PZC Zaterdag 16 februari 2008 53
Daaf Kasse
Het verhaal gaat dat een dammer
van de Rotterdamse club Con-
stant-Charlois ooit de wind van
voren kreeg van zijn ploeggeno
ten omdat hij zich niet aan zijn opdracht
had gehouden. Hij moest voor een punt
gaan, maar won...
Een enigszins vergelijkbare situatie deed
zich afgelopen zaterdag voor in de wed
strijd tussen PWG 's-Gravenpolder en
Angarde Informatica. Aan het zevende
bord moest Aart Walraven het opnemen
tegen Toby Hage, de speler met de hoog
ste rating bij de Tilburgers. Als medespe
lers konden wij alleen maar hopen dat
Walraven overeind bleef. U kunt begrij
pen hoe groot de opluchting was toen on
ze teamgenoot eerst een schijf veroverde
en later de twee punten pakte. In tegen
stelling tot de arme Rotterdammer werd
de PZDB-voorzitter niet met verwijten
overladen maar met welgemeende geluk
wensen. En zo hoort het ook!
Toby Hage - Aart Walraven:
1.34-29 20-25 2.29-2419x30 3.35x2418-23!
Arie van de Weteringh speelde tegen
Mare de Meulenaere het scherpere 18-22,
maar de tekstzet past beter in een remise
strategie. 4.40-3414-19 5.34-30 25x34
6.39x30 10-14 7-30-25 19x30 8.25x34 5-10
9.32-28 23x32 10.37x28 17-2211.28x17 12x21
12.41-37 7-1213.46-4114-19 14.37-32 10-14
15-41-371-7 16.44-39 19-23 17-45-40 14-19
18.33-28 12-18 19.31-27 Na een opening
met veel ruilen is een gesloten klassieke
stelling op het bord gekomen. 15-20
20.38-33 20-24 Zwart kon de kettingstel
ling niet tegengaan met 21-26 wegens
27-21! en 47-41 met dam op veld 1.
21.50-45 7-12 22.42-38 21-26 23.47-42 11-17
24.49-4417-2125.40-35?! Een belangrijk
moment in de partij. Wit ziet definitief af
van de ruil 34-29 23x34 40x20 19-23 28x19
13x15, waarschijnlijk omdat er naar zijn
smaak al genoeg schijven van het bord
zijn verdwenen. 4-10 26.28-22 12-17
27.22x116x17 28.33-28 17-22 29.28x17 21x12
30.38-33 10-14 31-33-29 24x33 32.39x28
14-20 33-43-38 20-24 34-37-3126x37
35.42x3112-17 36.27-22? De computer
keurt deze ruil af en geeft de voorkeur
aan 48-42. Wit kan na die zet 17-21 beant
woorden met het tijdelijk offer 35-30
24x35 31-26.18x27 37.31x1116x7 38.36-31
13-18 39-31-27 9-13 40-44-39 7-11 41.48-42
11-16 42.42-37 8-12 43.37-31 zie diagram
Wit heeft drie tempo's voorsprong, wat
in het klassieke spel in zijn nadeel kan
werken. Daarom is het voor hem zaak de
controle over de linkerkant van het bord
te houden. De zet 37-31 past in dat plan.
Maar in het klassieke spel gaat het niet al
leen over tempoverhoudingen en vleugel
controle, maar ook over tactische wendin
gen. Combinaties en offers gaan in deze fa
se een cruciale rol spelen. 12-17!
44.45-40?? Een regelrechte blunder van
de man uit Baarle-Nassau. Natuurlijk
mocht 34-30 niet wegens 17-21! en kleef
den er ook aan 39-33 bezwaren, maar hij
had twee goede zetten om beslissend na
deel te voorkomen. Allereerst 31-26, om
het offer van Dussaut met 16-2127x16
18-22 te beantwoorden met de plakker
26-2122x44 21x12. Daarnaast kon wit zelf
ook gebruik maken van een offer: 35-30!
24x35 31-26 en nu bijvoorbeeld nog 2-8
(16-21 gevolgd door 18-22 leidt na 38-33
nergens toe) 27-2116x27 32x12 23x43 12x14
met remise. 16-21! Een dodelijke Dussaut!
