w
E
a
E
m
'Eerst natuurherstel,
daarna mosselvisserij'
'Hoog tijd dat er een eind
komt aan de groene leugen'
telefoon 0164-234864 www.weyfsinterieur.nl
INTERIEURADVISEURS
Mosselen
1 O I Zaterdag 5 april 2008 PZC
Lees de special over Noorwegen op
REISRRDAR
TE CAST
Fred Wouters, directeur van Vogelbescherming
Nederland.
De discussie 'mossels vissen of niet'
in ons belangrijkste natuurgebied -
de Waddenzee - lijkt zich nu af te
spelen in Zeeland, terwijl die in Den Haag
thuishoort. Het is aan de minister van LNV,
Gerda Verburg, om antwoord op die vraag
te geven.
De Waddenzee is op de eerste plaats een na
tuurgebied en wel één van het allergrootste
belang. Onze Waddenzee staat in de top
tien van de wereldranglijst van getijdenna-
tuur en is een van de meest waardevolle
wetlands op aarde. Haar biodiversiteit is van
enorme omvang en zeer rijk aan bodemle
ven, zoogdieren, vissen en vogels. Tegelijker
tijd is het een erg kwetsbaar ecosysteem.
Voor miljoenen vogels is de Waddenzee
een onmisbare schakel en het enige alterna
tief om te broeden, te overwinteren of tij
dens de trek bij te tanken.
Wilde schelpdierbanken, waaronder mossel-
banken, vormen een belangrijk element in
dat geheel. Als voedsel voor vogels maar
ook vanwege de sedimentvangende functie
om wadplaten te vormen. Schelpdierban
ken zijn sterk medebepalend voor de struc
tuur en het functioneren van het wadden
systeem. Mosselen vormen daarbij een on
misbare schakel.
De vraag is nu of mosselvisserij kan samen
gaan met het in stand houden van Neder
lands belangrijkste natuurgebied. Mosselvis
sers beweren van wel, omdat ze immers al
meer dan honderd jaar niet anders doen.
De wijze waarop en de mate waarin is ech
ter fors gewijzigd. Schelpdiervisserij is de vo
rige eeuw aanzienlijk geïntensiveerd. Echt
fout ging het toen in 1990 de droogvallende
mosselbanken nagenoeg volledig werden
weggevist. Deskundigen zien dit als één van
de grootste milieurampen in de Wadden
zee in de afgelopen decennia. Daarna is vis
serij op droogvallende platen zo goed als
verboden en ze zijn nog niet hersteld.
De jaren daarna richtte de visserij zich op
het zaad van de onder water gelegen mossel-
banken. Ook dat gebeurt zo intensief dat er
nauwelijks nog natuurlijke onderwaterban-
ken zijn.
De minister van LNV gaf eerder aan dat de
natuurwaarden van de Waddenzee in slech
te staat verkeren. Dat blijkt onder andere
uit de achteruitgang van enkele van de Wad
denzee afhankelijke diersoorten, zoals eider-
eend, kanoet en scholekster. Diezelfde mi
nister heeft gezegd dat herstel hard nodig is.
Het is haar taak de Waddenzee in een goe
de staat terug te brengen. Natuurherstel
dient zich te richten op het kwetsbare eco
systeem en rijke bodemleven, met nieuwe
kansen voor natuurlijke processen en de
daarbij behorende dynamiek. Daar horen
ook natuurlijke mosselbanken bij.
De minister geeft nu aan te willen komen
tot zowel duurzame natuur als duurzame
mosselvisserij in de Waddenzee. Of dat mo
gelijk is, moet uit onderzoek blijken en Vo
gelbescherming werkt daar vanzelfsprekend
aan mee. Wij hebben immers niets tegen
'In 1990 werden mosselbanken
nagenoeg volledig weggevist'
mosselvissers. Wanneer duurzame mossel
visserij kan samengaan met het nodige na
tuurherstel in de Waddenzee, zijn wij daar
niet tegen. Maar onze maatschappelijke
plicht is de bescherming van vogels en hun
leefgebieden. Daarom zijn 140.000 mensen
lid van Vogelbescherming.
