h.
e echte knopen deze zomer doorhakken
De ingeslikte
beloften van
Yves Leterme
ngen
J
'Om eerlijk te zijn, ben ik blij dat het voorbij is. De wederzijdse aanvallen, de beschuldigingen over en
weer, daar ben ik enorm van geschrokken'. Josly Piette, Franstalig christendemocraat
PZC Woensdag 19 maart 2008 13
Het is één van de grapjes
die de ronde deed, nadat
Yves Leterme vorige
maand met een maagbloeding in
het ziekenhuis belandde. 'Hij
heeft last van indigestie. Te veel be
loften ingeslikt'.
Eén van die beloften was de split
sing van de kieskring Brussel-Hal-
le-Vilvoorde. De nieuwe Belgische
premier liet zich ooit ontvallen
dat er 'slechts vijf minuten politie
ke moed' nodig waren om de
kwestie op te lossen. Het is een
uitspraak die Leterme nog lang zal
achtervolgen. Net als zijn voorgan
ger Verhofstadt kwam hij .en.niet
uit.
ïn het kort komt het hierop neer:
de kieskring BHV beslaat behalve
negentien Brusselse gemeenten
ook 35 gemeenten in Vlaams-Bra
bant.
Dankzij die omstreden construc
tie kunnen Franstalige partijen bij
de federale en Europese verkiezin
gen stemmen ronselen in Vlaams
gebied. Bij de verkiezingen in
2003 ging het om 70.000 stem
men, goed voor twee Kamerze
tels.
Dat is onwettig, oordeelde het
Grondwettelijk Hof in 2003. De
oplossing is splitsing in een Vlaam
se kieskring en een tweetalige
Brusselse kieskring.
De Franstaligen zijn daar fel tegen
en eisen wisselgeld. Ze willen bij
voorbeeld dat Vlaanderen grond
afstaat aan Brussel. En dat is weer
onacceptabel voor de Vlamingen.
In november vorig jaar, te midden
van de politieke crisis, besloten de
Vlamingen de zaak op de spits te
drijven. In de commissie Binnen
landse Zaken keurden ze het split-
singsvoorstel goed. Vooral een
symbolische daad. Voor het eerst
in de geschiedenis gebruikten ze
hun numerieke meerderheid om
hun zin door te drijven. De Fran
staligen liepen voor de stemming
boos weg.
Het leverde uiteindelijk niets op.
Besloten is nu de onderhandelin
gen over BHV uit te stellen. Pas als
de nieuwe regering aan het werk
gaat, kan er gepraat worden over
een oplossing. Daarmee maakt de
CD&V van Leterme een flinke
bocht. In het verkiezingsprogram
ma eiste de partij nog de 'onver
wijlde splitsing' van de kieskring.
zichzelf
in
10 juni
Yves Leterme wint de parlementsverkiezingen.
Hij krijgt met zijn roep om grotere autono
mie voor Vlaanderen 800.000 voorkeurs
stemmen. De 'paarse' premier Guy
Verhofstadt wordt na twee kabinetten
afgestraft.
juni
De Waalse liberaal Didier Reynders mag van Koning Albert II
als informateur proberen een coalitie van christendemocraten
en liberalen te smeden.
juii
Oud-premier Jean-Luc
Dehaene gaat bemid
delen tussen Vlamingen en
Walen over de staatshervor
ming. Na twee weken gooit
hij het bijltje er bij neer.
juli
Yves Leterme wordt tot formateur benoemd. Hij begaat
meteen een blunder door op tv het Franse volkslied met het
Belgische te verwarren.
23 augustus
Ook Leterme faalt en dient na
74 dagen formeren zijn ontslag in.
De verschillen tussen de Vlaamse
partijen en de Waalse christende
mocraten over een 'losser'
federaal staatsbestel zijn te groot.
Albert II benoemt een ^koninklijke
"vëfkën rïirTKa m e r voo r z i tte r
Herman van Rompuy.
n
oktober
Met moeite bereiken de onderhandelaars na 120 dagen
akkoorden op deelgebieden, onder andere over het immigratie
beleid. Economische migratie via een 'green card' mag voortaan.
Een raad van wijzen - met politie
ke kopstukken uit Vlaanderen en
Wallonië - bereikte enkele weken
geleden een akkoord over een be
perkte staatshervorming. In de toe
komst kan Vlaanderen bijvoor
beeld op eigen houtje de maxi
mumsnelheid op gewestwegen ver
lagen van 90 naar 70 kilometer per
uur en ook op het gebied van land
bouw en huisvesting krijgen de
deelstaten meer autonomie.
Vlaamse politici hebben het over
'communautaire borrelnootjes'.
De echte, grote staatshervorming -
de zogenaamde 'vette vis' - volgt
in juli. Dan moeten er knopen
worden doorgehakt over de regio
nalisering van de gezondheidszorg
en werkgelegenheid, zo is afgespro
ken.
De Vlaamse christendemocraten
willen het hard spelen. De partij
dreigt op te stappen als er tegen
die tijd geen duidelijkheid is over
een tweede ingrijpende staatsher
vorming. Pas deze zomer zal dus
blijken of de politieke crisis in Bel-
november
In het parlement forceren de Vlamingen de splitsing van het
kiesdistrict Brussel-Halle-Vilvoorde, de grootste splijtzwam.
Wallonië is des duivels en de formatie zit na 150 dagen muurvast.
november
De speculaties en de onrust over het uiteenvallen van het land
nemen toe. Een petitie voor het behoud van een eenheidsstaat
wordt door 140.000 mensen ondertekend. In Brussel gaan
35.000 mensen vóór België de straat op.
december
Leterme komt met een eindvoorstel over de
staatshervorming. Dat gaat 'Madame Non',
Joëlle Millquet van de Waalse christendemo
craten, te ver. Leterme dient voor de tweede
keer, en dit keer woedend, na 174 dagen
formeren zijn ontslag in.
gië is opgelost en de regering aan
blijft tot 2011 of dat er alsnog ver
vroegde verkiezingen nodig zijn.
Echt tevreden is niemand. De com
mentator van de krant De Stan
daard vatte het gisteren als volgt sa
men: „Dit is wat we nog samen
kunnen. Wie dit aftoetst aan 'de
normale manier van werken in
een democratie', wordt misselijk.
Doe dat dus niet. Leg u er bij neer
dat dit, hier en nu, het maximum
is dat bereikbaar is in België in zijn
huidige vorm."
december
Albert II geeft ex-premier Verhof
stadt ten einde raad opdracht een
interim-regering te gaan vormen.
Verhofstadt stelt binnen een week
een ploeg samen. Hij stelt een
ultimatum: met Pasen is hij weer weg.
februari
Leterme belandt in het ziekenhuis met een bloeding in het
maag-darmstelsel. Als hij ontslagen wordt, belooft hij even
wichtiger, wijzer en rustiger politiek te gaan bedrijven.
17 maart
Het ultimatum van Verhofstadt
werkt: vijf partijen bereiken
een akkoord.
20 maart
Verhofstadt treedt af en de
regering-Leterme wordt die
dag door Albert II beëdigd.
september
De staatshervormingen blijven de gemoederen
bezighouden. Het Vlaams Belang hijst de
vlag voor een onafhankelijke
republiek Vlaanderen; in
Brussel gaan mensen de
straat op om België te
behouden.
september
Albert II benoemt
Leterme opnieuw tot
formateur.
