wonen4
Verscholen achter
Nederlands trotse
Sterjasmijn
Plarit de sterjasmijn
naast de voordeur, bij
wijze van geurig welkom
In Japan is het al eeuwen in gebruik, nu wint washi in ons land terrein. Het 'Japans
papier' doet het goed als alternatieve raambekleding, ontdekte Caroline
Cöttgens. Lichtdoorlatend, maar zonder inkijk.
sast
PZC
Zaterdag 2 februari 2008
wonen@wegener.nl
I 024-3650509
z
Zoals de stadsmens de neiging heeft ieder vogeltje
voor een vink of een mus uit te schelden, zo heet
een plant met trechtervormige bloemen in de volks
mond al gauw een lelie. Heeft een plant witte bloemen die
ook nog geuren, dan is er grote kans dat hij het etiket jas
mijn krijgt opgeplakt.
Zo hebben we minstens drie jasmijnen: de struik die in de
voorzomer bloeit en die naar de botanische naam van Phila-
delphus luistert, de klimplant Jasminum die tegen muren
en pergola's geplant kan worden en die ook weieens langs
een hoepel van ijzerdraad geleid als kamerplant wordt aange
boden, en een groenblijvende klimplant met geurende witte
bloemen die op piepkleine molentjes lijken: de sterjasmijn,
Trachelospermum jasminoides.
Dit is de plant die je in Italiaanse steden vaak ziet als scherm
rondom terrassen in drukke straten, waar de geur van de
sterjasmijn zich mengt met die van uitlaatgassen. Niet al
leen in de binnensteden van Toscane kom je de sterjasmijn
tegen. Het is een plant die met weinig tevreden is. Hij kan
ook lang zonder water. Dat is dan ook de reden dat je hem
vaak ziet aangeplant waar andere klimplanten niet gedijen,
zoals aan de droge voet van een muur.
Trachelospermum is verwant aan maagdenpalm en dat is
ook wel te zien aan de bloemvorm en aan het glimmende
blad. Alleen is bij maagdenpalm weinig van geur te merken.
Het feit dat de plant op maagdenpalm lijkt, zou mensen op
het idee kunnen brengen de sterjasmijn niet alleen als klim
plant te gebruiken maar ook, net als maagdenpalm, als bo
dembedekker. Het idee dat een klimplant moet klimmen, is
ons kennelijk zo ingeprent, dat we zelden op de gedachte ko
men een klimplant op het horizontale vlak toe te passen.
De sterjasmijn wordt vaak verkocht als kuipplant, maar op
een wat beschutte standplaats doet hij het goed in de tuin.
Zolang hij 's winters maar droog staat, kan hij een tempera
tuur van to tot 15 graden onder nul met gemak weerstaan.
Bij nog lagere temperaturen vriest hij tot aan de grond toe
af Dat wil niet zeggen dat hij dan in het voorjaar niet meer
uitloopt.
Er bestaan een stuk of vijftien soorten, waarvan er maar
twee in de handel zijn. De minst mooie, Trachelospermum
asiaticum met crèmewitte bloemen, is de meest winterhar
de. Het blad van deze soort, dat 's zomers donkergroen is,
loopt in de winter rood aan. De sterjasmijn die we in Italië
zo vaak tegenkomen, is Trachelospermum jasminoi
des. Deze soort komt van oorsprong uit het zuidoos
ten van de Verenigde Staten, waar hij Confederate
Jasmine wordt genoemd. De bloemen beginnen wit
en verkleuren bij het verouderen naar crèmegeel; de
uiteinden van de vijf bloemblaadjes buigen tijdens
de bloei steeds verder naar achteren.
Trachelospermum heet een klimplant te zijn. Hij
kan inderdaad met veel effect tegen muren, schuttin
gen en pergola's worden geplant. Zorg wel voor dra
den waaraan de sterjasmijn kan worden aangebon-
den, want erg goed in zichzelf vasthouden, is hij niet en bij
storm laat hij al snel los.
Met wat moeite kan de plant ook als een boompje worden
opgekweekt, al zal dit tot op middelbare leeftijd een stok als
steun nodig hebben.
Voor een plant in een
pot is deze boomvorm
aan te raden. De geur
van de bloemen is sterk
en zoet, daarom is het
een goed idee de sterjas
mijn in de buurt van
een terras te planten. Of
misschien naast de voor
deur, bij wijze van geu
rig welkom.
Van Trachelospermum jas
minoides bestaat een
bontbladige vorm: 'Vari-
egatum', waarvan het
grijsgroene blad een wit
te rand heeft die 's win-
Trachelospermim jasminoides. ters naar gamalenroze
foto Romke van de Kaa verkleurt.
Foto links: Raambekleding uit
de Luxaflex Japanese Design
Collection.
Foto boven: Washi is ook toepas
baar in vochtige ruimtes.
Perforation uit de collectie van
Wood Washi.
Foto rechts: De banners van Wood
Washi. foto's CPD
I V,
j i i
t
Tulpentrend: een compositie van witte Silver Dollar-tulpen op drie gelijke glazen vaasjes. foto's CPD