Wij hebben oog voor de emotionele reac
ties vanuit de mosselsector, maar mosselvis
sers en natuurbeschermers moeten samen
vooruit kijken. Het is immers het ministerie
van LNV dat jaar in jaar uit vergunning ver
leent voor mossel(zaad)visserij, terwijl zij
tot nu toe onvoldoende aantoont dat mos
selvisserij niet schadelijk. Zowel mosselvis
sers als natuurbeschermers dienen te rede
neren vanuit het langetermijnperspectief
Samen moeten we ons richten op toekom
stige generaties en op een ecologisch 'rijke'
Waddenzee. De minister is aan zet om ten
eerste werk te maken van concreet natuur
herstel. Ten tweede om te komen tot een
evenwichtige afweging tussen het belang
van natuurherstel en economie.
TE CAST
Wouter van den Berg,
mosselkweker uit Zeeland
De mosselsector wordt momenteel ge
gijzeld door natuurbeschermers, die
niet willen dat de minister van LNV
nog een vergunning voor de mosselzaadvis
serij afgeeft. Mosselzaad is het pootgoed
voor de productie van mosselen. Niet langer
mogen vissen betekent binnen twee jaar
het einde van de traditionele mosselsector
in Nederland. De milieuorganisaties eisen
dat de minister de gebruiksruimte vaststelt
voor economische activiteiten in een na
tuurgebied voordat zij een vergunning ver
leent. Wat dat concreet betekent, kunnen ze
niet zeggen. Volgens mij is het bepalen van
een vaste gebruiksruimte voor een hoog dy
namisch ecosysteem als de Waddenzee on
mogelijk. De mosselsector zit daarmee in
een onmogelijke positie waar zij zelf niets
aan kan veranderen.
Tot 2005 is de Nederlandse overheid ervan
uitgegaan dat bestaande activiteiten in prin
cipe door konden gaan. Immers, alle natuur
in Nederland is geworden wat het nu is in
samenhang met de bestaande menselijke ac
tiviteiten. Dit geldt niet alleen voor een hei
develd, maar ook voor de Waddenzee. Door
tal van dijken en dammen is zij geworden
zoals zij is. Hierin heeft ook de mossel-
kweek een rol gespeeld.
Ik wil inzicht geven in de vangst van mossel
zaad. In tegenstelling tot de overige visserij
en onttrekt de mosselman de mosselen niet
direct uit de natuur. Hij vermeerdert de bio
massa door het mosselzaad op beschutte
percelen uit te zaaien. Deze mosselen zijn
beschikbaar voor de eidereend en vallen
minder snel ten prooi aan stroming, stor
men en de vraat van zeesterren. Uiteraard
komen ze uiteindelijk toch op het bord van
de consument terecht. Maar de ervaring
leert dat desondanks de mosselkweek bij
draagt aan de vermeerdering van de biomas
sa voor mosselen in de Waddenzee.
Na een rechtelijke uitspraak begin 2005
moet nu op voorhand aangetoond worden
dat er geen schade wordt berokkend door
de mosselzaadvisserij. Dit wordt het voor
zorgprincipe genoemd. Natuurbeschermers
hebben daar handig gebruik van gemaakt in
de beroepsprocedure tegen onze visvergun
ning. Willens en wetens wordt de meer dan
vijftig jaar oude mosselcultuur in de Wad
denzee op dezelfde manier beoordeeld als
een nieuw project zoals de Maasvlakte II en
het Waddengas. Hierbij heeft de rechter
niet geoordeeld dat de visserij schadelijk is,
maar dat er nog onzekerheden zijn.
De hindermacht van de natuurbeweging in
combinatie met deze rechtspraak heeft ook
verregaande gevolgen voor het overige be
drijfsleven. Vooral voor boeren die net als
mosselkwekers al tientallen jaren in of bij
een natuurgebied werken. En niet te verge
ten de garnalenvisserij.
