heb ik geen zwijgplicht'
Uienafval is een reststof met mogelijkheden
Als de dieren verwaarloosd zijn, is er meer loos
Klokkenluider
DE PAGTER
Onderzoek van Zuver
laat zien dat pellen
nuttig zijn te gebruiken.
Zorgen in Staten over
waterschapsfusie
PZC Zaterdag 2 februari 2008 3
archieffoto Wim Kooyman
'mjM
IfiÉÉÉ
De inspectiediensten komen veel dierenleed tegen: van verwaarloosde onderkomens tot sterk vermagerde dieren.
door Ondine van der Vleuten
Onvermogen, schaamte en
isolement. Sociaal pasto
raal werker Willem Leijs
van de Zeeuwse Land- en Tuin
bouworganisatie (ZLTO) schetst in
een paar woorden de achtergrond
van de drama's waarmee hij elk
jaar wel een paar keer geconfron
teerd wordt.
„Vaakgaat het om bedrijven waar
in al jaren niet meer geïnvesteerd
is. Waar op een gegeven moment
ook de regelgeving niet meer
wordt nageleefd, de administratie
niet meer op orde is, waar niet al
leen de gebouwen verwaarloosd
zijn maar ook de dieren en de
mensen zelf. Trieste situaties. Er is
niet zelden sprake van vereenza
ming, van persoonlijke problemen
als echtscheiding of alleen staan,
waardoor de boer het psychisch
niet meer aankan. Er komen soms
geen mensen meer op het bedrijf
Op bedrijven die afgelegen liggen
speelt dat nog sterker. Wie merkt
dan dat het fout gaat? Het ingrij
pen van de Algemene Inspectie
dienst kan in die gevallen als een
verlossing worden ervaren."
Bij sommige bedrijven is van bui
tenaf gezien niets loos. Pas binnen
zie je wat er aan de hand is, zegt
Roel Vinken van de Algemene In
spectie Dienst (AID). De hele stal
vol mest. Koeien die zo sterk ver
magerd zijn dat de huid om de bot
ten spant. „Het is niet uitzonder
lijk dat er dieren dood gaan, maar
in zo'n bedrijf blijven ze dan lig
gen. Dat geeft geen prettige geur."
Hij constateert een stijging van het
aantal meldingen. „Dat betekent
niet dat er ook meer verwaarlo
zing is; men is er alerter op, men
sen melden eerder. Elk geval is an
ders, maar sommige dingen zie je
terugkeren. Een bedrijf dat een
maatje te groot is voor de boer. Te
snel gegroeid, te veel dieren, net
iets minder aandacht. Of, dat de
boer overlijdt en de zoon het over
moet nemen, maar het niet goed
op kan pakken. Soms kom je op
een bedrijf waarvan je denkt: hier
zou het mis kunnen gaan. Dan
schakelen wij het Vertrouwens-
team Dierverwaarlozing in. Daarin
zitten mensen die heel concrete
hulp bieden, zowel wat betreft be
drijfsvoering als met de psychi
sche problemen."
Ook de landelijke Stichting Zorg
om Boer en Tuinder biedt hulp.
Josje de Boer is regiocoördinator.
„In Zeeland krijgen we zo'n 25
hulpvragen per jaar. In de helft
van die gevallen valt er nog iets te
door Ben Jansen
GOES - Uienafval is te waardevol
om zo maar te worden afgedankt.
Het is te composteren, te verbran
den, te vergisten en in de verdere
toekomst zijn er misschien nuttige
stoffen uit te halen. Geen afval
dus, maar een reststof met moge
lijkheden.
De Zeeuwse Uienbewerkers Vere
niging (Zuver) presenteert woens
dag een rapport waarin suggesties
worden gedaan over wat de
Zeeuwse uienbranche met de pel
len van dit gewas aan moet. Ruim
70 procent van de ruim 1 miljoen
ton uien die de Nederlandse akker
bouw jaarlijks produceert, wordt
in Zeeland verwerkt. Dat levert
een berg van 18.000 ton uienpel-
len op. Aanleidingen voor het on
derzoek: de milieunormen voor af
val worden steeds strenger en in
andere sectoren is gebleken dat af
val heel waardevol kan zijn.
