Gezondheid
'Ik durf weer wat te zeggen'
Thuisdokteren
Leven op beschuit en koffie
Maagklachten
1 8 Woensdag 19 maart 2008 PZC
HUISARTS door Marieke van Schie
Een vrouw vertelt me dat ze bezorgd is over een patiënt
van mij, de heer Broekens. Ze was bevriend met zijn
vrouw, die een paar jaar geleden overleed. Broekens ver
huisde toen met zijn zoon naar een appartement. De vrouw
onderhield contact met hen en zegt: „Sinds een maand of vier
zit hij in het slop. Ik ben eens gaan kijken en ben geschrok
ken! Hij is 6 kilo afgevallen. Zijn zoon ligt steeds op bed. Hij
ziet het zelf niet meer zitten. Kunt u eens gaan kijken?"
Ik ken meneer Broekens al twintig jaar. Een zoon kwam bij
een avondje uit onder een vrachtwagen en was op slag dood.
Zijn moeder kwam er nooit goed overheen. Ze hadden nog
een zoon, die had een zwakke gezondheid. Hij maakte zijn
school niet af en kwam via de WSW aan het werk. Hij is niet
weerbaar. Als hij zich ziek voelt, gaat hij naar bed en slaapt
een gat in de dag. Zijn vader heeft Parkinson. Met medicijnen
gaat het, maar kennelijk is er de laatste drie maanden iets mis
gegaan. „Ik ben blij dat u aan de bel trekt, ik ga deze week
even bij ze langs", beloof ik.
D„IVoor de zekerheid bel ik even
Meneer Broekens is op Mag ik even komen? We
fors afgevallen en trilt hebben elkaar een tijd niet ge
zien!" „Dat is goed, fijn dat u
erger dan normaal tijd heeft!" Als ik aankom, doet
de zoon open. „We zitten in de
kamer, ik voel me ook niet goed", zegt hij. „Kan u ook naar
mij kijken?" Meneer Broekens is behoorlijk afgevallen en trilt
erger dan normaal. Hij is zijn dag- en nachtritme kwijt en
neemt zijn pillen al weken niet meer in. Er is geen eten in
huis, vader en zoon leven op beschuitjes en koffie. „Wat vindt
u lekker?", probeer ik. Meneer Broekens houdt van pap. „Dat
maakte mijn vrouw vroeger altijd. Maar ik heb geen melk in
huis." „Dan haal ik dat toch pa", zegt de zoon. In de keuken
een lege koelkast. Wat frisdrank, beetje yoghurt. „Eten jullie
wel eens warm?", vraag ik. „Halen we bij de slager of de Chi
nees. Ik kan niet koken en mijn vader ziet het ook niet zitten."
Het plaatje wordt duidelijk. Vader en zoon hebben een mini
maal eetpatroon. Ze zitten beiden onder hun gewicht, voelen
zich slap en gaan dan naar bed. Maken van de dag een nacht.
Tegen de avond eten ze wat en overleven zo. „Mag ik hulp in
zetten?", vraag ik. „Is dat nodig? We zijn toch niet zo ziek?" Ik
zet door en vraag de vriendin de twee de eerste dagen te ver
zorgen, tot de thuiszorg komt. „Het is wel goed zo!", reageert
zij. „Ik heb al genoeg gedaan en heb zelf ook een gezin. Straks
gaan we er zelf aan onderdoor. Hij moet gewoon opgenomen
worden en Gert moet op zichzelf."
Hier is geen krediet meer. Vader en zoon overleven nog wel
even op koffie en beschuit. Daarna komt de thuiszorg drie
keer per dag pillen uitdelen, eten maken, boodschappen doen.
En er komt eens per week hulp voor de was en het huishou
den. Bij de labcontrole blijkt hij niets te mankeren, behalve
ontregelde Parkinson. Ze ontsnapten aan mijn aandacht, maar
nu is de zorg eindelijk ingezet. Dankzij oplettende vrienden.
In deze rubriek geven twintig huisartsen tips voor de
behandeling van veel voorkomende klachten. Wat kan
de patiënt zelf doen en wanneer is de expertise van de
huisarts nodig? Vandaag: maagklachten.
DE KLACHTEN: Pijn in de maagstreek. Een zwaar, vol of opgeblazen gevoel. Misse
lijkheid, braken. Zuurbranden. Hartwater (te veel speeksel in de mond). Ophoe
ren. Geen zin om te eten.
NAAR DE DOKTER: Ja, als maagpijn gepaard gaat met zwarte ontlasting of als u
bloed spuugt. Ja, als u gewicht verliest. Ja, als uw maagklachten met onderstaande
adviezen na 4 weken niet over zijn.
WAT KUNT U ZELF DOEN: - Een maagdieet bestaat niet meer. Zoek uit welke
voedingsproducten bij u last geven. Laat die weg. - Regelmatig eten en goed kau
wen. - Weinig alcohol en koffie gebruiken, niet roken. - Geen knellende kleding
en strakke riemen dragen. - Afvallen als u te zwaar bent. - Geen pijnstillers gebrui
ken (alleen paracetamol geeft geen maagklachten). Ook andere medicijnen kun
nen klachten geven. - Bij maagpijn helpt het soms om lauwe melk of karnemelk te
drinken. - Probeer spanningen/stress bespreekbaar te maken. - Overweeg ontspan
ningsoefeningen of yoga. - Als de klachten vooral in bed optreden, zet dan het
hoofdeinde van het bed op klossen.
