Zeeland
Rara, waarom spijt
het haar nu ineens?
'Oud college snapt het niet'
Stokoude kerkkat kan
terug naar huis komen
3 O Zaterdag 2 februari 2008 PZC
Eeuwenoude mummie
van Veers katje te koop
bij Utrechtse antiquair.
Vlissingse bestuurders
grijpen terug op
verkeerde argumenten.
Rit met paardentram
door Zeeuws landschap
Thema-uitvoering
turnvereniging
Schrijfster Eiselin
in De Drukkerij
Schilderijen De Jonge
in Vlissingse bieb
Eerste paal voor Leger
des Heils Middelburg
Zeeuwse Koorschool
in Wolphaartsdijk
W
door Emile Calon
VEERE - „Deze kat moet terug naar
Walcheren", aldus een stellige his
toricus Tim Graas van de Stichting
Kerkelijk Kunstbezit Nederland.
Met 'deze kat' doelt hij op een eeu
wenoud gemummificeerd katten-
lijkje dat nu op een rood kussen in
de winkel van de Utrechtse anti
quair Jos te Water Mulder ligt. De
mummie werd in 1953 bij de res
tauratie van de Grote Kerk van
Veere gevonden en belandde na ve
le omzwervingen bij Te Water
Mulder.
De Utrechtse antiquair vindt ook
dat de gemummificeerde kat op
Walcheren thuishoort. Hoewel hij
er gek op is, is hij bereid het voor
'de schappelijk prijs' van 2500 eu
ro te verkopen aan het Zeeuws Mu
seum. Want hij vindt dat het katje
publiek bezit moet te zijn en niet
thuishoort bij een of andere verza
melaar.
Het katje is volgens Graas een
bouwoffer, bij de bouw in 1520
'Zo'n mooi en heel zeldzaam
exemplaar moet zichtbaar
zijn voor het publiek'
van de Grote Kerk ingemetseld
om zo de kwade geesten te verja
gen en de middeleeuwse bouwvak
kers te beschermen tegen ratten.
Dat inmetselen van een bouwoffer
gebeurde vroeger veel, zegt histori
cus Peter Blom van het Zeeuws Ar
chief „Het is iets dat in veel cultu
ren werd gedaan." Vooral bij be
langrijke gebouwen, maar ook bij
woningen. Dan werd meestal zo'n
bouwoffer onder de drempel be
graven. In bijvoorbeeld Bolivia en
Peru gebeurt zoiets nog steeds.
De Grote Kerk van Veere werd
rond 1520 als katholieke Onze Lie
ve Vrouwe Kerk gebouwd. De kerk
is volgens Blom een gebouw dat
zich echt leende voor een bouwof
fer. Hij herinnert zich dat ook bij
de restauratie van het oude stad
huis van Veere een bouwoffer is ge
vonden. Dat was volgens hem ech
ter niet zo'n gaaf exemplaar als dit
katje.
Volgens Te Water Mulder is het
katje geen wrede dood gestorven.
De nagels zijn namelijk onbescha
digd 'zodat niets er op wijst dat
het diertje zich verzette'. Hij ver
moedt dat iemand de nek van het
diertje heeft omgedraaid. Ook
Het Veerse katje ligt in Utrecht bij een antiquair te wachten op een bod.
foto Tim Craas/Stichting Kerkelijk Kunstbezit in Nederland (SKKN)
denkt hij dat het diertje destijds
een lijkwade droeg. Op de huid
van het katje zijn namelijk sporen
van een doek te vinden. Die dra
den zitten volgens Te Water Mul
der nog goed vast aan de vacht.
Ook is het katje vervolgens met
zorg ingemetseld. „Het ligt er
mooi bij." Te Water Mulder heeft
geen idee om welk kattenras het
gaat. Het diertje is volgens hem be
trekkelijk klein met 'uitzonderlijk
lange poten'.
Een halve eeuw na de bouw ging
de kerk over in protestantse han
den. Bij de restauratie in 1953
kwam het kattenlijkje weer tevoor
schijn. Volgens de antiquair wil
de het bestuur van de kerk des
tijds niet 'dat katholieke katje' te
rugplaatsen en kreeg burgemees
ter Jonkheer De Beer Poortugael
het. Uit contacten met de
zoon van de burgemeester weet Te
Water Mulder dat De Beer Poortu
gael het enige tijd in zijn bezit
heeft gehad. Waarom de burge
meester het later van de hand
heeft gedaan, is hem niet bekend.
