Seafarm: heft in eigen handen
1
wummmmm
de
Wilde Zee nu
P ,p '.-v.. vA
M ff
interview
at was het toch fantastisch
weer op Lanzarote. Even lek
ker de huid laten bruinen, heerlijk al
le sores van thuis achterlaten en
nietsdoen. "Dacht het niet", klinkt
het resoluut. "Ik ben blij dat ik weer
terug ben. Ik kan best goed op een
ligbed liggen, maar dan moet ik alles
onder controle kunnen hebben",
zegt Adri Bout, eigenaar van Se
afarm in Kamperland.
door Dennis Rijsbergen
KAMPERLAND - Hij is net een dag te
rug van zijn vakantiebestemming en po
pelt om persoonlijk toezicht te houden op
de bouw van een compleet nieuwe tarbot
kwekerij naast het huidige bedrijfspand aan
de voet van de stormvloedkering. Als die
in volle werking is, vertienvoudigt de pro
ductie.
Misschien is het wel dat Bout uit een vis
sersgeslacht komt, een familie die wel weet
wat aanpakken is. Of zou het er toch mee
te maken hebben dat Bout ooit als stuur
man letterlijk aan het roer stond? Hoe dan
ook, de Zeeuw heeft in twaalf jaar tijd ei
genhandig het bedrijf Seafarm opgezet.
Een innovatieve onderneming dat onlangs
de eerste nationale prijs voor verantwoor
de vis won, een prijs ingesteld door het
Productschap Vis. "Ik heb zeker geen gei
tenwollen sokken aan, maar de insteek is
altijd geweest om een milieubewuste kwe
kerij op te zetten", vertelt Bout in zijn gla
zen kantoor dat richting zee blikt. "Ik wil
alles hergebruiken en op een zo efficiënt
mogelijke manier werken. Geen voer ver
spillen en de vissen precies het voer geven
dat ze nodig hebben, dan heb je ook niet
te veel mest over." Ook wilde Bout niet
bijdragen aan het negatieve imago van
kweekvis. "Wij kweken dus tarbot zonder
chemische toevoegingen en antibiotica.
Als ik in Spanje tegen onze concullega's
vertel dat ik geen antibiotica gebruik, valt
hun bek open. 'Dat kan niet', zeggen ze
dan. Maar onze vis groeit twee keer zo
hard, het bewijs dat het wel kan", vertelt
Bout met pretogen.
Passie
Aan de tafel van zijn kantoor zit één bonk
passie te vertellen over zijn bedrijf. Over
hoe het allemaal begon, over hoe moeilijk
het was en over hoe weinig het scheelde
d vroeg in. Ze
■en. Maar alti
)gen van die o
3nsen. Wij ma
honele vormgi
hoe bescheide
deel vanuit wil
dat de boel opgedoekt moest worden, over
hoe Seafann door de vangst en export van
mesheften het overleefde. Maar toch
vooral over de technische snu^es, innova
ties en methodes die hij eigenhandig heeft
bedacht en uitgewerkt. Nee, Bout hoeven
ze niets wijs te maken. Zelfs niet 'die jon
gens van Wageningen die zo geroemd
worden'. Want, zo stelt Bout, je mag dan
wel aan de universiteit hebben gestudeerd,
het betekent ook datje als wetenschapper
in een soort tunnel leeft. "Je moet juist
:ussen op iets M
heeft het met
o realistische g
en uw droom
ing van al uw
Dok, een goede
in maken.
buiten die tunnel denken. Geleerden
dachten datje vis niet in een gesloten sys
teem kon kweken. In Spanje kweken ze in
flow through systemen, ofwel de bedrijven
lozen het gebruikte water weer in zee. Een
gesloten systeem zou volgens wetenschap
pers stoffen accumuleren die een remmen
de werking hebben op de groei van de
vis." In het 'eigenwijze' Kamperland we
ten ze intussen wel anders.
Bout ging zelf op onderzoek uit en ging
aan de slag met een grote hoeveelheid vis
en keek wat er gebeurde. Hij ging op zijn
gevoel af. "Ik heb een paar neven die de
grootste palingkwekers van Europa zijn.
Waarom hebben zij succes? Ik ging dat
eens analyseren. Wat bleek, die laten zich
niet afleiden door mensen die te veel ge
studeerd hebben."
Observeren
Tuurlijk ging het niet altijd even goed.
Het was een proces van vallen en opstaan.
Observeren bleef altijd belangrijk bij Se
afarm. Wantje ziet het volgens Bout me
teen wanneer een vis zich kiplekker voelt.