45.27x16 18-22 46.39-33 Sluiten met 38-33
is relatief beter. Misschien heeft Hage het
damoffer dat binnen enkele zetten volgt
overzien. 24-29 47.33x24 22x42 48.24-20
42-47 49.20-15 47-20!! 50.15x2419x39
51.40-34 39x30 52.35x24 2-7 en in deze
kansloze stand gaf wit het op.
Cor Jansen
Het schaakspel is zo veelzijdig en
ingewikkeld dat een mens het
nooit helemaal zal begrijpen.
Dat lijkt een voor de hand liggen
de constatering, maar meer dan tachtig
jaar geleden dacht men daar anders over.
Wereldkampioen Capablanca was op een
gegeven moment zelfs van oordeel dat hij
alles wist wat er te weten was over het
spel. Pas toen hij in 1927 zijn wereldtitel
aan Aljechin verloor had, is hij gaan twij
felen.
Wat zou hij opgekeken hebben als hij de
huidige grootmeesterpartijen had kunnen
zien. De onmetelijke ingewikkeldheid van
sommige openingssystemen zouden hem
met stomheid hebben geslagen. De klassie
ke schakers als Lasker, Capablanca en zelfs
Aljechin hadden eigenlijk een zeer be
perkt openingsrepertoire.
Nog in 2938 in het Avro-toernooi, een van
de sterkste toernooien ooit gespeeld,
kwam geen enkele Siciliaanse partij op
het bord. Capablanca c.s. waren er diep in
hun hart van overtuigd dat ook de Indi
sche openingen in wezen incorrect waren
en dat je symmetrische openingen als
Spaans en Damegambiet moest spelen.
Ook op sommige gebieden van het
eindspel en middenspel wisten de grote
schaakhelden van weleer veel minder dan
een huidige middelmatige internationale
meester.
Maar er gaapt natuurlijk een grote kloof
tussen weten en kunnen. Het is onwaar
schijnlijk dat Capablanca het veel slechter
zou doen in een toreneindspel dan bij
voorbeeld Kramnik, hoewel de laatste
veel meer weet. In het Corustoernooi ont
stond in de partij Adams - Polgar een
pionneneindspel dat de harten van de wa
re schaakliefhebbers sneller deden slaan.
Zouden Capablanca of Rubinstein ook zo
gespeeld hebben als Adams? De partij laat
in zijn bedrieglijke eenvoud de ongelofelij
ke diepte en ingewikkeldheid van het
schaakspel zien. Op het internet is er al
een discussie over bezig. Dat zal nog wel
even voortgaan, want een sluitende con
clusie is zeer lastig te trekken.
Michael Adams - Judith Polgar.Corus
2008. i.e4 es 2.Pf3 Pf6 3-Pxes d6 4-Pf}
Pxe4 5.d4 ds 6.Ld3 Pc6 7.0-0 Le7 8.PC3
Lfs 9-Tei Pxc3 io.bxc3 Lxd3 n.Dxd3 0-0
i2.Tbi Pas 13-Df5 Te8 14.M4 g6 i5.Dh3
PC4 i6.Pe5 Ld6 17.PXC4 Lxf4 i8.Txe8+
Dxe8 i9.Df3 dxc4 20.Dxf4 De2 2i.h3 b6
22.Df3
Als het pionneneindspel dat over een
paar zetten op het bord komt verloren is
voor wit, en daar ziet het wel naar uit,
dan is dit al de beslissende fout. Wit
stond wel al iets minder.
22... Dxf3 23.gxf3 a5 24/rei Kf8 25.Te4
Te8 26.Kfi f5 27.Txe8+ Kxe8.
diagram.
28.Ï4 Een pionzet is definitief en Steinitz
zei al meer dan 100 jaar geleden, dat elke
pionzet een verzwakking is. Hier was
28.Ke2 zeker beter. Als zwart dan 28...f4?
speelt, kan het als volgt verdergaan:
29.Kd2 Ke7 30.Ke2 Ke6 3i.Kd2 Kfs 32.Ke2
bs 33.a3 Ke6 34.Kdi Kds 35.Kd2 c6
36.Ke2 es 37.dxc5 Kxcs 38.Kdi b4
39.axb4+ axb4 40.Kd2 en het lijkt remi
se. Maar zwart moet natuurlijk niet direct
f4 spelen, maar kan dat nog uitstellen tot
later. Er is nog werk aan de winkel voor
de pionnenkunstenaars!
