ïken van Hans gaan houden'
land van d
Cultuur
Duinovergangen als
visies op het landschap
Poppodia
hopen te
verrassen
Kijk op het landschap
in De Bewaerschole
en Beeldspraak.
Uitwisselingsproject
Zeeuwsch Gebroedt
helpt bands op weg.
dig - kwam het slechts eenmaal: in
september 1996, bij een tentoon
stelling van Warren in de Zeeuwse
Bibliotheek. Niet lang voor zijn
dood heeft Warren haar en haar
echtgenoot nog herhaaldelijk uitge
nodigd voor een bezoek bij hem
thuis, maar daar kwam het steeds
niet van.
Zifkamp is daar niet echt rouwig
om. Zij twijfelde eraan goed te
doen aan een bezoek en Warren
deed dat zelf eigenlijk ook. „Wat
jullie eventuele komst naar Zeeland
betreft: ik kan me je aarzeling en re
serve indenken. We hebben in de
loop van de jaren een heel merkwaar
dige en kostbare relatie opgebouwd,
en zou die tegen de werkelijkheid be
stand zijn?"
Van de 467 brieven verzond ze er
één niet: die van 22 december
2001, geschreven direct na de be
grafenis van Warren. „Al antwoord
de je meestal niet uitgebreid, ook al
ging je vaak op mijn ontboezemin
gen nauwelijks in, een brief van je,
een envelop met jouw handschrift in
de bus, het bracht me in alle staten.
Een groot geluk doorstroomde me:
hij heeft aan me gedacht! Het
dwepen van de eerste jaren was eraf,
je was van afgod allengs mens ge
worden, een feilbaar mens met fou
ten, die vriendjes voortrok bij recen
sies, tenminste, zo zag ik dat."
Naar de verschijning van de reste
rende (twee) delen van Geheim
dagboek ziet ze erg uit ('natuurlijk
ben ik ook nieuwsgierig hoe ik er
zelf van afkom'), maar het inten
sieve verzamelen van alles óver de
Zeeuwse auteur is beduidend min
der geworden. Toch is Warren de
afgelopen jaren volop in haar ge
dachten geweest. „Ik ben heel erg
bezig geweest met het redigeren
van die brieven. Daardoor heb ik
er al die jaren niet echt afscheid
van kunnen nemen. Maar nu kan
ik het wel loslaten, geloof ik."
Ria Zifkamp, 'Geloof mij steeds',
twee delen, 368+382 pagina's.
ISBN 9-789088-420351 (deel 1),
9-789088-420368 (deel 2). Ria Zif
kamp, 'Al jaren lang dezelfde man,
46 pagina's. Uitgeverij Boekenma
ker. Totaalprijs 38,95 euro, dichtbun
del los: 9,95 euro.
ren die soms wel erg intiem zijn, maar dat was Hans ook in zijn dagboek."
foto Robin van Lonkhuijsen
ter dan omgekeerd. Hoe ik op een
brief van hem wachtte... - dat wil
je niet weten."
Bij de uitgave van de correspon
dentie is ook een bundel versche
nen met 42 gedichten van haar.
De poëzie heeft ze inmiddels ach
ter zich gelaten. „Hans was mijn
muze. Hij deed iets in mij vlam
men wat de poëzie in werking zet
te. Nu heb ik er helemaal geen be
hoefte meer aan."
Het was een zuiver platonische lief
de op afstand. Tot een echte ont
moeting - en dan nog vrij kortston-
Ik zoek vertrouwelijkheid, zoek
me een weg naar je hart, wil iets
voor je betekenen, maar doe ik dat
ook? Voor mij bestaat er geen
vriendschap zonder vertrouwelijk
heid."