Uienpellen leveren compost op
met een zeer geringe hoeveelheid
meststoffen. Deze compost kan
veen vervangen of worden toege
past bij de bestrijding van schim
mels en insecten.
Bij verbranding leveren uienpellen
veel energie op. Ook is gekeken
naar de mogelijkheid het afval, dat
voornamelijk cellulosehoudende
bestanddelen bevat, toe te passen
voor de productie van bio-ethanol
en vergisting. Zo wordt er in de
plannen voor de bio-energiecentra-
le Groene Poort bij het glastuin-
ANTIEK INTERIEUR
Herenstraat 9 Segeersstraat 8
MIDDELBURG ©0118-634133
www.depagterantickenintericur.nl
MORGEN KOOPZONDAG!
redden. De rest is begeleiden en
bijstaan bij het afscheid nemen
van het boerenbedrijf"
De Boer noemt als een van oorza
ken van problemen de vernieu
wing van het platteland. „Voor de
een is het een enorme uitdaging,
de ander kost het enorm veel ener
gie. Boeren kan niet meer op de
automatische piloot. Er worden
nieuwe inkomstenbronnen ge
zocht, boeren nemen er een baan
bij en 'doen' de boerderij in de
avonden en het weekeinde. Dat
legt druk op het hele gezin en uit
eindelijk hangt de boerderij er
soms maar een beetje bij."
Eén lichtpuntje: tien jaar geleden
was het taboe om hulp te vragen.
„Dat is gelukkig minder geworden.
Er wordt vaker een beroep op ons
gedaan, maar de ernst van de geval
len neemt af."
0118-501854
Iedere zondag geopend!
COMMENTAAR
De bescherming van
dieren faalt. Uit het
verhaal van de
Zeeuws-Vlaamse
klokkenluider Willy de Dalie
blijkt dat de inspectiediensten
en justitie te weinig doen aan
misstanden in de veehouderij.
Meldingen worden genegeerd
omdat ze per mail
binnenkomen of omdat ze
anoniem zijn. Structurele
verwaarlozing blijft soms
zonder gevolgen. Eigenaren
worden wel gewaarschuwd,
maar daar blijft het dan bij. De
Landelijke Inspectie Dienst
verschuilt zich achter de
regeltjes. Aan deze
beschamende toestand moet
snel een einde komen.
Achter dierenmishandeling zit
lang niet altijd moedwil of
onkunde. Op boerderijen
spelen zich regelmatig sociale
ofbedrijfseconomische drama's
af Vaak lijden de dieren daar
ook onder. Wie zich om de
beesten bekommert, wil ze dan
het liefst bij de boer weghalen.
Het is echter beter om de
oorzaak aan te pakken. Maar
dan niet zo stroperig als in de
huidige bureaucratische
aanpak. Juist snel en hard, zodat
het lijden van dieren beperkt
blijft.
Als het aan het onvermogen
van de boer ligt, moet hij
worden geholpen. Als het onwil
is, verdient hij een passende
straf en moet hij onder streng
toezicht zelf voor het herstel
van zijn dieren zorgen.
Niemand mag zijn levende have
laten verkommeren.
bouwcomplex bijvoorbeeld van
uitgegaan dat in de vergisters uien
pellen kunnen worden verwerkt.
Er zijn nog hoogwaardigere toepas
singen mogelijk. Door middel van
praktijkproeven wordt nagegaan
of er natuurlijke kleurstoffen uit
de pellen te halen zijn. Ook lijken
ze geschikt om er anti-oxidanten
voor de voedingsmiddelen en ge
zondheidsproducten uit te halen.
Bij de presentatie van het onder
zoek wordt aangegeven wat de vol
gende stappen kunnen zijn om
het uienafval te gelde te maken.
MIDDELBURG - De onrust in
Zeeuws-Vlaanderen over de moge
lijke waterschapsfusie slaat over
naar de Staten van Zeeland. De
PVZ en de PvdA hebben twijfels
over het globale onderzoek dat het
dagelijks provinciebestuur naar
voor- en nadelen van een fusie
hebben laten doen. De PvdA wil
een oplossing die voor de burger
het goedkoopst is; de PVZ wil een
uitgebreidere studie.
