Cultuur
Zoektocht naar
het visuele DNA
Zeeuwse kunstenaars
bouwen in Keukenhof
JENNY AREAN
The Eye wil maar niet echt eng worden
IN CONCERT
Zelf het programma van Film by the Sea maken?
Kees van Gilst toont
intense schilderijen in
Zeeuwse Bibliotheek.
Installaties van Wim
Bakker, Jan Kettelerij en
Hendrike Huijsmans.
34 I Donderdag 3 april 2008 PZC
kijk op: www.pzc.nl/film-by-the-sea
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - Het is acht jaar gele
den dat de Middelburgse kunste
naar Kees van Gilst (1952) met zijn
werk naar buiten kwam. „Het was
een periode van reflectie en van
nieuwe dingen onderzoeken", zegt
hij daarover. De fraaie, kleurrijke
resultaten daarvan zijn momen
teel te zien bij de Jan van Leeuwen
Stichting, in het souterrain van de
Zeeuwse Bibliotheek.
Het is een betekenisvolle plek voor
Van Gilst. „Ik heb hier 21 jaar gele
den ook geëxposeerd, toen bij het
Zeeuws Kunstenaars Centrum, dat
onder leiding van Jan van Leeu
wen stond. Ik was er de eerste ex
posant. Ik heb toen linosnedes,
hardboardsnedes en tekeningen la
ten zien, allemaal zwart-wit."
Het verschil met het huidige werk
van Van Gilst is groot. Zijn kunste
naarschap is één groot 'beeldend
onderzoek'. De voornaamste vraag
die hem bezighoudt is welke posi
tie de schilderkunst inneemt in de
huidige, ronduit overdadige beeld
cultuur, waarin televisie en fotogra
fie al eindeloos veel beelden vast
leggen. „Ik betwijfel of de schilder
kunst daarin nog wel een rol kan
spelen." Gaandeweg is hij daar ech
ter van overtuigd geraakt. „Juist
door de verstilling en de mogelijk
heid om zonder verhaal een beeld
te maken, een beeld uit te vinden.
Kortom: abstractie."
Het zijn intense schilderijen die
hij de afgelopen jaren heeft ge
maakt. Dertig zijn er te zien in
Middelburg, gemaakt in zelfge
maakte ei-tempera, soms ver
mengd met zand om de gewenste
structuur te krijgen. Niet zelden ge
bruikt hij ook olieverf. „Daardoor
krijg je een bepaalde kleurintensi-
teit, zonder dat de kleuren te diep
worden." In een aantal schilde
rijen zijn kaders zichtbaar, een dui
delijk invloed uit de beeldcultuur.
Opvallend is verder de soms ui
terst brede kwaststreek. „Dat is
ook een aspect dat ik onderzoek."
Hoe abstract zijn werk ook over
komt, natuur en landschap zijn en
blijven het vertrekpunt. Maar Van
Gilst geeft niet weer wat hij heeft
waargenomen. Het zijn geen 'ven
sterschilderijtjes', maar hij ver
beeldt juist zijn beleving van in
het landschap zijn, van één zijn
met de natuur. Niet voor niets
'Mijn schilderijen lijken
steeds meer naar ritme en
muzikaliteit te neigen'
heet de expositie 'Tussen blauw en
groen', wat uiteindelijk ook kan
worden opgevat als 'tussen hemel
en aarde'. „Het lijkt erop dat mijn
schilderijen steeds minder naar
het verhaal en steeds meer naar rit
me en muzikaliteit neigen. Dat
kan ook de ervaring zijn als je je in
de natuur beweegt."
Van Gilst voorziet zijn werk niet
van titels. Het moet uiteindelijk
voor zichzelf kunnen spreken. „Ik
zoek het universele, het visuele
DNA."
1^1 Kees van Gilst, t/m 12 april in de
Zeeuwse Bibliotheek, Middelburg
Installatie in De Keukenhof Construction along the seaside van Jan Kettelerij uit Tholen.
foto Fred Brekelmans
door Ali Pankow
LISSE - Nederlands grootste bloe
mentuin De Keukenhof in Lisse
biedt tot 20 mei het kleurrijk de
cor voor de tentoonstelling Bou
wen in relatie tot China. Tot de cir
ca vijftig exposanten die curator
Ansel Sanberg uitnodigde voor de
ze expositie, behoren ook drie
Zeeuwse kunstenaars: Hendrike
Huijsmans uit Wolphaartsdijk,
Wim Bakker uit Wilhelminadorp
en Jan Kettelerij uit Tholen.