Warren, die zegt geen correspon
dentie meer met anderen te onder
houden, wijst er in zijn sussende
reactie op dat hij wel degelijk op
rechte belangstelling en genegen
heid koestert. „Ik heb geen behoefte
zelfm'n hart of wat dan ook episto-
lair uit te storten. In m'n jeugd wel,
nu al lang niet meer. Je hebt echt een
apart plekje in m'n hart, maar lange
epistels vol confidenties mag je niet
van me verwachten."
Met Warren als voornaamste men
tor ontwikkelde Zifkamp zich ook
als dichteres. Diverse jaren achter
een haalden haar gedichten de
poëziekalender die Warren en zijn
partner Mario Molegraaf samen
stelden. „Ik wilde zijn liefde win
nen en hoopte dat door de poëzie
de plek voor mij in zijn hart groter
werd en dat we gelijkwaardiger
zouden worden, maar wat hij voor
mij betekende was vele malen gro-
THE OTHER BOLEYN CIRL
Film. Regie: Justin Chadwick.
Met: Natalie Portman, Scarlett
Johansson. Te zien in Vlissingen.
door Hetty van Rooij
terne strijd van Hendrik en de po
litieke achtergronden, terwijl die
het verhaal juist buitengewoon ma
ken. The other Boleyn girl wordt
daardoor een gekostumeerde keu
kenmeidenroman, die in ruim an
derhalf uur van het ene hoogte
punt naar de volgende crisis
draaft. Voor wie de geschiedenis
niet kent, blijft het nu bijvoor
beeld een raadsel waarom de arme
koningin Catharina van Aragon in
eens voor een rechtbank moest
verschijnen.
De hoofdpersonen zijn Anne (Na
talie Portman) en haar zuster Ma
ry (Scarlett Johansson), die van
hun ambitieuze oom en hun va
der de koning moeten behagen,
teneinde de familie Boleyn aan
macht en status te helpen. De ble
ke, schuchtere Mary slaagt daar als
eerste in en schenkt Hendrik VIII
(Eric Bana) een bastaardzoon.
Maar de ambitieuze Anne zet haar
zuster opzij en krijgt Hendrik zo
gek dat hij met haar wil trouwen.
Met de aandacht voor Mary krijgt
het bekende verhaal een nieuwe
invalshoek, en de film - naar een
roman van Philippa Gregory -
roept de interessante vraag op wie
van de twee zusters nou eigenlijk
'het andere meisje Boleyn' is. De
eersteklas rolbezetting en de schit
terende kostumering maken de
film het bekijken waard. Maar
door het ontbreken van de histori
sche context, met de nadruk bijna
volledig op het liefdesleven van
Hendrik VIII en de jaloezie tussen
de beide zusters, is The other Bo
leyn girl een soort Tudorversie van
Sex and the city geworden.
BURGH-HAAMSTEDE - In het
Schouwse landschap zijn sporen
van gewoonten, religies en sociale
verhoudingen terug te vinden. De
Bewaerschole, de expositieruimte
voor hedendaagse kunst in Burgh-
Haamstede, heeft vijf curatoren uit
genodigd te reflecteren op het
landschap.
Zij leveren daarmee de pijlers voor
het beeldend kunstproject Vieren
twintig duinovergangen met als on
dertitel de modes van het landschap.
Het project loopt tot en met janua
ri 2009. Jeroen Boomgaard, Jack
van Mildert, Michiel van Opstal,
Nel Pak en Esther Polak zijn inge
gaan op de uitnodiging. Zij verwe
ven in hun bijdrage de beleving
van en kijk op het landschap, in
het bijzonder dat rond de Bewaer
schole. De vijf curatoren presente
ren hun ideeën over de verdere uit
werking tijdens een introductiepre
sentatie zaterdag 8 maart (15.00
uur) in De Bewaerschole. Zondag
9 maart wordt in de serie Beeld
spraak een talkshow gehouden in
filmtheater Fizi in Zierikzee (15.00
uur)
Jeroen Boomgaard wil een studie
doen naar de overgangsgebieden
in het landschap. Jack Mildert wil
in beeldtaal uitdrukken hoe de na
tuur een soort cultuurstatus krijgt.
