Ritthem-wrak oudste oorlogsbodem
Drietal
berooft
90-jarige
Nigel strandt in halve finale Idols
Karikaturist
maakte vele
mensen blij
RACM beschouwt 16e
eeuws schip van hoge
archeologische waarde.
Oud-Vlissinger
uitgeschakeld in halve
finale tv-programma.
Inbrekers vluchten
nadat ze bewoonster
zijn betrapt,
PZC Maandag 18 februari 2008 3
Eén van de kanonnen wordt boven water gehaald. foto Arent Vos/RACM Het wapen van Bourgondië.
foto Wrakduikstichting de Roompot
door Marcel Modde
Het scheepswrak dat in t999
bij Ritthem werd gevon
den, blijkt 'van hoge ar
cheologische waarde'. Dat conclu
deert Arent Vos van de Rijks
dienst voor Archeologie, Cultuur
landschap en Monumenten
(RACM) na diverse onderzoeken.
Volgens hem gaat het mogelijk om
het 'voor Nederland oudste terug
gevonden oorlogsschip, wat func
tioneerde rond het begin van de
Tachtigjarige Oorlog'.
Een duikteam onder leiding van
Vos heeft eind 2006 bij een zogehe
ten waardestellende verkenning
houtmonsters genomen en drie ka
nonnen boven water gehaald. Eén
monster met 105 jaarringen bracht
aan het licht dat het hout in 1552
werd gekapt. Een tweede monster
leverde een nagenoeg gelijke date
ring op, aldus Vos. Met inachtne-
door Emile Calon
VLISSINCEN - Voor moeder Sheila
is Nigel Brown de Idolskampioen
bij de mannen. De in Vlissingen
opgegroeide Nigel strandde zater
dag in de halve finale van het
RTL-televisieprogramma Idols.
Charlene, Nathalie en Nikki gaan
door en maken de komende we-
ming van een zekere marge gaat
de onderwaterarcheoloog er van
uit dat het schip omstreeks 1555
tot 1560 in de vaart is gekomen.
Eveneens nog in de tweede helft
van de zestiende eeuw vond het
zijn ondergang in de Westerschel-
de. Onderzoek van de kanonnen
staaft die bewijsvoering, zegt Vos.
De kanonnen zijn sterk aange
groeid door een klomp zand, schel
pen en ijzerdeeltjes en daardoor
moeilijk te onderzoeken. Röntgen-
beelden hebben uitgewezen dat ze
niet (meer) geladen zijn.
Volgens Vos kan dat inhouden dat
het schip in een gevecht ten onder
is gegaan. Wanneer de onderzoe
kers er in slagen de korst rondom
voorzichtig te verwijderen, kun
nen mogelijk aan de hand van in
scripties verdere details worden af
gelezen over de herkomst. Vos
houdt het vooralsnog op 'een
vroeg admiraliteitsschip, mogelijk
Zeeuws'.
Souvenirduikers hebben eerder
vier en mogelijk zelfs zes kanon
nen opgedoken. Twee zijn ver
ken uit wie de nieuwe Idolskam
pioen wordt.
De Vlissingse Sheila is maar wat
trots op haar 23-jarige zoon die
momenteel in Amersfoort woont.
Nigel zeifis evenmin teleurgesteld.
Direct na zijn uitschakeling zei hij
dat hij nimmer verwacht had zo
ver te komen. Hij gaat zich nu
weer concentreren op zijn studie
aan het conservatorium in Alk
maar.
De ervaringen die hij bij Idols op
deed komen hem daar goed van
kocht aan een particulier, waarvan
er één via een Londens veilinghuis
voor veel geld weer is doorver
kocht. Op foto's en tekeningen die
door de duikers en (amateur) ar
cheologen zijn gemaakt, is duide
lijk de zogeheten vuurslag van de
Hertogen van Bourgondië te her
kennen. Indertijd waren dat de gra-
'Alleen door berging kan de
historische informatie
worden veiliggesteld.'
ven van Zeeland, Holland en
Vlaanderen.
Vos werd door de Wrakduikstich
ting de Roompot (WDSR) uit
Kamperland attent gemaakt op de
bijzondere vondsten. Van het
wrak is weinig meer over dan een
stuk bodem (het middendeel) van
18 meter lang en 9 meter breed.
Het ligt op de rand van een onge
veer 20 meter diep plateau. Het
grootste deel van het schip is ver
dwenen in de vaargeul en wegge-
pas, weet ook zijn moeder. „Dat
nemen ze hem niet meer af"
Want bij Idols leerde hij onder
druk presteren, deed camera-erva
ring op en wist zich staande te
houden voor een uitzinnig pu
bliek. En niet te vergeten de po
diumervaring.
