Nog vijf jaar Hu,
daarna komt Xi
11 1
KI
K
van de macht
I
«teil!!
sSS
Hu Jintao was de eerste president die z'n politieke carrière begon na de stichting
van het communistische China in 1949
PZC Woensdag 5 maart 2008 I 1 1
1976-1990 Deng Xiaoping
Na de dood van Mao in 1976 breekt een strijd uit tussen de 'Bende van Vier', waar
ook de weduwe van Mao deel van uitmaakt, en tegenstanders, onder wie Deng
Xiaoping. Deng wint. Hij zet in op hervormingen onder het motto 'Het maakt niet
uit of de kat wit of zwart is, als hij maar muizen vangt'. De banden met de
Verenigde Staten worden hersteld. In 1989 onderdrukt hij op bloederige wijze een
studentendemonstratie op het Plein van de Hemelse Vrede. Daarna speelt hij tot
zijn dood in 1997 een rol op de achtergrond, (foto ANP)
1990-2003 Jiang Zemin
Deng schuift Jiang Zemin, voorstander van de harde lijn, naar voren als zijn
opvolger. Jiang zet deels het beleid van Deng door en spant zich in voor
(economische) hervorming en modernisering. Hierdoor moet de Communistische
Partij zijn macht behouden. Jiang probeert een anticorruptiecampagne te starten,
maar dat loopt op niets uit. Onder zijn leiderschap wordt China lid van de
wereldhandelsorganisatie WTO en haalt het land de Olympische Spelen binnen.
Een van zijn bijnamen was 'bloempot': veel decoratie, weinig actie, (foto EPA)
f%\ W.
PBif
1 i
El
if»!'' Ills
Het Volkscongres in China begint vandaag. De afgevaardigden benoemen een nieuwe vice-president.
Xi Jinping heeft de beste kaarten. Zijn carrière zit sinds een aantal jaren in een stroomversnelling.
door Remko Tanis foto EPA
In China wordt deze week de opvol
ger van president Hu Jintao gelan
ceerd. Het Nationaal Volkscongres
zal Xi Jinping vrijwel zeker benoe
men tot vice-president: een functie
die hem over vijfjaar de hoogste
post van het land moet opleveren.
Xi Jinping zit gebeiteld. Nog maar net lid
van de absolute top binnen de Communisti
sche Partij, heeft hij sinds vorige maand het
toezicht over China's kostbaarste parel toe
vertrouwd gekregen: de Olympische Spelen.
Xi moet erop toezien dat de Spelen precies
worden waar het land al zeven jaar naar toe
werkt: de presentatie van China als moder
ne, ontwikkelde wereldmacht. Geen criti
cus, binnen of buiten China, mag dat verpes
ten.
Het is een delicate klus voor Xi. Zijn carrière
is de laatste vijfjaar in een stroomversnel
ling gekomen, die hem binnen nog eens vijf
jaar bijna zeker op de plek zal brengen waar
hij het staatshoofd is van een op de vijf we
reldbewoners: president van China.
Na een gestage klim op de partijladder,
werd Xi in 2002 partijsecretaris in de zuid
oostelijke, industriële provincie Zhejiang.
Die regio vormde hij om tot een van de
meest dynamische provincies van het land.
Zijn succes bracht hem vorig jaar op een on
verwachte post. President Hu Jintao stuurde
Xi naar Shanghai, om de van corruptie ver
geven stad weer in het rechte, socialistische
spoor te trekken.
Binnen een halfjaar wist Xi de partijtop in
Hu Jintao en Xi Jinping
foto's CPD/AP
Peking ervan te overtuigen dat de corruptie
in Shanghai een halt is toegeroepen. Die
prestatie leverde hem in oktober vorig jaar
een plaats op als het jongste lid ooit van het
politbureau: het belangrijkste orgaan bin
nen de heersende communistische partij.
Xi zeifis vooral trots op zijn succes als stu
dent tijdens de culturele revolutie
(1967-1976). Hij werd toen naar zijn geboor
teprovincie Shaanxi gestuurd om er op het
land te werken. Nog voor z'n 23ste wist Xi
zich daar op te werken als leider van die
boerengemeenschap.
