Rusland vreest
een kettingreactie
in de achtertuin
'Wat ook belangrijk is, is dat door geweld separatisten veel sympathie van het volk
kunnen verliezen' Alfred Pijpers, Clingendael
PZC Dinsdag 19 februari 2008 I 11
aratisten
O
Kosovo-Albanezen in de hoofdstad
Pristina vieren de onafhankelijk
heid met de nieuwe Kosovaarse
vlag. foto Armando Babani/EPA
:n. Een in 2006
ie ETA vorig
-Ierland laten
;en
n 2005 de
-Unie
üeorgië
t gevolg,
ismacht
e Sovjet-Unie
i het Russische
d gaat
ilt de
Jzich in 1991
Russische
ki in Rusland
nafhankelijk
;eroorlog
door geen
leer dan 90
ansluiting bij
oron: AFP, GN, GPD
Zuid-Ossetië
GEORGIE 0
Tbilisi
Kaspische
Zee
Abchazië
ARMENIE
AZERBAJDZJAN
Nagorno
Karabach
door onze correspondent
Remco Reiding
Rusland vreest voor de
wereldvrede als het
Westen de onafhanke
lijkheid van de Servi
sche provincie Kosovo
erkent. Vooral in de eigen achter
tuin dreigen bevroren conflicten
weer op te laaien.
Kosovo - sinds zondag - wel onaf
hankelijk en wij niet? Leg dat
maar eens uit aan separatistische
regio's in de rest van de wereld.
„Mensen zullen zich misleid voe
len, zowel in Zuid-Europa als in
de Kaukasus", voorspelde de Russi
sche president Poetin.
Ze liggen wellicht in een uithoek
van Europa en dragen exotische
namen. Maar Transanjestrië (Mol
davië), Abchazië en Zuid-Ossetië
(Georgië) en de Armeense enclave
Nagorno-Karabach in Azerbeidz
jan putten inspiratie uit de politie
ke strijd van Kosovo. Al dan niet te
recht rekenen ze op een precedent
werking, wanneer het Westen de
onafhankelijkheid van de Servi
sche provincie erkent. Het is pre
cies waar de Russische autoritei-
Poetin: Wat is het verschil
tussen Kosovo en Abchazië
of Zuid-Ossetië?
ten voor waarschuwen: het ope
nen van een doos van Pandora vol
potentiële brandhaarden. „Erken
ning van de onafhankelijkheid van
Kosovo leidt tot een kettingreac
tie", verwacht minister van Buiten
landse Zaken Sergej Lavrov.Rus-
land staat lijnrecht tegenover wes
terse landen die geen kans onbe
nut laten om te melden dat Kos
ovo een geval apart is En een
uniek probleem vraagt om een
unieke oplossing. „Wat is het ver
schil tussen Kosovo en Abchazië
of Zuid-Ossetië? Er is geen enkel
verschil", meent Poetin echter.
Verschillen zijn er wel degelijk,
maar de separatisten zien vooral
overeenkomsten. Zij delen onder
meer een gemeenschappelijke ge
schiedenis. Op het uiteenvallen
van de Sovjet-Unie volgden kort
stondige maar gruwelijke oorlo
gen. Nieuw bloedvergieten in de ei
gen achtertuin wil Rusland voor
komen. Toch spelen Russische po
litici openlijk met de gedachte de
onafhankelijkheid van het Georgi
sche Abchazië te erkennen. Het
lijkt op een dreigement dat voort
komt uit wraakgevoelens. In Rus
land heerst al langer grote ergernis
over de wijze waarop bijvoorbeeld
de VS denken Moskou te omzei
len bij internationale kwesties. De
Russen spelen ook gevaarlijk dub
belspel. Het beleid is erop gericht
te stoken in de Zuid-Kaukasus zon
der de stabiliteit in de Noord-Kau-
kasus in gevaar te brengen.
Via de bevroren conflicten ver
zwakt Rusland omringende lan
den als Georgië en houdt het een
stevige vinger in de pap. Zo heb
ben de Russische autoriteiten, tot
grote woede van Georgië, in Ab
chazië en Zuid-Ossetië gretig Rus
sische paspoorten uitgegeven aan
de plaatselijke bevolking. Mocht
het tot een conflict komen, dan
kan het Kremlin altijd nog troe
pen sturen met het argument dat
het landgenoten in nood moet be
schermen. Maar wie denkt dat
Rusland Abchazië wil inpikken of
de onafhankelijkheid steunt, heeft
het mis. Rusland is er op uit de sta-
tus-quo te handhaven. De tactiek
is, net als rond Kosovo, zoveel mo
gelijk de onderhandelingen te trai
neren.
David Bagradze, onlangs benoemd
tot minister van Buitenlandse Za
ken in Georgië, verwacht evenmin
dat Rusland het risico neemt Ab
chazië te erkennen. „Daarmee zou
Rusland de hele Kaukasus in een
diepe crisis storten en grootschali
ge instabiliteit veroorzaken", ver
telt Bagradze. „Die chaos keert
zich allereerst als een boemerang
tegen Rusland zelf" Volgens de
zelfde logica komen dan namelijk
ook Russische deelrepublieken als
Tsjetsjenië en Tatarstan in aanmer
king voor afscheiding. Daar moet
Rusland niet aan denken. Daarom
vooral houdt het Kremlin zijn
poot stijf: geen onafhankelijkheid
voor Kosovo betekent geen prece
dentwerking.
TURKIJE
IRAN