Eten en drinken
Soppen in heilige wijn
4
20 Donderdag 7 februari 2008 PZC
ETEN MET PUCK
door Puck Kerkhoven
De geur voor
de neus, de fles
voor het oog
foto CPD
Kent u die kleine, keiharde Italiaanse amandelkoekjes
waarop je je tanden bijna stukbijt? Cantucci heten ze,
kleintjes worden cantuccini genoemd. Samen met een
glas Vin Santo (zoete dessertwijn) zijn ze voor veel Italianen
de perfecte finale van de maaltijd. Je moet het koekje dopen in
de wijn en dan langzaam in je mond uiteen laat vallen.
Cantucci worden ook wel biscotti di Prato genoemd, naar de
Toscaanse stad Prato, waar ze ooit zijn uitgevonden. Biscotti
betekent letterlijk: twee keer gebakken (cotta=koken/bakken).
Dat is precies wat er met deze koekjes gebeurt. Eerst rolt de
bakker van een stevig deeg lange worsten, die in een hete oven
worden gebakken. Daarvan snijdt hij schuine plakjes, die nog
maals (bis!) de oven in gaan om goed in te drogen. Onze woor
den 'biscuit' en 'beschuit' komen daar ook vandaan. Eenmaal
afgekoeld, zijn de biscotti bros en keihard. Die doopwijn is dus
niet alleen lekker, je hebt hem ook echt nodig om de koekjes
wat zachter te maken. Ook in koffie, thee en amandellikeur la
ten ze zich prima soppen.
Vin Santo, letterlijk vertaald 'heilige wijn', komt uit hetzelfde
deel van Italië. Hij wordt al sinds de middeleeuwen gemaakt
van laat geoogste trebbianodruiven, die op matten nog een
paar maanden verder mogen indrogen. Het suikerpercentage
schiet daardoor omhoog. Wanneer de wijnmaker ze in maart
gaat persen, komt er pure druivensiroop uit. Na de gisting mag
de wijn vier tot zes jaar rijpen in eiken- en kastanjehouten
vaatjes die op zolder worden bewaard. Zo is de wijn onderhe
vig aan de hete zomers en de vrieskoude winters. Het resultaat
is een heerlijke, zoete, goudkleu
rige dessertwijn, die de kenmer
kende smaken van gedroogd
fruit, karamel en noten in zich
heeft.
Er zijn verschillende verklarin
gen waar de naam Vin Santo
vandaan komt. Zo zou hij worden gebruikt als heilige miswijn,
maar het zou ook kunnen dat hij naar een vergelijkbare wijn
van het Griekse eiland Xantos is genoemd. De derde lezing is
ook aannemelijk: de druiven mogen pas op t november, Aller
heiligen, worden geoogst. Het zal wel een mix van de drie zijn.
Toscanen brengen de klassieke combi Vin Santo met Cantucci
graag in verband met de liefde. Zo krijgt een pasgetrouwde
bruid traditiegetrouw een glaasje Vin Santo met amandelkoek
jes aangeboden als ze voor het eerst haar nieuwe huis be
treedt. Haar kersverse schoonvader neemt die taak voor zijn re
kening, stiekem hopend dat deze traktatie haar vruchtbaar
heid ten goede zal komen. Laat nou de heilige die ook
altijd wordt aangeroepen om huwelijken en rela
ties te zegenen, uit dezelfde buurt komen.
San Valentino uit Terni (Umbrië). We
vieren zijn sterfdag op 14 fe
bruari: Valen
tijnsdag!
Vruchtbaarheid van de
bruid zou door koekje
en wijntje toenemen
Cantuccini (voor ca. 25 koekjes)
p Benodigdheden: 100 gram amandelen met vlies; 300 gram
bloem; 1 theelepel bakpoeder; 170 gram suiker; 2 eieren; snufje
zout; half zakje vanillesuiker; 1 theelepel geraspte citroenschil; 1
theelepel anijszaad, gekneusd; boter om in te vetten; 1 eidooier.
p Bereidingswijze: Verwarm oven voor op 180 graden. Hak amande
len grof en meng ze met bloem, bakpoeder, suiker, losgeklopte eie
ren en snufje zout. Breng op smaak met vanillesuiker, citroenschil
en anijszaad. Vorm van het deeg twee rollen van ca. 3 cm dik. Leg
ze op een ingevette bakplaat. Klop eidooier los met een beetje wa
ter en suiker en bestrijk de rollen daarmee. Bak ca. 20 minuten in
de oven, laat iets afkoelen en snijd dan schuin in duimdikke stuk
jes. Spreid ze uit op de bakplaat. Zet oven uit en laat koekjes nog
ca. 15 minuten drogen in een afkoelende oven. Laat ze helemaal af
koelen op een taartrooster.
p Serveer bij een glaasje Vin Santo, en dopen maar! Ook erg lekker
bij een pittige espresso.
p Geen tijd? Bespaar jezelf dan een hoop moeite en koop een zak
goede Italiaanse Cantuccini in de winkel.