Nel Pak wil aan de hand van oude
ansichten van bewoners horen
hoe zij vroeger hier leefden. Es
ther Polak volgt de komende tijd
een akkerbouwer en campingbe
heerder en legt haar bevindingen
vast in twee tableaus. Michiel van
Opstal wil zowel met film als met
een essay de botsing tussen zee en
polder visualiseren en beschrijven.
PZC Donderdag 28 februari 2008 3 7
door Gijs Kamphuis
GOES - Wie zin heeft in een avond
gratis muziek uit eigen provincie,
kan dit weekeinde terecht in vier
Zeeuwse poppodia. Dan vindt
voor de vierde keer Zeeuwsch Ge-
broedt plaats, het uitwisselingspro
gramma voor Zeeuwse bands.
De Piek in Vlissingen ontvangt
morgen Eye B uit Axel, Full Metal
Jacket uit Zierikzee en Audiofun-
gus uit Kloetinge. Ook podium 't
Beest in Goes, Brogum in Zierik
zee en De Spot in Middelburg -
waar De Pit (de nieuwe naam van
het Terneuzense jongerencentrum
Kalashnikov) tot na de verbou
wing haar concerten organiseert -
hebben zaterdag bands op de plan
ken staan die niet uit de eigen re
gio komen.
Zo krijgen de groepen ervaring op
een voor hen vreemd podium, zo
vertelt Brogum-programmeur Jo-
han Keizer. De verschillende mu
ziekstijlen die langskomen maken
het volgens hem voor het publiek
aantrekkelijk om eens te komen
luisteren. In Brogum speelt bijvoor
beeld Collateral Damage uit Ter-
neuzen. Keizer hoopt dat fans van
dat collectief ook blijven staan
voor Noah uit Goes en The Straits
uit Vlissingen. Deze drie acts lig
gen muzikaal mijlenver uit elkaar.
Dat is juist ook de bedoeling van
het initiatief „Zeeuwsch Gebroedt
moet divers zijn, en laagdrempe
lig-"
De groepen worden uitgekozen
omdat ze recent begonnen zijn of
weinig aan spelen toekomen.
„Maar die kwalitatief wel goed ge
noeg zijn", benadrukt Keizer. Dat
is ook een van de redenen waar
om de avond Zeeuwsch Gebroedt
heet, legt hij uit. „Deze bands broe
den op een nieuwe stap in hun car
rière. Wij helpen ze op deze ma
nier een beetje op weg."
De keuze voor de acts wordt ge
maakt tijdens het overleg dat de
boekers een paar keer per jaar heb
ben. Aan aanbod geen gebrek, con
stateert Mare Maquelin, program
meur van De Piek. „Ik ben nog
maar net in dienst bij De Piek,
maar ik ben positief over de kwali
teit van de bands in Zeeland."
Kwaliteit is echter geen garantie
voor een volle zaal, weten de pro
grammeurs ook. Het publiek blijft
de onzekere factor. Toch moppert
Keizer niet over de bezoekersaan
talleb tijdens de keren dat Zeeuw
sch Gebroedt al heeft plaatsgevon
den in zijn zaal.
Maquelin weet niet wat hij kan
verwachten. Maar je moet jezelf er
voor open zetten, laat je verrassen
luidt zijn advies. „Ik ben zelf erg
benieuwd. Maar dat het een leuke
avond wordt, daar ben ik van over
tuigd."
De bands die zaterdag in 't Beest
optreden zijn: The Klefs (gitaar
rock), Smout (pop/rock) en Terib-
ble Harry (rock). In De Spot spe
len Go Fish (poprock), singer-song-
writer Marsha en Vota Fonzie.
Alle optredens beginnen om 21.00
uur, behalve die in Brogum. Daar
staat de eerste band gepland om
21.30 uur. De entree is op alle loca
ties gratis.
