reizen
Er gaat niets
53
ST
Gemiste kans in Rio
EU
Voortdurend klinkt er een
soundcheck die gedaan
wordt door stand-ins
Halverwege Moskou
en de Noordpool
ligt Moermansk, de
grootste stad boven
de Poolcirkel. Wie,
net als Bram
Peeters, het ruwe
toendraklimaat
trotseert, wordt
beloond met
authentieke
Sovj etsymboliek,
hippe sushibars en
reusachtige
nucleaire ijsbrekers.
PZC
Zaterdag 16 februari 2008
reizen@wegener.nl
024-3650360
M
oermansk is de
meest noordelijke
stad van Rusland
en dat zul je mer
ken ook. De tempe
ratuur varieert van min 14 graden
in de winter tot plus 14 in de zo
mer, met uitschieters tot min en
plus 30 graden. In de zomer is het
zaak om niet gek te worden van de
zon die 24 uur per dag schijnt. In
de winter komt de zon niet eens
op en mag je blij zijn met een paar
uur schemerlicht.
In het schaarse licht biedt de ha
venstad met een zee van flatblok-
ken aanvankelijk een grauwe aan
blik. Bij nadere inspectie blijkt dat
de gebouwen wel een flinke lik
verf hebben gekregen.
Toch blijft het slechts negentig jaar
oude Moermansk een onvervalste
Sovjetstad met brede straten, stati
ge gebouwen en veel rode sterren.
Langs de centrale weg, Lenin Pro-
spekt, kijkt Lenin op zijn sokkel uit
op het hoofdkantoor van de FSB,
de vroegere KGB.
Dat de Duitsers in de Tweede We
reldoorlog Moermansk nooit heb
ben ingenomen, peperen de Rus
sen je graag in. In het centrum
heeft soldaat Anatoli Bredov zijn ei
gen standbeeld gekregen, omdat
hij tien nazi's meenam in zijn
dood toen hij zijn laatste handgra
naat liet ontploffen.
Dankzij dit soort acties werd Moer
mansk een van de twaalf helden
steden van de voormalige Sov
jet-Unie.
Op de heuvel net buiten het
centrum hebben ze alle
twaalf een plakkaat. Vlak
naast het 34 meter hoge stand
beeld van de onbekende sol
daat, bij de bevolking beter be
kend als Alosha.
De mooiste momenten om de
ze oorlogsmonumenten te be
zoeken, zijn vrijdag en zaterdag.
Dan laten net getrouwde stelletjes
zich er fotograferen en knallen de
champagnekurken.
Diezelfde jonge mensen duiken 's
avonds in een nachtleven dat veel
meer te bieden heeft dan je zou
verwachten van een stad die wij
niet snel 'gezellig' zouden noemen.
Moermansk (340.000 inwoners)
telt vele hippe bars, goede restau
rants en trendy sushibars.
Prijzen beginnen al te stijgen tot
een voor ons herkenbaar niveau,
maar voor nog geen twintig euro
zit je tjokvol sushi en bier. Als dan
's nachts het noorderlicht boven je
spookt, ben je domweg gelukkig.
Een eventuele kater verdwijnt over
dag snel met een stadswandeling
in de kou.
Winkelen kan prima in het cen
trum, waar je naast merkkleding-
winkels ook nog een traditionele
markt hebt waar Kazachstanen en
Oezbeken hun leren jassen en
bontmutsen verkopen. Met een
beetje afdingen, loop je al voor een
paar tientjes weg met een leren jas.
Net buiten het centrum staat ook
nog een moderne shopping mail
met pal ernaast een slalompiste.
De orthodoxe kerken van de stad
zijn meer dan fraai, met name de
nieuwe zogeheten 'Verlosser Op
Water-kerk', die wordt gezien als
de kerk ter nagedachtenis aan de
verdronken mariniers van de
VERENIGDE
STATEN
CANADA
Koersk-onderzeeër. Die ramp vol
trok zich in 2000 op 135 kilometer
afstand van de kust.
De kernonderzeeboot
hoorde bij de Russische
noordelijke vloot die in
het nabijgelegen Severo-
morsk ligt. De marinehaven bezoe
ken, kun je uit je hoofd zetten,
maar het museum over de vloot is
een bevredigend alternatief In
drukwekkende schepen heeft de re
guliere haven van Moermansk
ook: de knalrode gigantische nucle
aire ijsbrekers zijn spectaculair.
