak
tot een (her-)plaatsing bij een
school/opleiding. De jongere wordt nog
een paar maanden gevolgd; pas als het
goed gaat, wordt de begeleiding afgesloten.
Leerlingen van 18 tot 23 jaar kunnen nu
nog niet gestraft worden als ze niet mee
werken aan school of werktraject. Maar
daar komt verandering in, want er wordt
gewerkt aan een leerwerkplicht.
beter. Officier van Justitie Marleen
Overmeer: „Als je de cijfers moet
geloven, lijkt het of er scholen zijn
waar nooit verzuimd wordt. Dat
kan niet waar zijn. Wat je helaas
ziet, is dat scholen verzuim vaak
niet melden omdat ze vrezen kind
en ouders in de problemen te
brengen. Er komt misschien een
strafblad, een straf, et cetera. Met
die houding tonen scholen dat ze
eigenlijk niet goed weten wat er
nu precies gebeurt na een melding.
Ik zeg dan: zachte heelmeesters ma
ken stinkende wonden. Als je het
maar laat gaan, wordt het proces
steeds moeilijker te keren."
Zo vindt zij ook dat leerplichtamb
tenaren soms te lang wachten met
het uitschrijven van een proces-ver-
baal.
„Natuurlijk is het strafrecht het laat
ste redmiddel, maar je ziet dat
ouders en kinderen vaak zo veel
kansen krijgen dat het verzuim
soms al een jaar duurt voordat de
rechter die zaken onder ogen
krijgt. De spijbelaar is dan soms tus
sendoor wel weer even naar school
geweest of er is enige vorm van
hulp geweest, maar zonder blij
vend resultaat."
Leerplicht en startkwalificatie
De uitvoering van de leerplichtwet is een gemeentelijke taak. Elke gemeente heeft leer
plichtambtenaren waarbij schoolverzuim gemeld kan worden.
De leerplichtambtenaar kan besluiten de strafrechtelijke weg te volgen en een pro
ces-verbaal op te (laten) maken wegens verzuim.
Het Openbaar Ministerie vervolgt minderjarigen vanaf 12 jaar. Als een minderjarige on
der de 12 jaar verzuimt, zijn alleen de ouders strafrechtelijk aansprakelijk. Als een
minderjarige van 12 jaar en ouder verzuimt, zijn zowel de ouders als het kind strafrech
telijk aansprakelijk.
De rechter kiest al naar gelang de omstandigheden voor pedagogische straffen als een
leerstraf of sociale vaardigheidstraining, voor begeleiding door de jeugdreclassering,
hulpverlening of een combinatie daarvan. De ouders kunnen een (voorwaardelijke) boe
te krijgen.
Tot 1 augustus 2007 gold voor leerlingen van 17 jaar en ouder een partiële leerplicht:
in het schooljaar waarin je 17 werd, hoefde je nog maar een dag naar school te gaan
(werken/leren). Die heet nu kwalificatieplicht en is uitgebreid tot 18 jaar. Er wordt ge
werkt aan een leerwerkplicht voor jongeren van 18 tot 23 jaar.
Als jongeren tussen de 12 en 23 jaar van school gaan zonder 'startkwalificatie' (niveau
2-mbo, havo- of vwo-diploma), vallen zij onder de RMC-wetgeving.
RMC staat voor Regionale Meld- en Coördinatiefunctie Voortijdig Schoolverlaten. In
Zeeland zijn nu zo'n 2000 jongeren 'klant'. De RMC's hebben drie taken: meld- en regis-
tratiepunt voor voortijdig schoolverlaten; het bieden van trajectbegeleiding (terug naar
school) en tot slot: zorgen dat de jeugdzorgorganisaties en de scholen goed samenwer
ken om voortijdig schoolverlaten te voorkomen. Ook wordt er gewerkt aan het net
werk van scholen onderling en aan samenwerking van instanties rond werk en inkomen
(CWi, SOZA van de gemeente en het UWV).
Bij de regio Walcheren is sinds 1 november 2007 een leerplichtambtenaar in dienst
voor 'kwalificatieplichtigen'. Heel veel vmbo-leeringen van een jaar of 16 stromen
door naar het ROC en verzuimen daar veebuldig. Het ziet ernaar uit dat de aanpak van
deze groep echt vruchten af gaat werpen.
