speelt nog altijd de 'bad boy'
i spectrum
'Zonder zonnebril ben ik gewoon dik en 70'
PZC
Zaterdag 15 maart 2008
Nicholson
Jack Nicholson is 70 jaar, maar
het is hem niet aan te zien. Hij
koketteert met zijn imago van
'bad boy' en praat met passie
over zijn werk en de gevolgen
van het ouder worden. In The
Bucket List, vanaf 27 maart in de
bioscoop, speelt hij een
kankerpatiënt van zijn eigen
leeftijd. „Film betekent altijd: je
waardigheid verliezen."
door Hetty van Rooij
Als de persconferentie bijna is
afgelopen, krijgt Jack Ni
cholson de kans alle regis
ters open te trekken. Of hij
voor die avond al een af
spraak heeft, wil een jonge verslaggeefster
weten. Nicholson gaat er eens goed voor
zitten, zet zijn zonnebril recht en trekt zijn
boosaardige grijns. „In rapporten over ge
zondheid staat altijd dat je niet moet ro
ken en verstandig moet eten, zes verschil
lende groenten en zo. Maar er staat nooit
bij dat je ook moet zorgen voor 21 orgas
men per maand. Dat is goed voor de
mens. Dus mocht je problemen hebben
met je quota: ik ben vanavond toevallig
vrij."
De zaal lacht, maar er is ook verwonde
ring. Hier is een acteur van bijna 71 jaar
aan het werk, die even de rol speelt van
een jonge god die niet helemaal deugt.
Hoe komt hij daar mee weg? Hoe kan het
dat zo'n grof antwoord uit zijn mond hele
maal niet zo grof klinkt? Een uurtje later,
als de camera's zijn ingepakt en de zaal is
leeggelopen, begint Nicholson uit zichzelf
over leeftijd en seksualiteit. „Ze heeft mijn
nummer", grijnst hij op de vraag hoe het
nu verder moet die avond. Dan gaat de
zonnebril af en wordt hij serieus. „Met
vrienden van middelbare leeftijd praat ik
regelmatig over het verlangen om nog één
keer een echte grote liefde mee te maken.
Het is voor ons allemaal heel herkenbaar,
het zal wel met het ouder worden te ma
ken hebben. Dat fantastische, onbeschrijfe
lijke, waarvan je aanneemt dat het je nooit
meer overkomt, maar waarom eigenlijk
niet? Wat houdt je tegen op je 70ste?
„Ik denk dat ik heel lang een beetje leeftijd
loos ben geweest, mensen hadden nooit
echt een idee hoe oud ik was. Die periode
is voorbij. Op mijn 70ste verjaardag voelde
ik me voor het eerst in mijn leven jong
voor mijn leeftijd, maar ik kan onmogelijk
nog geloofwaardig iemand spelen van een
jaar of 40."
Vervelend, vindt hij. „Want in de litera
tuur zijn mensen van boven de 50 bejaard
en in films trekken mannen van boven de
65 nooit hun broek uit. Ik vraag me altijd
af waar hun kinderen vandaan zijn geko
men. Mijn karakters moeten altijd seksuele
gevoelens hebben. Toen ik met regisseur
Martin Scorsese werkte aan The Departed,
wist ik meteen wat er mankeerde aan het
karakter dat ik speelde. 'Marty, laten we
die vent seksualiteit geven', heb ik ge
zegd."
Praten met Jack Nicholson geeft het gevoel
dat je in een soort levende bioscoop zit.
Het is er allemaal: het vertrouwde gezicht
met de karakteristieke wenkbrauwen, de
mimiek, de vileine grijns, de intonatie die
uit duizenden is te herkennen. Bijna veer
tig jaar staat hij aan de top, vanaf het mo
ment dat hij met Easy Rider doorbrak in
1969. Elf keer werd hij genomineerd voor
een Oscar, drie keer heeft hij gewonnen.
Hij bezit een collectie Picasso's, hij schil
dert en schrijft en noemt zichzelf'veel
meer een studiehoofd dan iedereen denkt'.
Nicholson is een levende legende, zó be
kend dat het moeilijk is onderscheid te ma
ken tussen de ster, de persoon en de film
personages. Zelfheeft hij een handig hulp
middel bedacht: de zonnebril lijkt op zijn
neus te zijn vastgelijmd. „Met mijn zonne
bril 'doe' ik in het openbaar Jack", zegt hij
op zijn lijzige manier. „Het flitslicht hin
dert me minder, er is afstand en ik kan de
filmster laten zien die ze verwachten. Ik
heb een Jack-lach en een echte lach. Zon
der zonnebril ben ik gewoon dik en 70."
Het is al heel lang geleden, constateert hij,
dat iemand niet wist wie hij was. „Maar ik
kan me die tijd nog wel herinneren. Al 25
jaar lang staan er fotografen voor de deur
als ik ergens naar buiten ga. En ik wil niet
zeuren, maar het rookverbod is een pro
bleem. In een restaurant kan ik er niet een
opsteken, maar als ik naar buiten ga, staan
er altijd fotografen voor mijn neus. Wat
moet ik dan? Binnen roken, of blind wor
den van het flitslicht met een sigaret tus
sen mijn vingers? Ik prent mezelf in dat
die fotografen daar staan om geld aan me
te verdienen, mocht ik ineens dood neer
vallen. Ze sturen die foto's echt niet naar
hun tante."