Thuisdokteren, spoorboekje voor alledaagse klachten. Paul van Dijk e.a.. Uitg. Adr. Hey-
nen. 9,95 euro.
Sharon Holman stierf bijna
na een maagverkleinende
operatie. Toch is ze blij dat
ze het heeft laten doen.
„Anders was ik in een
rolstoel beland."
door Lindy Jense
Sharon Holman (36) uit
Assen woog vier jaar ge
leden bijna twee keer zo
veel als nu. Haar specta
culaire gewichtsafname
dankt ze niet aan een dieet, maar
aan een radicale chirurgische in
greep. „Van jongs af aan ben ik al
dik. Bij ons in de familie zijn ze al
lemaal stevig, ik kan me maar van
één tante herinneren dat ze vroe
ger mager was. De huisarts stuur
de me naar het ziekenhuis toen ik
6 was. Hij dacht dat ik diabetes
had vanwege mijn overgewicht.
Maar er is niets gevonden.
„Van mijn gewicht had ik niet zo
veel last, ik was erg actief Ja, met
gymnastiek werd ik niet gekozen.
Mijn moeder probeerde van alles
om me af te laten vallen. Toen ik
10 was, ben ik zelfs aan de efedri
ne geweest, een soort pepmiddel.
Ik viel in een paar weken 10 kilo
af, maar echt gezond was het niet.
Mijn lichaam en eten, dat verhield
zich niet goed tot elkaar. Ik wist
niet hoe het voelde vol te zitten.
Maar ik had ook nooit echt hon
ger. Het ene dieet na het andere
mislukte. In 2004 woog ik 140 kilo
bij een lengte van 1.63 meter. Toch
deed ik van alles. Ik liep met onze
honden, deed de paarden, werkte
in de zorg. Op een middag keek ik
naar Oprah Winfrey, dat was ge
wijd aan afslanken met behulp
van operaties. Dat is iets voor mij,
dacht ik. Ik had alles geprobeerd,
alles gehad. De eerste 10 kilo kreeg
ik er steeds vlot af, daarna kwam
ik niet verder. Mijn man vond
zo'n operatie eng, maar begreep
wel waarom ik het zo graag wilde.
„Ik belandde bij de Belgische chi
rurg dr. Jacques Himpens. Die
deed in mei 2004 bij mij een gas
tric bypass, waarbij je twee maag
jes overhoudt: een waar het eten
in komt en een voor de spijsverte
ringssappen. Een paar dagen na de
operatie kreeg ik enorme buikpijn.
De littekens barstten open, ik lag
een week op sterven na dood op
de intensive care. Het bleek dat dr.
Himpens de uitgangen van de gal-
wegen te klein had gemaakt, zo
iets moet je nu eenmaal op gevoel
doen. Ik neem hem niets kwalijk,
het is een geweldige chirurg.
„Ik ben direct weer geopereerd.
Daarna viel ik 60 kilo af, tot ik 80
woog. Het ging super met mij, ei
genlijk te goed. Ik lette goed op
wat ik at, maar kwam toch weer
aan. Bij controle, begin vorig jaar,
bleek dat de twee maagjes weer
verbinding hadden gemaakt. Ik
moest weer onder het mes en zag
er enorm tegenop. Maar het ging
goed. Ik ben nu stabiel op 76,77 ki
lo. Van maat 58-60 ging ik naar
42-44. Eigenlijk zou ik nog los vel
moeten laten weghalen aan mijn
benen en armen. Maar ik deed al
een buikwandcorrectie en een
borstreductie, ik ben voorlopig
klaar met de operaties. Ondanks
de zware complicaties ben ik blij
dat ik dit heb gedaan. Ik heb veel
levenskwaliteit terug. Ik was an
ders geheid in een rolstoel beland.
Ik had hoge bloeddruk en slikte er
twee verschillende medicijnen
voor, dat is er nu nog maar één.
„Ook psychisch ben ik vooruitge
gaan. Ik durf meer te zeggen. Op
verjaardagen was ik altijd stilletjes,
vond het moeilijk de aandacht op
mezelf te vestigen. Kijk, ik was be
paald geen snackbarjunk, maar als
ik dan een keer wat nam, zag je de
mensen kijken. Nu eet ik als een
normaal persoon. In mijn gedach
ten blijf ik altijd dik. Eten is nog
steeds een groot deel van mijn Te
ven. Als je zo lang dik bent ge
weest, kun je de knop niet meer
omzetten. Mensen die zo'n opera
tie overwegen, moeten daarom
geestelijk echt heel goed in hun
schoenen staan. Het is zeker een
oplossing. Maar er komt een hoop
bij kijken, je bent er niet zomaar
mee klaar. Na de operatie ben je
nog erger met eten bezig dan daar
voor. Dat moet je op een gegeven
moment echt naast je neerleggen."