Aanbesteden gaat al
iemand
snel verkeerd
'Huizen zijn te duur
voor alleenstaanden'
pzc Woensdag 5 maart 2008 7
Door problemen in de aanbesteding viel de verbouwing van het Rijksmuseum in Amsterdam vele miljoenen hoger
uit. De verbouwing is nu jaren vertraagd. foto David van Dam/GPD
Aanbesteding
Om het vrije verkeer van goe
deren en diensten te bevorde
ren heeft de EU bepaald dat
grote overheidsopdrachten
moeten worden aanbesteed.
Voor Nederland ligt de grens
waarop Europees moet worden
aanbesteed op 5,15 miljoen eu
ro voor openbare werken. Voor
levering van goederen en dien
sten moet de centrale overheid
boven de 133.000 euro aanbe
steden. Andere overheidsinstel
lingen moeten dit vanaf
206.000 euro. Uitzondering
zijn water- en energievoorzie
ning, vervoer en postdiensten.
Daar moeten alle overheden
vanaf een bedrag van 412.000
euro aanbesteden.
Probleemgevallen
Het gaat jaarlijks vele malen
mis met aanbestedingen. Een
greep.
Elektronisch kinddossier: aan
besteding moest opnieuw, ge
brek aan heldere prijscriteria
Verbouwing Rijksmuseum:
aanbesteding moet over door
dat enig overgebleven kandi-
Het moest veel geld
besparen en efficiëntie
bevorderen. Maar in de
praktijk gaat veel mis bij het
aanbesteden van belangrijke
publieke diensten, zoals
openbaar vervoer en
overheidsgebouwen.
door Gert van Harskamp
De opening van het
'nieuwe' Rijksmuseum
in Amsterdam had in
2009 een groot feest
moeten worden. Na een hele reeks
mislukte overheidsaanbestedingen
zou de Rijksgebouwendienst kun
nen laten zien dat ambtenaren pri
ma in staat zijn een opdracht aan
te besteden.
Het was daarom even slikken toen
de aanbestedingsprocedure was af
gerond en slechts één bouwbedrijf
de verbouwing wilde uitvoeren.
Zeker toen de envelop werd geo
pend en bleek dat bouwer BAM
de klus voor 222 miljoen euro wil
klaren, een extreem verschil met
de tegenbegroting van 134 miljoen
euro van de Rijksgebouwendienst.
De opening is inmiddels uitgesteld
tot, waarschijnlijk, 2013.
Een drama, vindt jurist Hein van
der Horst. Hij is verbonden aan
PPS Adviseurs Overheidsopdrach
ten, dat overheden begeleidt bij
aanbestedingsprocedures. Maar
het verbaast Van der Horst niets.
Dagelijks krijgt hij overheidsinstan
ties aan de lijn die zijn hulp inroe
pen als zij goederen of diensten
moeten inkopen. „En dan zie je
dat het in het begin al verkeerd
gaat, bij het formuleren van de op
dracht. Krijg ik een school aan de
lijn die nieuwe computers wil. Als
ik dan vraag of die computers voor
al bestemd zijn voor leerlingen of
leraren, wat de school met die
computers wil, dan is daar geen
antwoord op. Dat is toch wel be
langrijk."
Sinds de eerste aanbestedingen,
Jaar cel en tbs voor
verijdeld gezinsdrama
alkmaar - De rechtbank in Alk
maar heeft een 39-jarige vrouw uit
Andijk veroordeeld tot een jaar ge
vangenisstraf en tbs.
De rechtbank acht bewezen dat de
vrouw brand stichtte in haar huis
terwijl haar man en zoons lagen te
slapen. Daarna draaide ze de
gaspitten van het fornuis open en
verliet met haar hond de woning.
I Een week later hield de politie
haar aan in haar auto.
Vrijwillige belasting op
fiets op Waddeneiland
vlieland - Toeristen die vanaf dit
voorjaar een fiets huren op Schier
monnikoog of Vlieland kunnen
vrijwillig 2 euro belasting betalen
om de eilanden leuker te maken.
Met het geld wordt op Schier speel-
materiaal gekocht voor het speel-
I bos.
IOp Vlieland gaat het geld naar in
formatiepanelen voor kinderen.
Wie betaalt, krijgt een vlaggetje
I op zijn fiets.
eind jaren negentig, stapelt de
overheid fout op fout. Volgens Ar
jan van Weele, hoogleraar inkoop
management aan de Technische
Universiteit in Eindhoven, gaat
het al mis in de politieke besluit
vorming. „Politici vinden het span
nend om geld te verdelen, maar
wat daarna gebeurt interesseert ze
niets. Vaak wordt gekozen voor
een aanbesteding om te bezuini
gen en dan gaat het gegarandeerd
verkeerd. Hét voorbeeld is wel de
thuiszorg."
Een jaar na het aanbesteden van
de thuiszorg is niemand tevreden.
De wet wordt alweer veranderd,
want de cliënten klagen over de ge
brekkige zorg en het thuiszorgper-
soneel wordt massaal ontslagen.
De aanbestedingsprocedures heb
ben thuiszorginstellingen het afge
lopen jaar naar schatting vijftig
miljoen euro gekost. Dat geld
komt voor een groot deel uit de
Boer Frans
Boer Frans gaat zingen
in café en discotheek
HENGELO - Boer Frans uit het
KRO-programma Boer Zoekt
Vrouw gaat zijn bekendheid uitbui
ten als zanger.
Op tentfeesten, in discotheken, in
cafés of gewoon bij mensen thuis
gaat hij optreden onder de titel De
Leukste Boer On Toer. Zijn repertoi
re bestaat uit '(b)oer-Hollandse
liedjes die je in een keer mee
zingt'. Hij maakt ook een single: Ik
Ben Boer Frans.