Het weet ook niet waar het alle
maal geweest is. „Het is gaan zwer
ven", vat hij die tijd van onzeker
heid samen.
Via een verzamelaar belandde het
een tiental jaren terug bij de
Utrechtse antiquair. Hij nam het
mee om bij een beurs in Londen
zijn stand wat te verfraaien, niet
met de bedoeling het te verkopen.
Een Britse verzamelaar bood ech
ter voldoende geld om het toch af
te staan, weet Graas. Die man raak
te echter uitgekeken op het katje
en verkocht het onlangs terug aan
Te Water Mulder.
Directeur Valentijn Byvanck van
het Zeeuws Museum, gisteren ge
confronteerd met het verhaal van
het katje, verhult niet dat hij wel
interesse heeft in de mummie. Na
tuurlijk moet hij het lijkje eerst
zien, bekijken of het in de collectie
van het museum past en ook het
achterliggende verhaal controle
ren. Maar voorzichtig laat hij wel
al doorschemeren dat hij wel een
plannetje heeft om die aankoop te
financieren. Details wil hij echter
nog niet prijsgeven.
Peter Blom hoopt oprecht dat By
vanck voldoende geld bij elkaar
weet te vinden om het katje te ko
pen. Het zou volgens hem een
mooie aanwinst zijn en het hoort
volgens hem ook thuis in de collec
tie van Zeeland. Dat vindt ook
Tim Graas. „Zo'n mooi en heel
zeldzaam exemplaar moet zicht
baar zijn voor het publiek. Het
mag niet bij een verzamelaar te
rechtkomen."
En ineens waren daar de
welgemeende excuses van
wethouder Tineke Verhage.
Zeven maanden te laat.
Op een dinsdagochtend in
juli vielen ze de kantoren
van het Vlissingse stad
huis binnen; de mannen in pak.
Twaalf ambtenaren moest hun
computers afstaan. Dossiers wer
den uit de kasten gegrist. De amb
tenaren moesten voor drie maan
den met verlof, ze mochten het
stadhuis niet meer in.
De verbazing was groot. Hadden
de ambtenaren écht gefraudeerd?
Hoeveel geld hadden ze wel niet
achterover gedrukt? Maar nee, het
ging om gebrek aan informatie, zei
Tineke Verhage. En dat was ook
het enige dat ze erover zei.
De verbazing werd alleen maar
ANALYSE
door Wendy van den Hurk
groter toen de ambtenaren na ne
gen dagen mochten terugkomen.
Van hen werd verwacht dat zij
'weer gewoon' gingen werken.
Met een wethouder die ze zonder
pardon op straat had gezet en later
ook nog eens met externe krach
ten die het college had ingehuurd.
Veel werk schijnt er niet meer te
zijn verzet op het stadhuis. Raads
leden raakten ongeduldig, vakbon
den evengoed: Verhage moest haar
excuses eens maken. Maar dat
deed ze niet. Intussen zegde de on
dernemingsraad het vertrouwen
op in de directeur, Dorthe Schip-
perheijn, en toen de vakbonden
weigerden met Verhage te praten,
deden de SP en GroenLinks het
zelfde met het voltallige college.
Eindelijk was daar de motie van
wantrouwen, waar al weken over
werd gefluisterd - en die werd nog
aangenomen ook. Verhage had in
tussen zelf het boetekleed kunnen
aantrekken, ook al had ze mis
schien gelijk. Maar deed dat niet.
Ook niet nadat de bezwarencom-
missie van de gemeente dat advi
seerde. Verhage noemde het weg
sturen een 'zakelijk verschil van in
zicht'. En dat zou 'op zichzelf geen
belasting hoeven te vormen voor
de voortzetting van de werkrela
tie.' Maar dat was het wél.
Vier, vijf, zes - het exacte aantal
blijft onbekend - rapporten later
weet nog steeds niemand wie nou
eigenlijk schuld had. Ja, het college
weet het inmiddels wél. Voordat
het in de openbaarheid komt,
mocht die het Intégis-rapport vo
rig weekend al eens doorbladeren.
En ineens waren daar de excuses.
Rara, hoe zou dat toch komen?
door Miriam van den Broek
VLISSINGEN - „Ze hebben geen
plaat voor hun kop, maar een be
tonblok!" Trix de Roos, fractievoor
zitter van de SP in Vlissingen
windt er geen doekjes om. „Het
oude college van B en W snapt
nog altijd niet waarom het is weg
gestuurd."