Er komt een klein zilveren asbakje met
een dekseltje uit zijn broekzak en Ni
cholson begint aan de volgende Marlboro
Light. Voor de vorm deelt hij nog mee dat
hij 'een totale voorstander' is van het rook
verbod in de horeca. Vorig jaar is hij voor
de eerste keer van zijn leven ernstig ziek
geweest. Een ontsteking aan zijn speeksel
klieren hield hem twee maanden in een
ziekenhuisbed. Het bleek een voorproefje
voor zijn rol in The Bucket List, waarin hij
de rijke, terminaal zieke Edward Cole
speelt, die kennismaakt met een lotgenoot,
gespeeld door Morgan Freeman. Samen
maken ze een lijst van de dingen die ze
nog willen doen voordat ze doodgaan, ver
volgens ontslaan ze zichzelf uit het zieken
huis om die 'Bucket list' af te werken.
Nicholson ziet er vooral in de eerste helft
van de film uit als een doodzieke oude
man, kaal van de chemo. En hij geeft toe
dat dat hem bang maakte. „Dan keek ik in
de spiegel en dacht: wat als ik vastzit aan
die Cole? Stel je voor dat ik niet meer te
rug kan naar mezelf? Het kostte wat moei
te om daar overheen te stappen. Dat zal
ook wel weer met leeftijd te maken heb
ben. Film betekent altijd: je waardigheid
verliezen. Overigens, ik denk dat in zieken
huizen meer mensen sterven aan hun be
zoek dan aan hun ziekte. Dat is na twee
maanden in bed mijn vaste overtuiging."
Wie kwamen er dan zoal op
bezoek? Daar is de grijns
weer. „Dat kan ik helaas
niet vertellen. Maar ik kan
je wel zeggen: als mijn vriendinnen met
hun bosje bloemen aan mijn bed stonden,
riep ik echt niet: Kom maar hier naast me
liggen, gezellig tussen de zuurstof en de
slangen. Wat dat betreft ben ik net als ie
der ander."
Hij roemt de samenwerking met Morgan
Freeman en praat met enthousiasme over
de lol die ze samen hadden. Acteren is „je
achterover laten vallen", zegt Nicholson.
„De helft van The Bucket List speelt zich af
in een ziekenhuiskamer. In zo'n klein de
cor heb je geen mogelijkheid je ergens ach
ter te verschuilen, dus ben je als acteurs op
elkaar aangewezen. Ik heb een vaste stelre
gel: ik ga er altijd van uit dat mijn tegenspe
ler perfect is en dat hij precies weet wat hij
doen moet, wat hij ook uithaalt. Dat werkt
naar beide kanten. Als je zorgt dat je tegen
speler zo goed mogelijk presteert, is je ei
gen prestatie automatisch ook beter."
Maakt hij zelf van die lijstjes die afgewerkt
moeten worden? „Ik maak geen lijstjes, ik
maak films. Dankzij mijn beroep heb ik in
tussen zo'n beetje alles kunnen doen wat
ik graag wilde, en iedereen ontmoet die ik
graag zou willen ontmoeten. Als je ouder
wordt, veranderen je prioriteiten, al weet
ik niet of dat te maken heeft met karakter
of met het feit dat je bepaalde dingen niet
meer kunt. Ik heb betrekkelijk laat in mijn
leven kinderen gekregen en ik hoop dat ik
lang genoeg leef om ze te zien opgroeien
en afstuderen en zo. En verder? Ik heb al
tijd graag een andere taal willen spreken.
En ik zou graag goed kunnen koken. Dat
soort dingen."
Hij heeft soms de indruk dat mensen bang
zijn om gelukkig te zijn. „Dat ze geluk niet
herkennen als het op hun pad komt. Zo
lang je niet geconfronteerd wordt met
overweldigende tragedie, is er elke dag er
gens vreugde te vinden. Wat mij betreft,
mag dat ook leedvermaak zijn. Ik heb enor
me vreugde beleefd aan de gezichten van
de sukkels die hoopten dat Hillary Clinton
al afgeschreven was. Ik zag mijn dochter
optreden in een toneelstuk, een paar da
gen geleden. Ik heb Dennis Hopper laatst
de stuipen op het lijf gejaagd. Geluk kan
van heel veel kanten komen."
jack Nicholson
John Joseph (Jack) Nicholson werd geboren
op 22 april 1937 in Manhattan, New York en
opgevoed door zijn grootouders, die hem in
de waan lieten dat zij zijn ouders waren. Zijn
echte moeder deed zich voor als zijn zus. Pas
in 1974 hoorde Nicholson het ware verhaal.
Zijn oma en zijn moeder waren toen al dood.
Na zijn middelbare-schooltijd kwam hij in con
tact met regisseur Roger Corman, die hem rol
len gaf in zijn films. Zijn eerste rol kreeg hij in
1958 in Cry Baby Killer. In 1969 brak hij door
in Easy Rider en kreeg een Oscarnominatie.
Nicholson werd elf keer genomineerd voor
een Oscar, drie keer won hij: beste acteur in
One Flew Over the Cuckoo's Nest (1975), beste
acteur in As Good As It Gets (1997), beste man
nelijke bijrol in Terms of Endearment (1983). Hij
won daarnaast zeven Golden Globe Awards.
Kankerpatiënt Jack Nicholson met lotgenoot Morgan Freeman in The Bucket List. foto GPD
