Sjietbergske of gewoon Kerkstraat?
Straatnamen houden geschiedenis levend, maar kunnen ook bron zijn van vermaak. Je zal als PSV-fan maar in
de Ajaxlaan wonen... En als je vaak je straatnaam moet spellen, is die dan wel handig gekozen? We moeten
het ermee doen, al nemen straatnamencommissies hun taak zeker serieus en blijven burgers alert, zo
bemerkte Folly van Dijk.
Blindeliedengasthuissteeg
Eendekotsweg
Fort Kijk in de Potstraat
Verliefd Laantje
Achter den Engelse
wonen@wegener.nl wonen
KI 024-3650509 PZC
l!"l Zaterdag 2 februari 2008
Straatnamen en num
mers werden systema
tisch ingevoerd in de ne
gentiende eeuw. Vaak
werd het de naam die in
de volksmond al gebruikt werd.
Veel straatnamen waren wijkge-
bonden, zoals een kruidenbuurt,
vogelbuurt of schilderswijk. De
vijf meest voorkomende straatna
men zijn Kerkstraat, Schoolstraat,
Molenstraat, Dorpsstraat en Mo
lenweg.
Gemeenten kunnen zelf beslissen
wat voor namen zij hun (nieuwe)
straten geven, daartoe geadviseerd
door een straatnamencommissie.
Het kan ook anders, zoals bijvoor
beeld in Eindhoven. Voor de wijk
Strijp S nodigt het bestuur van
die stad alle inwoners uit de
straatnamen op dit voormalige
Philipsterrein te bedenken.
De Vereniging van Nederlandse
Gemeenten heeft een aantal richt
lijnen vastgesteld en adviseert om
verwarring, verbastering en dub
belzinnigheid te voorkomen. Een
Patrijsstraat en een Parijsstraat zo
als in Den Haag, is vragen om pro
blemen. Breda veranderde het St.
Fiacriushof in Hofhage, omdat Fia-
crushof volgens de toekomstige
bewoners zou worden verbasterd
tot Viagrahof.
Als straten naar personen worden
genoemd, moeten die van onbe
sproken gedrag zijn geweest. Eni
ge eerbied is geboden: een dwars-
steegje kan natuurlijk niet naar
een groot staatsman worden ver
noemd. Op leden van de konink
lijke familie na, krijgen doorgaans
alleen personen die minimaal
tien jaar geleden zijn overleden,
een straatnaam. Afgelopen zomer
doorbrak Hilversum deze regel
door straten rond het Mediapark
te vernoemen naar Mies Bouw
man, Willem Duys en Joost den
Draaijer. Een opmerkelijk advies
van het VNG: bij gelijke geschikt
heid gaat de vrouw voor. Er valt
kennelijk nog het nodige in te ha
len.
Straatnamen moeten ook niet te
lang zijn, bij voorkeur (in ver
band met automatisering) maxi
maal 24 posities (de langste straat
naam is de Burgemeester Baron
van Voerst van Lyndenstraat in
Gramsbergen; de kortste zijn A
en B in Ottoland. Verder moet de
naam goed uit te spreken zijn,
niet te moeilijk gespeld (dus niet
zoals Dircxken van Meghenstraat)
Luc Deimann,
straatnamendes-
kundige. „Het
Anne Frank plant
soen afkorten tot
het A Frankplnts is
een belediging."
foto Vincent van
den Hoogen
en prettig klinken, zoals het Nijn-
tje Pleintje in Utrecht. Gemeen
ten willen de sfeer van de omge
ving weerspiegeld zien in de
straatnamen. Historische en/of na
tuurlijke elementen zijn daarbij
van belang. We hebben ook al
lang niet meer alleen straten, we
gen en lanen maar ook hofjes,
hoeven, dreven, vennen of gaar
den. Of de uitgangen worden hele
maal weggelaten en een adres is
simpelweg Zwenkgras of Klom
penmaker.
www.wikipedia.nl
www.kennislink.nl
www.straatnaambord.nl
Reageren?
redactie.wonen@wegener.nl
De man achter de site
Allesoverstraatnamen
Straatnamen die worden afge
kort, waardoor ze nauwelijks nog
herkenbaar zijn. Luc Deimann,
maker van de site Allesoverstraat
namen, kan zich er enorm over
opwinden. Al dertig jaar trekt hij
ten strijde tegen deze afbraak
van het cultureel erfgoed, zoals
hij het noemt.