Grote bouwwerken komen goed
tot hun recht in dit park van ruim
32 hectare. Wim Bakker creëerde
een transparant bouwsel van dun
latwerk met een hoogte van 3,60
meter en 2,50 meter lang en breed.
In dit bouwwerk zit een stoel opge
sloten als symbool voor gevangen
schap en wreedheden die aan het
oog worden onttrokken en die
Bakker op deze wijze zichtbaar wil
maken. „Sinds mijn deelname aan
de kunstroute Animal Farm langs
de akkerranden bij Jaap Verseput
in Zonnemaire ben ik me gaan toe
leggen op dit soort transparante ge
bouwen. Bovendien volg ik al lan
ge tijd de ontwikkelingen in Chi
na", zegt de maker er zelf over.
Jan Kettelerij gaf zijn tweeënhalve
meter hoge installatie de titel Con
struction along the seaside. Het is
een buizenconstructie met gekleur-
'Door statusverschil en het
geboortebeleid kampt China
met tekort aan vrouwen'
de houten punten op betonnen
dijkvormen. „Omdat mijn werk in
het park omringd is door verschil
lende wandelpaden heb ik erop ge
let dat deze installatie er aan alle
kanten goed en verrassend uitziet.
Ik word geïnspireerd door het
Zeeuwse landschap en dat heb ik
terug laten komen in de betonnen
dijkvormen die ik in mallen heb
gegoten", vertelt Kettelerij.
Hendrike Huijsmans heeft zich la
ten inspireren door het verschil in
status tussen mannen en vrouwen
in China. „Door dat verschil en
door het geboortebeleid kampt
China met een tekort aan vrou
wen. Hierdoor wordt pijnlijk dui
delijk dat de toekomst van China
afhangt van vrouwen", laat Huijs
mans weten. Haar bouwconstruc
tie heeft dan ook de vorm van een
vrouw en kreeg als titel De Chinese
Bruid. Verder prijken van haar
hand in de bomen enkele vlieger-
vormen in zachte kleuren beschil
derd met vleugelhandjes en ogen.
Dit werk is geïnspireerd op het feit
China bekend staat als land van
herkomst van de vlieger.
The Eye is een Hollywood-remake
van een Chinese griezelfilm uit
2002, en na anderhalf uur vraag je
je af: waarom was dat nou nodig?
Sydney Wells (Jessica Alba) is
blind vanaf haar vijfde, maar des
ondanks is ze uitgegroeid tot een
gevierde violiste die goed in haar
vel zit. Dat verandert als ze na een
hoornvliestransplantatie haar
ogen opslaat en, letterlijk, spoken
ziet. Of is er niets aan de hand en
moet ze na haar operatie alleen
THE EYE
Film. Regie: David Moreau, Xavier
Palud. Met: Jessica Alba, Allessan-
dro Nivola. Te zien in Vlissingen.
door Hetty van Rooij
wennen aan alle nieuwe indruk
ken? Dat is wat haar arts haar pro
beert te vertellen.
Een van de tentoongestelde werken van Kees van Gilst in de Zeeuwse Bibli
otheek in Middelburg. foto Ruben Oreel
STADSSCHOUWBURG MIDDELBURG
DONDERDAG 10 APRIL 20.00 UUR
T: 0900-3300033 - www.theaterverkoopzeeland.nl
Sydneys visioenen worden steeds
erger. Ze beleeft de nachtmerries
van haar donor en ziet door haar
ogen hoe ten dode opgeschreven
mensen worden afgevoerd naar
een niet al te vrolijk hiernamaals.
Dat is allemaal best een beetje grie
zelig en het regisseursduo slaagt er
in om de echte wereld en de we
reld van de geesten geloofwaardig
in elkaar over te laten lopen. Maar
echt eng wil het maar niet wor
den, en echt spannend ook niet.
BIJ NADER
In het artikel 'Chopin had ons zijn
zegen gegeven', over De pianist
van acteur Edwin de Vries en Yo-
ram Ish-Hurwitz (PZC, 2 april),
staat ten onrechte dat de voorstel
ling op donderdag 4 april is. De
voorstelling is morgen, vrijdag 4
april, in het Arsenaaltheater in
Vlissingen. Aanvang: 20.15 uur.