AWBZ-premie, gemeenschapsgeld
dus. „Al dat geld zou anders naar
de zorg gaan", zegt directeur Jan
Verschuren van brancheorganisa
tie BTN. „Een aanbesteding kost
gemiddeld 12.500 euro. Maar een
thuiszorginstelling schrijft zich bij
veel meer gemeenten in, want als
je één aanbesteding mist, heb je
helemaal geen werk meer."
In de thuiszorg is te laag ingeschre
ven omdat gemeenten niet goed
hebben omschreven wat zij pre
cies willen, zegt projectleider
Henk Wijnen van PIANOo, het
netwerk van overheidsopdrachtge
vers, onderdeel van het ministerie
van Economische Zaken. „Eigen
lijk gaat het niet verkeerd bij het
aanbestedingsproces, maar bij het
inkoopproces. In die beginfase valt
een hoop geld te besparen."
Hoeveel te veel wordt uitgegeven
is onmogelijk te zeggen. Duidelijk
is wel dat het om hele grote bedra
'IJzeren Rijn even
veilig als Betuweroute'
den haag - De IJzeren Rijn kan
pas operationeel worden als deze
voldoet aan dezelfde kwaliteits- en
veiligheidseisen als de Betuwelijn.
De extra tunnels, ongelijkvloerse
kruisingen en geluidschermen ver
gen miljarden. Dat bleek gisteren
tijdens een hoorzitting in de Twee
de Kamer. Bestuurders uit Lim
burg stelden dat de lijn aan veel ei
sen moet voldoen. De Kamer de
batteert er volgende week over.
Inbrekers slaan toe
in Brabantse kerken
aalburg - Inbrekers hebben zon
dagnacht toegeslagen in de her
vormde kerken in Aalburg, Veen,
Babyloniënbroek en Uitwijk. In de
kerken was de braakschade groot.
In Babyloniënbroek werd een sta
tenbijbel van Jacob Keur uit 1682
weggenomen. Kinderen troffen
het gebedsboek maandagmiddag
aan in een sloot bij een basis
school. Ook zijn collectebussen in
de getroffen kerken gekraakt.
gen gaat. Van Weele: „Uit onder
zoek blijkt dat een gemiddeld be
drijf al 6 tot 8 procent kan bespa
ren door professioneel inkoopma
nagement. Dat is bij de overheid
zeker het geval."
Probleem is dat de overheid niet
weet voor welk bedrag zij jaarlijks
goederen en diensten inkoopt. Eco
nomische Zaken gaat uit van rond
de vijftig miljard euro, waarvan
vijftien miljard door de Rijksover
heid en de rest door provincies, ge
meenten en aan de overheid geli
eerde instanties, zoals scholen en
zelfstandige bestuursorganen. De
Oeso, denktank van rijke landen,
schat dat Nederland jaarlijks voor
zo'n honderd miljard inkoopt.
„De drang om te weten hoeveel
geld wordt uitgegeven ontbreekt",
zegt aanbestedingsspecialist Van
der Horst. „De mentaliteit is: als je
tekort komt verhoog je toch de be
lasting en parkeertarieven?"
Van ondervraagde
singles vindt 85 procent
woningen onbetaalbaar.
amersfoort - Alleenstaande Ne
derlanders zijn zeer kritisch over
het functioneren van de woning
markt. Dat bleek gisteren uit repre
sentatief onderzoek dat Vereniging
Eigen Huis (VEH) in januari liet
uitvoeren onder 423 mensen in de
leeftijd van 18 tot 35 jaar oud.
Van de ondervraagden vindt 85
procent de prijzen van koopwonin
gen veel te hoog. Zij geloven er vol
gens VEH niet in dat ze nog op ei
gen kracht een huis of apparte
ment kunnen kopen. „De meest
gehoorde klacht bij singles is dat
Alleenstaanden zijn kritisch over
de woningmarkt. Huizen zijn te
groot en te duur. Zij geloven niet
dat ze op eigen kracht een huis
of appartement kunnen kopen.
daat te veel vraagt
Politiehelikopters: opnieuw
aanbesteed, door te hoge eisen
kon Helifly niet aan de op
dracht voldoen
Aanbesteding streekvervoer
in Brabant: ontaardde in een
juridisch gevecht door fouten
en slechte kwaliteit
Noord-Zuidlijn Amsterdam:
veel duurder dan begroot,
doordat de opdracht tijdens
het bouwen steeds veranderde
Thuiszorg: vele voorbeelden,
gemeenten weten niet welke
kwaliteit zij willen
Isolatieproject rond Schiphol:
honderden miljoenen duurder
door verkeerde inschatting van
de kosten
Nieuwbouw ministeries van
Justitie en Binnenlandse Za
ken: aanbesteding moest twee
keer over.
het gros van de huizen gebouwd is
voor meerdere bewoners", stelt
VEH. „Dus is het te groot en te
duur."
De belangenvereniging van huisei
genaren wijst erop dat Nederland
circa 2,5 miljoen alleenstaanden
telt. In 2025 zijn er volgens het
Ruimtelijk Planbureau 3,3 miljoen.
Uit het onderzoek blijkt dat het
overgrote deel van de singles een
woning wil met drie kamers en
liefst ook een tuin of balkon. „Om
dat singles dicht bij voorzieningen
willen wonen, is dat een dure keu
ze", constateert VEH.
Algemeen directeur Marlies Per-
not van VEH vindt dat de kwestie
hoog op de politieke agenda moet.
„Het kan toch niet zo zijn dat zo'n
grote en economisch belangrijke
groep mensen verstoken blijft van
een passend eigen huis en daar
mee de mogelijkheid wordt ontno
men om een veilig vermogen op
te bouwen?"