„Het Anne Frank plantsoen afge-
korten tot het A Frankplnts is
een belediging", zegt hij. „Dat da
teert van 1978, toen het eerste
postcodeboek verscheen. Adres
sen mochten daarin niet meer
dan zeventien tekens bevatten.
Vandaar de overdaad aan inkor
tingen. Onze Predikant Swildens-
straat werd op poststukken Swil-
densstr. Daar protesteerde ik fa
natiek tegen. Organisaties die
een poststuk aan ons volledig
adresseerden, kregen een brief
met compliment, wie het fout
deed een boze brief."
„Straatnamen zijn cultureel erf
goed", vervolgt Deimann. „In de
oorlog droegen de Duitsers ge
meenten op straatnaamborden
met namen van de koninklijke fa
milie te verwijderen. Hetzelfde
gebeurde met joodse straatna
men. In mijn brieven haalde ik
dat wel eens aan als voorbeeld.
Dat ging wel ver, maar waarom
zou de automatisering wél een
stuk van onze cultuur mogen la
ten verdwijnen? Een verkeerd ge
automatiseerd adres is een kwes
tie van structuur. Dat kan anders.
Maar die bewustwording is een
erg traag proces."
www.allesoverstraatnamen.nl
Kwestie van smaak?
Een straatpoll van omroep BNN
wees in 2005 uit dat de Hoere-
jacht in Enkhuizen de lelijkste
straatnaam van Nederland is. Le
lijk of mooi, er zijn genoeg straat
namen die zorgen voor opgetrok
ken wenkbrauwen, zoals de Wip-
straat in Groningen (die verwijst
naar de galg) of de Poepskade in
Barsingerhorn.
j£MHj redactie.wonen@wegener.nl
024-3650509
Nieuwe voorjaarswoonbeurs
Woonidee NL in Jaarbeurs
Nederland is een woonbeurs rijker.
Van 27 februari tot en met 2 maart
heeft in de Jaarbeurs Utrecht de
voorjaarswoonbeurs Woonidee NL
plaats (www.woonideenl.nl). Interac
tie met de bezoeker staat volgens
de organisatie centraal. Zo zijn er
doorlopend metamorfoseshows,
waarbij stylisten aan het publiek de
invloed van kleuren, meubels, acces
soires en stoffen laten zien. Make
laars geven advies over het verko
pen van een woning. Tuin-, terras-
of balkonadviezen worden op het
'buitenkamerplein' gegeven.
Nederlanders staan in de rij voor
een kluswoning. foto GPD
Populariteit kluswoningen
blijkt nu ook in Den Haag
Rotterdam had ze al eerder, maar
nu heeft ook Den Haag elf zoge
naamde kluswoningen. De apparte
menten verwisselden voor slechts
15.000 euro van eigenaar. De bedoe
ling is dat de bewoners hun woning
zelf renoveren. Voor de elf wonin
gen in Den Haag meldden zich hon
derden belangstellenden. De enor
me populariteit van klussen blijkt
ook uit een onderzoek van Fortis
ASR. Maar liefst 46 procent van de
mensen op huizenjacht wil dat in
hun nieuwe woning voldoende mo
gelijkheden zijn om te verbouwen.
Nederlanders hebben meer
behoefte aan besloten wonen
Nederlanders willen steeds liever be
sloten wonen, zo staat in de Consu
mentengids van deze maand. Dan
gaat het niet om - vaak luxe - hui
zen achter grote hekken en slagbo
men, zoals je in de Verenigde Staten
en Spanje veelvuldig aantreft. Maar
om woningen die omgeven zijn
door groene grenzen. Als voorbeeld
van besloten wonen wordt in de
gids de woonwijk Ithaka genoemd,
die momenteel in Almere wordt ge
bouwd. In die wijk zijn de huiseige
naren ook (deels) eigenaar van de
gemeenschappelijke binnentuin.