De natuurorganisaties maken wel bezwaar,
maar kunnen niet vertellen hoe het wel
moet met de mosselcultuur in de Wadden
zee. Met uitzondering van een enkeling die
'Natuurorganisaties kunnen niet
vertellen hoe het dan wél moet'
het volledig wil verbieden. Ook belijden ze
voor de mosselcultuur te zijn, maar ze ma
ken die in de praktijk onmogelijk. Zij verwij
ten de minister dat ze haar werk niet doet,
maar kunnen haar vervolgens niet advise
ren wat ze zou moeten doen. De grote na
tuurbeschermingsorganisaties zijn sinds de
beginjaren zeventig het actievoeren voor
een nobel doel verleerd. Ten tijde van de
strijd voor de open Oosterschelde waren de
ze doelen duidelijk en stonden we zij aan
zij. Maar de Oosterschelde is open gebleven
en het Wad niet ingepolderd. Het gaat nu
vooral over het instandhouden van de eigen
organisatie en identiteit. Dit proces heb ik
een jaar als bestuurslid van de Waddenvere
niging van dichtbij meegemaakt. De concre
te doelen zijn binnengehaald; men zoekt
het nu in ondefinieerbare begrippen als 'ge
bruiksruimte', waar dure advocaten en eco
logen elkaar op kosten van de leden, loterij
en en de belastingbetaler mee bezighouden.
Het wordt hoog tijd dat aan deze groene leu
gen een einde komt.
Geen mens is hetzelfde. Waarom conformeren? Denk vrij. Kies vrij.
Je eigen omgeving creëren? Natuurlijk kan dat. Wonen is persoonlijk.
De interieur-adviseurs van Wevts brengen jouw eigen levensvisie in beeld
en laten jouw interieur zoveel mogelijk jou' zijn. Dat kan alleen met
bijzondere woonmerken. Die gevoelens.. Ideeën en passies tastbaar
maken zonder pretentieus te zijn. We zijn benieuwd naar jouw levensvisie.
Welkom bij Weyts.
Arco Pomona i-rau Gelaeriana Laoel Metarorm u Minotti Montis u ionen»FSM Bench Scnunerr
Leolux Poliform Van Rossum Artifort m Jori t Pastoe Artemide m Foscarlni Baumonn Hessieln Kendix
Zimmer -f ronde KinastJobs Van Besouw
Kreroerstraat 15-19 Bergen op Zoem
De bede m Giorgefü
Ploeg s Gimkc-
LEZERS SCHRIJVEN
Brieven richten aan:
Lezersredacteur PZC
Postbus 31, 4460 AA Goes
Sinds 1985 volg ik de mosselsector.
De sector heeft zwaar geïnvesteerd
en is voortdurend tegemoet geko
men aan steeds nieuwe eisen van
overheid en natuurorganisaties.
Met alle rapporten is een aardige
bibliotheek te vullen. Het laatste
boek wordt door de 'liefhebbers'
geschreven als de Waddenzee vol
ledig visserijvrij is, met als ultiem
hoogtepunt: de laatste wadmossel
wordt bijgezet in het visserijmu
seum. Dat de minister verantwoor
delijk is, dat de Raad van State be
sluiten mag vernietigen, is correct.
Maar wie hebben, na jaren treite
ren, daarop aangestuurd? Juist!
Mag je als sector zonder vooruit
zicht dan eens flink van je afbij
ten? Dat is geen buitensporige oor
logstaal, maar onderdeel van een
strijd om te overleven. Ook een
mosselkweker is onderdeel van de
bij natuurorganisaties zo hoog ge
waardeerde voedselketen. Het zo
genaamd meevoelen met mensen
wiens broodwinning ter discussie
staat is te goedkoop. Want dat
eten komt niet uit de lucht vallen!
Barend van Lange
Pr. Wilhelminalaan 11 ,Bruinisse