In de afscheidstoespraken van An
neke van Dok, Ellie Walrave en Ti
neke Verhage zeiden de oud-be
stuurders de afgelopen maanden
bij herhaling dat ze zijn wegge
stuurd vanwege het conflict dat er
intern was met ambtenaren. Wal
rave noemde de val van het ge
meentebestuur het gevolg van een
'ambtelijke staatsgreep'. Volgens
Van Dok moesten ze weg 'omdat
de sfeer was bedorven door een
onderzoek waarvan nog moet blij
ken of het wel of niet gegrond is'.
'Alsof wij alleen maar
geluisterd hebben
naar ambtenaren'
En Tineke Verhage zei donderdag
tegen de raad: „Uw emotioneel
handelen op basis van macht en ei
genbelang, hebben uw geloofwaar
digheid aangetast."
„Hoe kómt ze erop! Schandalig!",
zegt De Roos, die van haar hart
geen moordkuil maakt. „En dan
haar opmerking over eigenbelang.
Ik was pisnijdig."
Samen met GroenLinks was de SP
de initiatiefnemer van de motie
van wantrouwen. „Wat voor eigen
belang kan dat zijn?", reageert
Peter Kruizinga van GroenLinks.
„Die opmerking was beneden de
gordel. Alsof wij alleen maar geluis
terd hebben naar ambtenaren.
Ons hoofdaspect was: het college
laat zien dat het dit niet aankan.
Dat ze de boel niet kunnen mana
gen." Eén ding moet Kruizinga
Verhage wel nageven. „Dat ze na
dit alles toch nog als wethouder
aanbleef om de stad te besturen
tot er een nieuw college was. Dat
vind ik heel professioneel. Dat je
dat kunt!"
OOSTKAPELLE - Museum Terra Ma-
ris bij Oostkapelle houdt dit week
einde twee activiteiten. Vandaag is
er van 13.30 tot 15.30 een rit met
een paardentram door het land
schap rond het museum. Deelna
me kost 12,50 (kinderen krijgen
twee euro korting). Morgen is er
om 13.00 uur een rondleiding
door het museum en de tuin. De
ze kost 4,50 euro. Aanmelden via
0118-582620.
VLISSINGEN - De Vlissingse Turn
vereniging houdt vandaag twee uit
voeringen met als thema film en
musical. Om 14.00 uur staan de
jongste leden centraal. De voorstel
ling van 19.00 uur is van leden van
tien jaar en ouder. Het programma
bestaat uit turnen, jazzdans,
acro-gymnastiek en streetdance.
De voorstellingen zijn in sporthal
Baskensburg in Vlissingen.
MIDDELBURG - Kinderboekenschrijf
ster Judith Eiselin is morgenmid
dag vanaf 15.00 uur in boekhandel
De Drukkerij in Middelburg.
Eiselin (1970) studeerde Neder
landse taal- en letterkunde en
schrijft recensies over kinder- en
jeugdboeken voor NRC Handels
blad. In 2004 verscheen haar de
buut De ogen van Jesleia, in 2006
De 1001 geheimen van Eva Zout en
in 2007 Het raadsel van groep 6.
VLISSINGEN - De Middelburgse kun
stenaar Johnny de Jonge exposeert
vanaf maandag schilderijen in de
bibliotheek in Vlissingen. In het
werk van De Jonge zijn invloeden
te zien van kubisme en strips.
De Jonge (1979) is geboren in Kwa-
dendamme. Hij studeerde aan de
Academie voor Beeldende vor
ming in Tilburg. De expositie in
de bieb duurt tot en met 7 april.
MIDDELBURG - Gisteren is aan de
Stromenweg in Middelburg de eer
ste paal geslagen voor het nieuwe
korpsgebouw van het Leger des
Heils op Walcheren. In het ge
bouw worden volgens het Leger
des Heils niet alleen kerkdiensten
gehouden, er vinden ook activitei
ten voor wijkbewoners plaats. Het
korps Walcheren ontstond drie
jaar geleden na samenvoeging van
Middelburg en Vlissingen.
WOLPHAARTSDIJK - Het jongens
koor van de Zeeuwse Koorschool,
onder leiding van Evert Wagter,
zingt volgende week zondag tij
dens de kerkdienst in de Nicolaus-
kerk in Wolphaartsdijk. Tijdens de
viering staat de profeet Nehemia
centraal.
Corine van Eek begeleidt de dienst
in kerk aan de Oosterkerkstraat.
Aanvang 10.00 uur.