"Een computer kan in wezen niks. Hij kan
op gezette tijden voedsel in de bak laten
belanden, maar hij kan niet zien hoe een
vis eruit ziet. Glanst die mooi, hoe staan
zijn ogen, is ie lui en traag of juist niet?
Een blije vis groeit nu eenmaal sneller. En
daar heb je de hand van de meester voor
nodig."
Bij alles hield Bout de touwtjes in handen.
Bij het uitzoeken van filters, eiwitafschui-
mers en eigenlijk de complete techniek tot
in de minieme details. "Dat vind ik ook
leuk om te doen. Techniek is een passie
van me. Ik heb de hele techniek onder
handen genomen. Nu vind je in de hele
kwekerij geen overtollige elektronica
meer. Alles zelf ontworpen. Daardoor
kunnen we 75 procent goedkoper en effi
ciënter werken dan onze concurrenten."
De kwekerij is in de loop der jaren zo uit
gekiend gaan lopen dat het systeem zich
zelf in stand houdt. "We hebben bijvoor
beeld al drie jaar geen gasrekening gehad.
Bacteriën wannen het water op. Warmte,
zuurstoftoevoer, koeling, luchtbehande
ling het zijn zaken die allemaal tegen elkaar
kunnen werken. Maar als je m een geslo
ten systeem de waterstroom goed op orde
hebt, dan komt de rest vanzelf. De vis
moet in feite zijn eigen bak schoonma
ken." Bout noemt zichzelf nog steeds een
roepende in de woestijn. De manier waar
op hij vis kweekt, het zou eigenlijk niet
mogelijk zijn. Maar hij doet het en is vast
van plan zijn gelijk te halen. "Kilo's",
roept hij strijdlustig. "Met kilo's zal ik het
aantonen dat we de modernste kwekerij
en tegelijkertijd de meest eenvoudige van
Europa zijn." De bouw van de nieuwe
kwekenj naast de bestaande is een eerste
stap. In april gaat de vis er in de bakken.
De productie gaat daarmee van 20.000 ton
tarbot per jaar, naar 200.000 ton. Wat
Bout betreft, volgt daarna de rest van Zee
land. Hij ziet een netwerk van Seafarm-
kwekerijen op franchisebasis wel zitten.
Zeeland is volgens hem een perfecte thuis
basis. "Je hebt namelijk ruimte en veel
zout water nodig en dat is er hier zat."
Twintig jaar geleden, op zee als visser, wist
hij al dat er iets moest gebeuren. "Eigenlijk
wisten we allemaal dat het gewoon eindig
was. Het was een sport om zo snel moge
lijk de Noordzee leeg te vissen, meer dan
je collega's wilde je vangen. De Noordzee
was van ons en toen kwamen de natuur-
jongens met hun vogels en zeehonden, die
stukje bij stukje de zee van ons afpakten.
Zo dachten de vissers toen. Maar ik wist
dat als je zo blijft denken, je het niet redt."
Seafann is vandaag de dag een internatio
naal bedrijf dat jaarlijks tonnen tarbot en
mesheften exporteert. Het Zeeuwse be
drijf heeft agentschappen in Italië, Frank
rijk, Spanje en Portugal. Hoewel het be
drijf flink is gegroeid, weigert de vroegere
stuurman vooralsnog het stuurwiel los te
laten. Bout bepaalt de koers liever zelf. "Ik
wil alles zelf kunnen. Bij Seafarm doen we
dus alles zelf. Van de ontwikkeling van mi
lieuvriendelijke verpakking, de verwer
king en de handel tot de distributie." Hij
wijst naar buiten waar mannen van de Le-
wedorpse aannemer Fraanje bezig zijn met
de nieuwe kwekenj. "Zij doen alleen de
buitenkant, het pand zelf, maar ik wil elk
detail weten. Zelfs met de vloer bemoei ik
me. De binnenkant, de techniek doen we
zelf. Ik heb driejaar geleden de kwekerij al
op schaal gebouwd. Tot drie keer toe heb
ik hem afgebroken en herbouwd tot ik te
vreden was."
visuele
communicatie
tab; -
Ondernemers dromen. Vaak zit dat er a
wat ze soms zelf niet kunnen definiër
succes te maken. Wij kijken door de c
dromers en zien hun toekomstige
zichtbaar voor anderen. Door profess
communicatie-uitingen, door uw droom,
uitstraling te geven. Zodat anderen er
t0114 36 22 14 I Inspiratie: www.dewildezeeuw.nl
