Gezondheid
begint tussen je oren
Hl
PZC Woensdag 19 maart 2008 19
Afslanken
Afvallen door middel van
chirurgie is het laatste
redmiddel bij extreem
overgewicht. Maar de
ingreep houdt veel meer in
dan alleen de operatie.
door Lindy Jense
illustratie Mark Reijntjens
infographic Anke Arts
Een operatie om van over
gewicht af te komen? Dat
gaat niet zomaar. Er is
een kans van één op vijf
dat je na een intakege
sprek wordt afgewezen. Met alleen
overgewicht kom je er niet: ie
mand die 'slechts' 90 kilo weegt,
mag op dieet en niet onder het
mes. Wie wel lijdt aan extreem
overgewicht, maar nog nooit bij
een diëtiste was, hoort ook 'nee'.
Degene die bij de Vitalys Klinie
ken in Velp wel door de selectie
komt voor een maagband of een
gastric bypass, krijgt nog vijfjaar
na de operatie nazorg aangeboden.
Met behulp van een mental coach,
een psycholoog en lotgenoten op
speciale internetcommunities, kan
de voormalige obesitaspatiënt wen
nen aan een nieuw leven in een
slanker lichaam. Valt tegen, hè?
„Maar het is de enige manier om
de kilo's er af te houden", zegt di
recteur Henk van der Pol van Vita
lys Klinieken. „Met alleen een ope
ratie val je niet af" Sinds drie jaar
biedt de kliniek, dochteronderne
ming van de Alysis Zorggroep (on
der meer Rijnstate Ziekenhuis in
Arnhem) maagbandoperaties aan.
Daarvan worden er jaarlijks zo'n
350 geplaatst. Vanaf dit jaar be
hoort ook de ingewikkelder gastric
bypass tot de mogelijkheden.
Voor steeds meer zwaarlijvigen
die alles probeerden op het gebied
van afvallen, is een maagverklei-
nende operatie het laatste redmid
del. Duizenden van zulke bariatri-
sche operaties worden er jaarlijks
in Nederland uitgevoerd. Tot voor
kort gingen Nederlandse patiënten
vooral naar België. Daar opereren
kundige chirurgen, er zijn amper
wachtlijsten en: de klant is koning.
Geen lastige vragen, geen gezeur.
„Ik wilde destijds weg bij de Ne
derlandse betutteling", zegt Hilde
Kreuze (38), hoofdredacteur van
het blad D. „In 2003 onderging ik
een gastric bypass in Dendermon-
de. De Nederlandse wachtlijsten
schrokken me af en vooral: ik had
geen zin in dat verhaal van 'gaat u
eerst maar eens sporten'. Pas ach
teraf begreep ik dat de voorberei
ding van de patiënt en de begelei-
Weight Loss Surgery
Van de klanten die zich in Velp melden voor bariatrische chirurgie is 85
procent vrouw.
k Om in aanmerking te komen voor maagverkleining moet je een Body
Mass Index (BMI) hebben van minstens 40, of 35 met overgewichtskwa-
len zoals slaapapneu en diabetes type 2. De BMI is een lengte/ gewichts
verhouding: iemand van 1.70 meter en 115 kilo heeft een BMI van 40.
Bariatrische operaties zijn niet zonder risico. De kans op overlijden door
de operatie is klein, maar bestaat wel.
www.wlsinfo.nl;www.vitalys.nl;www.obesitaskliniek.nl;www.diklijfblad.nl
ding achteraf echt cruciaal zijn."
Kreuze woog 105 kilo bij 1.63 me
ter. Na de operatie viel ze af tot 64
kilo, maar dat is opgelopen tot een
stabiele 78 kilo. Ze is niet ontevre
den, maar: „Als ik beter begeleid
was en daar ook meer voor had
opengestaan, had ik meer uit de
operatie kunnen halen"
Ze wil lotgenoten behoeden voor
fouten die ze zelf maakte. „Het eer
ste jaar na de operatie raak je ge
wicht kwijt. Maar als je tussen de
oren niets verandert en je relatie
met voedsel niet oplost, gaat het
mis. Je kunt door elke operatie
heen eten, als je dat wil. Maar ja,
veel patiënten met overgewicht
zijn wanhopig en kiezen voor een
snelle oplossing, denken ze."
Om de voor- en nadelen van baria
trische chirurgie op een rij te zet
ten, organiseren D en Vitalys ko
mende zaterdag (22 maart) voor
het eerst een Weight Loss-sympo
sium in Arnhem, met voordrach
ten van vooraanstaande bariatri
sche chirurgen. Een medewerker
van de Nederlandse Obesitaskli-
niek geeft uitleg over de selectiecri
teria voor operaties. Geopereerde
patiënten vertellen hun verhaal.
Kreuze: „Het moment is aangebro
ken te vertellen hoe bariatrische
operaties in Nederland gaan. Je
hebt tegenwoordig zo veel keuze:
in Arnhem, Emmen, Terneuzen
en Leeuwarden werken allemaal
drukbezette chirurgen. Maar je
moet het niet zomaar laten doen.
Je moet je goed laten informeren."
De houding van 'doet u mij maar
een maagband', bespeurt Van der
Pol nog al eens bij de 'klanten' van
Vitalys. „Iemand heeft voor zich
zelf bepaald dat een bepaalde ope
ratie geschikt is. Dan heb je soms
een probleem als wij iets anders
voorstellen." Voor hem staat voor
op dat maagverkleining het levens
geluk van de patiënt moet verho
gen. „Op lange termijn voorkom je
er veel gezondheidsschade mee.