Xi (54) en Hu Jintao delen geen geschiede
nis. Hu (65), opgeleid als ingenieur, werkte
in het afgelegen westen van het land aan
zijn partijcarrière, tot hij in 1992 naar Peking
werd gehaald. Daar werd hij in tien jaar
klaargestoomd voor het presidentsschap: de
eerste van de generatie die z'n politieke car
rière begon na de stichting van het commu
nistische China in 1949.
Hu laat zich niet kennen. Letterlijk. Er is zo
wel buiten als binnen China weinig bekend
over wat de drijfveren zijn van de president.
Wel staat hij bekend als iemand die tot in
de kleinste details de regie in handen wil
houden.
Als motto heeft Hu de term 'vooruitgang
door wetenschappelijke ontwikkeling' ver
zonnen. Het betekent zoveel dat economi
sche groei niet meer het allerbelangrijkste
is. Het milieu en een evenredige verdeling
van de nieuwe rijkdom, tellen voor Hu net
zo.
In zijn laatste vijfjaar als president, die vol
gende week beginnen, moet hij proberen
die filosofie te verankeren, zodat de volgen
de generatie leiders er niet meer omheen
kan.
De vader van zijn beoogde opvolger Xi had
de reputatie onorthodox te zijn. Deze Zhon-
gxun verzon als vice-premier het systeem
van 'speciale economische zones', waarmee
China voor het eerst de markteconomie bin
nenliet.
Ook was hij een van de weinigen die in
1989 het bloedige optreden van het leger ver
oordeelde tegen protesterende studenten op
het Plein van de Hemelse Vrede.
Of Xi iets van z'n progressieve vader heeft
overgenomen, is nog niet gebleken. Voorlo
pig zal hij loyaal de wensen van Hu uitvoe
ren. Hardop filosoferen over de toekomst
van het land is in China het alleenrecht van
de president.
den pas bekend nadat ze zijn geno
men.
Om China's groei in de hand te
houden, zal Hu het congres voor
stellen de gigantische Chinese
overheidsmachine kleiner en daar
door efficiënter maken. Nu vech
ten de vele onderdelen nog vaak
onderlinge vetes uit. Besluiten die
in Peking zijn genomen, worden
daardoor lang niet altijd volledig
uitgevoerd in de immense regio's
buiten de hoofdstad.
Ook zullen nieuwe ministers wor
den benoemd, die Hu's machtsba
sis verder moeten verstevigen. Het
zijn vooral mensen die hun han
den vuil hebben gemaakt in het
veld, in plaats van puur aan een
carrière binnen de Communisti
sche Partij te hebben gewerkt. Die
nieuwe generatie zal de grote pro
blemen van het land moeten zien
op te lossen.
Het Volkscongres moet zijn goed
keuring geven aan de begroting.
Gisteren werd bekend dat de uitga
ven aan het militaire apparaat wor
den verhoogd met 17,6 procent.
Die uitgaven komen hierdoor uit
op ruim 417 miljard yuan (38 mil
jard euro).
Volgens Amerika klopt dit offi
ciële cijfer niet en spendeerde Chi
na in 2007 tussen de 63,8 en 91,4
miljard euro aan het leger. Het
Amerikaanse ministerie van Defen
sie noemt het gebrek aan open
heid van China 'een gevaar voor
de stabiliteit'.
oppervlakte: 9.596.961 km2
231x (Q
NEDERLAND
Inwoneraantal: 1,3 miljard (2007)
Inwoners: 92 procent zijn Han-
Chinezen, vernoemd naar de
Han-dynastie.
Indeling: 23 provincies (inclusief het
omstreden Taiwan) en 5 autonome
regio's (waaronder Tibet)
Munteenheid: renmimbi (yuan)
Talen: officiële taal is het Mandarijn
Chinees. Verder Kantonees, Wu,
Hakka, Tibetaans en vele dialecten
Godsdienst: officieel: boeddhisme,
taoïsme, islam, protestantisme en
katholicisme. Godsdienstbeoefening
wordt niet aangemoedigd
Export naar Nederland: computers,
telefoons en faxen, elektrische
apparaten, speelgoed, kleding ën
schoeisel
Import uit Nederland: metaalerts en
metaalafval, elektrische apparaten
(elektronenbuizen en transistors),
(verwarmings- en koelmachines en
kunststoffen
Bron: Ministerie van Buitenlandse Zaken