Volgens zijn moeder is Nigel ook
best wel wat zenuwachtig. Maar
daar was tijdens de verschillende
uitzendingen niets van te zien, er
kent ze. „Hij heeft het gewoon
goed gedaan." En dat hij zover zou
spoeld door de harde getijde-
stroom. Het restant dreigt door de
'oprukkende hoofdgeul' in de aan
loop naar de Sloehaven het zelfde
lot te ondergaan, waarschuwt Vos.
De archeoloog zou het liefst zien
dat het wrak op korte termijn
wordt geborgen. Dat bepleit hij in
een verslag voor de bundel Maritie
me Vindplaatsen, die deze maand
werd uitgebracht door de landelij
ke werkgroep LWAOW en het
RACM. Alleen met een opgraving
kan 'de historische informatie, die
in het wrak besloten ligt, worden
veiliggesteld', zegt Vos.
Hij betitelt de vondst als 'onver
wacht oud'. De stroming in de
Westerschelde is dusdanig, dat de
kans nog een wrak te vinden uit
de zestiende eeuw volgens hem 'ui
terst klein' was. „Eigenlijk had dat
al tweehonderd jaar geleden weg
moeten zijn. Sterker nog, als het
schip vijftig meter verder was ge
zonken, was er nu niets meer van
over geweest." Het wrak ligt in
druk vaarwater, waar duiken offici
eel verboden is.
komen, na de voorrondes met
meer dan 20.000 kandidaten, dat
is voor al al een een geweldige pres
tatie. „Hij is de beste van de man
nen", herhaalt ze trots.
De Vlissingse verwacht dat haar
zoon wel weer snel opduikt in een
of ander aansprekend programma.
Want iedereen heeft volgens haar
overduidelijk kunnen zien dat
haar Nigel echt wat kan. Zelf ver
wacht hij ook dat het niet lang zal
duren voor hij weer op tv is te
zien.
's-CRAVENPOLDER - Een negentigja
rige vrouw uit 's-Gravenpolder is
vrijdagavond in haar woning door
drie mannen beroofd.
Rond half twaalf was het drietal
haar huis binnengedrongen. De
vrouw lag op dat moment te sla
pen, maar werd wakker van ge
stommel. Toen ze poolshoogte
nam, kwam ze oog in oog met de
inbrekers te staan. De drie gingen
er vandoor met sieraden en een
nog onbekend geldbedrag.
De politie hield in het weekeinde
een buurtonderzoek en zocht naar
sporen in en om de woning. Dat
heeft nog weinig resultaat opgele
verd. Om die reden is de politie op
zoek naar mensen die vrijdaga
vond rond twaalf iets hebben ge
zien in de omgeving van de wo
ning. Zij kunnen zich melden via
0900-8844.
Bram Levi, karikaturist, kunst
schilder en vooral levenskun
stenaar is zaterdag op 65-jari-
ge leeftijd overleden.
Zijn grote kracht was mensen blij
te kunnen maken. Met zijn hu
mor en zijn flamboyante optre
dens heeft Bram Levi talloze men
sen laten lachen. Kenmerk van
zijn karikaturen vormen de spran
kelende uitstraling en zijn interes
se in de mensen die hij op zijn tref
fende en uitvergrote wijze portret
teerde. Van jongsaf aan opteerde
hij voor een vrijbuitersbestaan. Als
jochie ontvluchtte hij het conser-
NECROLOGIE
Bram Levi
1942-2008
door AH Pankow
vatieve gezinsleven om met de
noorderzon naar Parijs te vertrek
ken. 'Joden Brammetje' luidde zijn
koosnaam in de tijd dat hij met re
gelmaat de wijk nam naar het Rot
terdamse Katendrecht en de Zee
dijk in Amsterdam. Daar, tussen
de zeelui, begon hij met tekenen.
Zijn Joodse achtergrond is van gro
te invloed geweest op zijn manier
van leven. Geertje van der Wiel,
de vrouw met wie hij sinds 25 jaar
was gehuwd, bracht een de omme
keer in zijn tot dan toe zeer roeri
ge leven.
Als tekenaar van spot- en politieke
prenten voor Panorama en Tele
graaf bouwde Levi een grote naam
op. Sinds 2003 woonde hij op
Schouwen-Duiveland. Een slopen
de ziekte heeft deze clown zijn
lach nu ontnomen.