28....Kd7 29.Ke2 Kd6 30.Kd2 Kc6 3i.f3
Kd6 32.Ke3 Kd5 33.Ke2 Kd6 34.Kd2 Ke7
35-Ke3 Ke6 36.Ke2 g5 37-Ke3 Kf6 38.d5 h5
39-33 g4 40.fxg4 fxg4 4i-hxg4 hxg4
42.Ke4 bs 43-Kd4 Kfs 44-Ke3 a4 0-1
Dit fascinerende en leerzame eindspel is
o.a. uitvoerig geanalyseerd op Chessba-
se.com. Voor de liefhebbers!
Ruud van den Bergh
Onder de denksporten is eigenlijk
alleen van schaken bekend dat
je tegen een computer kunt spe
len. Van dammen tegen een
computer is minder bekend, maar nage
noeg onbekend is bridgen tegen de com
puter. Toch zijn er bridgers, die erin ge
slaagd zijn software te maken waarmee
het mogelijk is tegen de computer te
bridgen. Het Nederlandse bridgeprogram-
ma Jack werd enkele malen wereldkampi
oen in deze categorie. Men liet daarbij het
ene programma met de NZ handen op de
computer bridgen tegen een ander pro
gramma dat de OW handen vasthield.
Er waren tot voor kort zes computerpro
gramma's bekend, maar tijdens het WK
in Shanghai afgelopen najaar bleken er
twee bijgekomen te zijn: een Nederlands
onder de naam RoboBridge en een Japans
onder de naam TUT, van de technische
universiteit in Tokyo. En met acht paren
kun je een bridgedrive organiseren; de
computers tegen de computers. En dat
werd een spannende wedstrijd die gewon
nen werd door WBridges een Frans pro
gramma.
Interessant dat men erin geslaagd is com
puters tegen elkaar te laten bridgen en dat
daar dan een winnaar uit komt. Maar is
het ook interessant voor de modale
bridger om tegen een computer te
bridgen? Op alle niveaus zijn de sociale
contacten die bridge biedt een niet weg te
denken factor en daarom zal voor bridgen
tegen de computer geen grote toekomst
zijn weggelegd.
Toch eens een spel volgen dat computers
tegen elkaar speelden en de keus viel op
een programma van de winnaars van het
wereldkampioenschap bridge voor compu
ters in 2007.
Op dit spel speelde WBridge5, de latere
kampioen, NZ, tegen Baron uit Amerika
OW.
Onder passen van OW ging het bieden
van het Franse programma zo:
Noord opende met tRui, zuid iSch, noord
2Sch, zuid 4KI controle, noord 4Rui
controle, zuid 4Ha controle, noord
4Sch, zuid 4SA RKC Blackwood, Noord
5Sch twee sleutelkaarten inclusief schop
penvrouw, zuid 6Sch; einde biedingen.
Knap geboden, maar nu nog het afspelen.
Het slemmetje was down gegaan als west
was uitgekomen met ruiten. Maar goed,
dat deed west niet, dus hij wist niet wat
zijn partner in handen had.
West koos een normale uitkomst; harten
boer. Oost nam met het aas en speelde
schoppentien. Zuid legde de boer waar
mee hij de tweede slag won.
Hartenheer werd geïncasseerd waarop uit
de dummy een ruiten weg ging. Zuid ging
verder door een harten in de dummy te
troeven. Klaverenvier werd met een ge
slaagde snit naar de boer in zuid gespeeld
en ook de laatste harten van zuid werd in
de dummy getroefd.
Met een troef kwam de leider weer in zijn
hand en speelde toen al zijn resterende
troeven af Dit was over waarbij oost nog
een kaart moest afgooien: Noord: Rui: A
KI: V6 Oost: Rui: HB Kl: H10 Zuid: Rui:
V5 Kl: A West: Rui: 109 Kl: 7
Oost zette zijn ruitenheer sec waarna
zuid het goed deed. Hij speelde ruitenvijf
naar het aas waaronder de heer viel en
kwam met klaveren terug in zijn hand.
Met ruitenvrouw maakte zuid zijn twaalf
de slag. Als oost klaverenheer sec had ge
zet, had zuid eerst zijn klaverenaas moe
ten spelen, om daarna over te steken met
ruiten naar de dummy en met klaveren
vrouw zijn twaalfde slag te maken. Jam
mer dat we niet zeker weten of hij dat
zou hebben gedaan.
542
B1085
109
#7532
Noord gever, NoordZuid kwetsbaar