Per fumum
p Het woord parfum komt van
het Latijnse per fumum, wat
'door rook' betekent. Het creë
ren van een lekkere geur door
het verbranden van speciale
bladeren, takjes, bloemen, har
sen en houtsoorten was reeds
vóór de klassieke oudheid be
kend. De eerste 'parfums' ech
ter, waren niet vloeibaar, maar
werden gemaakt van dierlijk
vet. In het oude Mesopotamia
en Egypte liet men wekenlang
verse bloemblaadjes in wat vet
inweken, en zo kreeg je heer
lijk ruikend vet, wat in mooie
potjes werd gedaan.
Voor de zoveelste keer naar
de parfumeriezaak voor een
nieuw flesje voor je geliefde?
Helemaal geen schande. Een
parfumfles is niet slechts
een simpel omhulsel voor
geurend water, het is een
object op zich.
door Gerdien Barnard
Bij het uitzoeken van par
fum als cadeau, wordt
vaak meer gekeken naar
het flesje dan geroken
aan de geur. De naam,
de geur, de verpakking en de prijs
tellen ook mee, maar de fles moet
schitteren op de toilettafel.
Dat het uiterlijk van een parfum
flesje bijna net zo belangrijk is als
het parfum zelf, is niet nieuw. Al
sinds de 'uitvinding' van parfum,
zo'n vierduizend jaar geleden,
wordt er veel aandacht besteed
aan de fles. Een flinke verzameling
van de mooiste flesjes van de laat
ste 150 jaar, is te vinden in het Ne
derlands Parfumflessen Museum
in het Noord-Hollandse Winkel.
De directeur van het museum, Ca
rina van Zoonen, verzamelt al
ruim vijftig jaar parfumflessen en
besloot er in 1989 een museum
van te maken. Met ruim zevendui
zend verschillende parfumflessen
heeft ze een behoorlijke collectie:
van rond tot vierkant, van groot
tot klein, van kitsch tot strak en
van oud tot nieuw.
De belangrijkste tweedeling tus
sen de parfumflesjes, is die tussen
de flesjes als persoonlijk eigendom
en de commerciële flessen. Tot het
begin van de twintigste eeuw
kochten mensen namelijk het par
fum als losse vloeistof en niet in
een standaard fles. „Men moest
het zelf thuis in een eigen mooie
flacon overgieten", vertelt Van Zoo
nen. „Dit waren chique flessen
van aardewerk, kristal of geslepen
glas, soms afgewerkt met goud of
zilver. Zo'n fles werd vaak als hu
welijkscadeau gegeven, soms met
een naam of initialen er in gegra
veerd. Dit was een kostbaar fami
liebezit en een mooi erfstuk."
Eén van de oudste flesjes in het
Parfumflessen Museum is een reis-
flacon met twee openingen, van
rond 1840. Aan de ene kant zat het
mannenparfiim en aan de andere
kant de vrouwenvariant. Het flesje
was los door het echtpaar gekocht
en werd steeds bijgevuld bij de par
fumeur.
Door de industrialisering en mas
saproductie werd parfum tegen de
eeuwwisseling goedkoper. Ook
konden er toen goedkope synthe
tische geuren worden gemaakt.
„Waar er eerst alleen nog een paar
chique klanten waren, konden nu
ook de gegoede burgers parfum ko
pen", legt parfhmdeskundige Van
Zoonen uit. „Deze mensen lieten
Via internet kan je je ei
gen flesje ontwerpen
voor de Diesel-geur
Fuel for life, foto Diesel
Aura is de nieuwste geur
van Van Gils. foto Van Gils
hiervoor door kunstenaars mooie
flessen ontwerpen en hiermee
werd gepronkt op de kaptafel in
het boudoir."
Bij de antiquair zijn nog aardig
wat parfumflesjes te vinden, waar
mensen pas thuis hun parfum in
goten. Ook op marktplaats.nl wor
den regelmatig antieke flesjes aan
geboden. Maar de echte verzame
laar moet naar Amerika, Parijs of
de Zuid-Franse parfumstad Gras-
se, om daar op beurzen oude fles
jes te bemachtigen.
De commerciële flessen
komen rond 1900 op de
markt. Het parfum
wordt nu kant en klaar
met de fles tegelijk verkocht. „In
het begin zie je vooral de art nou-
veau-stijl van die tijd terug in de
flesjes, met veel golvende lijnen en
ronde vormen. Mooi voorbeeld
hiervan is de Eau soleil van par
fumhuis Lubin uit 1909", zegt mu
seumdirecteur Van Zoonen.
Met het ontstaan van de talloze
commerciële flessen, komen de
meest prachtige parfumflessen op
de markt. De aandacht moet nu