Met de Engelse taal red je je enigs
zins, maar als je Noors mocht spre
ken, kun je overal terecht. Het leeu
wendeel van de toeristen in Moer
mansk is namelijk Noors. De grens
ligt ruim 200 kilometer verderop
en voor velen is dit de dichtstbij
zijnde grote stad, waar ze boven
dien geen 7 euro maar 1 euro voor
een biertje betalen.
Het feest is dan ook compleet in
het beste hotel van de stad, Poljar-
ny Zori.
Het is met sauna, restaurant, souve-
NOORD
POOL
Moermansk
RUSLAND
mi
GROENLAND
(DENEMARKEN)
NOOR
WEGEN
E.1!
jiumSSi jt:
Het stadscentrum van Moermansk.
t
O
m
zien elkaar. Ik mis een hartslag. Het raampje gaat dicht en
de wagen schiet weg. Tot ver na middernacht dreunt de
soundcheck over de boulevard. Ik ben nog nooit bij een Sto
nes-concert geweest en verlang er ook niet naar, maar nu
gaat het toch kriebelen.
De volgende dag worden we vroeg gewekt door de improvi
saties van de soundcheckende Stones-medewerkers. Als on
ze taxi Rio uitrijdt, komen enorme files ons tegemoet. Fans
op weg naar het concert van de eeuw. Het enige dat ik er
aan overhoud is een T-shirt. 'Eu fiii', ik was erbij, staat er op.
Maar de werkelijkheid is anders. Ik was er helemaal niet. En
een spijt dat ik begin te krijgen. Na het inchecken zitten we
in de lounge. Een aanpalend kamertje zit stampvol mederei
zigers. Het is de Stones-kamer. Via de televisie rechtstreeks
verbonden met de Copacabana. Bijna anderhalf miljoen
mensen op het strand. Uniek en volstrekt onnodig door mij
gemist. Een dagje later weg, had best gekund. Even later stij
gen we op en draaien naar rechts. Vanuit onze stoel links is
het uitzicht onbelemmerd. Het Suikerbrood verschijnt in
beeld, de baai van Botafogo, het strand van Leme en dan de
overbevolkte deinende Copacabana met dat prachtige po
dium en al dat licht. Ineens overvalt mij de intense wens
om een avond Mick Jagger te mogen zijn.
Derk heeft helaas alleen het decor van de Stones gezien.
foto Derk Bolt
Wie vanaf Amsterdam naar Brazilië vliegt, kan kie
zen uit Sao Paulo en Rio de Janeiro als toegangs
poorten tot het land van samba en carnaval. Het
verdient aanbeveling te kiezen voor de tweede mogelijk
heid. Rio heeft immers de Copacabana. Iedereen voelt het
magische van deze naam. Of je er nou ooit geweest bent of
niet. Op de heen- en terugreis verblijven we er een nacht.
Die eerste avond verschijnt een enorme stoet vrachtwagens
op de Copa. Grote stickers op de zijkanten maken duidelijk
dat de Rolling Stones van plan zijn Rio te trakteren op een
'Bigger Bang'. Een gratis megaconcert op het strand. Men
verwacht meer dan 1 miljoen bezoekers. Wij zullen het ver
moedelijk niet meemaken. Het concert is precies op de
avond dat wij van plan zijn terug te vliegen. Jammer, maar
helaas. Bovendien, de Rolling Stones, wie zegt u opa?
Onze zoektocht speelt zich af in het agrarische gebied 300 ki
lometer naar het zuidwesten. We gaan er per auto heen. In
de buurt van Paranapanema komen we terecht in Holambra
2. Net als Holambra 1 is dit een van oorsprong Nederlandse
nederzetting. De verveling grijpt je in deze regio al snel naar
de keel. Gelukkig bereiken we vlot en op schema het ge
wenste resultaat. Na een week kunnen we terug naar Rio.
De voorbereiding voor het concert van de Stones veroor
zaakt inmiddels koortsachtige opwinding. Ik geef toe dat het
indrukwekkend is. De Stones zijn reeds ingecheckt in het
Copacabana Palace. Af en toe verschijnt Mick of Kei
th op een klein balkonnetje om de vorderingen van
de podiumbouw te bekijken. Voortdurend klinkt er
een soundcheck die gedaan wordt door Stones
stand-ins. Het klinkt geweldig en onwaarschijnlijk
hard. Wij logeren nog geen 100 meter van de Stones
in een niet vergelijkbaar hotelletje.
We eten deze laatste avond buiten. Plots stopt een
grote zwarte Mercedes. Als in een film gaat het
raampje open. Mick Jagger overziet het terras. We