Overgewicht is een sluipmoorde
naar. Van onze patiënten heeft 30
procent diabetes type 2, die aan
doening verdwijnt als je afvalt. Ze
hebben hartkwalen, hoge bloed
druk, ademhalingsproblemen. De
ze mensen hebben een nieuw le
venspatroon nodig."
Hij betreurt het dat niet alle geope
reerden de moeite nemen het hele
nazorgtraject te volgen. „Zonder
begeleiding lukt het niet. Een ver
pleegkundige hoorde eens twee pa
tiënten na de operatie bespreken
welke pizza het meest geschikt is
om te pureren, zodat je er meer
van kunt eten. Zo kom je er niet."
Inschrijving voor symposium is gesloten.
Opereren in de strijd tegen obesitas
Er bestaan verschillende operaties om extreem overgewicht tegen te gaan. Het spijsverteringsproces kan worden
aangepast of de voedselinname kan worden gematigd. De twee meest voorkomende operaties zijn de gastric bypass
en de maagband.
Normale spijsvertering
Voedsel wordt in de maag
vermengd met spijsver
teringssappen en gaat
vervolgens naar de
dunne darm.
Daar worden de
meeste voedings
stoffen en calorieën
door het lichaam
opgenomen.
voedsel
Gastric bypass
De chirurg creëert een nieuwe
maag met het formaat van een
pingpongbal. Vanuit deze maag
wordt een directe verbinding
gemaakt met de dunne darm.
Doordat er in de kleine maag
minder voedsel kan en de
spijsverteringssappen pas in een
later stadium bij het voedsel
komen, verliezen patiënten
gewicht.
Maagband
Er wordt een zacht plastic bandje
rond de maag geplaatst. Hierdoor
wordt de maag verkleind en de
hoeveelheid voedsel die er in kan
beperkt. Onder de huid wordt
een poort aangebracht die in
verbinding staat met het bandje.
Hierdoor kun je de band van
buitenaf wijder of nauwer maken
en zo de grootte van de maag
veranderen.
slokdarm
graphic: AA/ANP bron: Dr Vivek N. Prachand, assistant professor of surgery for the University of Chicago Medical Center; FOA
Miskraam valt straks
mogelijk te voorspellen
Naast een zwangerschapstest is er
over enige tijd mogelijk ook een
miskraamtest. Zwangere vrouwen
met een relatief grote hoeveelheid
van het natuurlijke hormoon anan-
damide lopen een verhoogd risico
op een miskraam, schrijft O. Ha-
bayeb in het medisch tijdschrift JA
MA. Hij baseert zijn stelling op
een studie die hij verrichtte bij 45
vrouwen. Dit opent de mogelijk
heid om een test te ontwikkelen,
die op grond van de hoeveelheid
anandamide in het bloed van een
zwangere vrouw een miskraam
kan voorspellen.
Hoop voor mannen met
een permanente erectie
Er is hoop voor mannen met pria-
pisme, een aandoening die leidt
tot een continue, pijnlijke erectie.
Toedienen van het middel polye
thyleen glycol-adenosine deamina
se (PEG-ADA) doet de erectie ver
dwijnen, meldt T. Mi (University
of Texas, Houston) in het vakblad
Journal of Clinical Investigation
op grond van proeven bij muizen.
Het effect van PEG-ADA kan snel
bij mensen worden getest, aange
zien dit middel al wordt gebruikt
voor de behandeling van een zeld
zame enzymdefect bij kinderen.
Antibiotica niet zinvol
bij ontstoken holtes
Het voorschrijven van antibiotica
aan mensen met ontstoken bij- of
kaakholtes bij een zware verkoud
heid, is niet zinvol. Er moeten ge
middeld 15 patiënten met antibioti
ca behandeld worden om één pa
tiënt (sneller) te genezen. Toch
krijgt in Europa 70 tot 90 procent
van alle mensen die zich met een
bij- of kaakholte ontsteking bij de
huisarts melden, antibiotica. Dit
constateert I. Young (Universitat
Basel) in het medisch tijdschrift
The Lancet op grond van gegevens
van 2.547 patiënten.
Wie wil afvallen, moet
het koud zien te krijgen
Kou helpt bij afslanken. Bij een la
gere omgevingstemperatuur ver
brandt spierweefsel extra vet om
op temperatuur te blijven. Hierbij
komt alleen warmte vrij en wor
den er niet, zoals bij normale ver
branding van vet, ook energierijke
moleculen (ATP) gemaakt, schrijft
S. Wijers (Universiteit Maastricht)
in het wetenschaptijdschrift PloS
One op grond van proeven bij elf
personen. Als het mogelijk is dit
proces met een medicijn te stimu
leren, kan dit een bijdrage leveren
aan de strijd tegen overgewicht.
Allergische reactie door
reiniger van kunstgebit
Het is oppassen geblazen met
kunstgebitreinigers, zo waar
schuwt de FDA, de Amerikaanse
voedsel- en medicijnenautoriteit.
Restjes van kunstgebitreiniger die
in de mond komen, of het gebruik
van de reinigers in de mond, kun
nen namelijke allergische reacties
opwekken. De FDA heeft inmid
dels 73 meldingen hierover binnen
gekregen, waarvan zelfs één met
dodelijke afloop. Het bestanddeel
persulfaat is volgens de FDA
hoogstwaarschijnlijk de veroorza
ker van de allergische reactie.
