Economie
Bewindsman Pronk t
Gent krijgt eindelijk
een containerterminal
Bureau licht meer bedrijven door
Fins en Belgisch bedrijf
investeren in terminal
Kluizendok.
'Zonder chemie valt de wereld stil. We hebben geen
eten meer en staan in onze blote kont'
Bibob controleert
ondernemers vaker op
criminele activiteiten.
3 6 Vrijdag 1 februari 2008 PZC
De motorrijtuigenbelasting verdwijnt bij de
invoering van de kilometerheffïng. De pro
vincies, die een deel van hun inkomsten uit
de belasting krijgen, willen compensatie.
door Wout Bareman
CENT - De hartenwens van de
Gentse haven gaat eindelijk in ver
vulling. De grotere zeesluis bij Ter-
neuzen laat weliswaar nog meer
dan een decennium op zich wach
ten, maar Gent krijgt wél een con-
tainerterminal. Havenschepen Sas
van Rouveroij van Gent jubelde
gisteren dat 'het' eindelijk is gelukt
aansluiting te vinden bij het we
reldwijde containernetwerk.
Gent zet voorzichtig de eerste
stap, maar de Ghent Container
Terminal op de kop van het
Kluizendok/Noord-Rieme op de
westelijke oever van het Kanaal
Gent-Terneuzen is wel een uiterst
belangrijke ontwikkeling voor de
haven. Volgens Van Rouveroij
smeekten de Gentse industrie,
maar vooral ook de logistieke be
drijven aan het Kluizendok al ja
ren om een dergelijke terminal.
De havenschepen, tijdens een fees
telijke bijeenkomst op het stads-
jacht Jacob van Artevelde: „Er
wordt nu een project verwezen
lijkt waarvoor lang is geknokt,
waar reikhalzend naar uitkeken,
waar we fanatiek naar hebben ge
streefd en zelfs naar smachtten. Er
was wel al containeroverslag in on
ze haven, maar dat gebeurde voor
al in relatie met roro-activiteiten.
Nu krijgen we de eerste zuivere
containerterminal." Hij hief en
thousiast een glas champagne.
De terminal aan de zuidkant van
Naam: Toine Poppelaars
Beroep: gedeputeerde voor financiën
Leeftijd: 48 jaar
Woonplaats: Veere
door Ben Jansen
Afschaffing van de motorrijtuigenbelasting. Dat is goed nieuws voor de
Zeeuwen.
Maar niet voor de provincie Zeeland. De provinciale opslag op de motor
rijtuigenbelasting levert jaarlijks 28 miljoen euro op. Dat is ongeveer 12
procent van onze inkomsten. Dat geld kunnen we niet missen. Vandaar
dat er iets moet gebeuren als deze belasting bij de invoering van de kilo
meterheffïng wordt geschrapt.
Wat betalen de inwoners aan Zeeland via de motorrijtuigenbelasting aan de
provincie?
Dat hangt natuurlijk af van de auto waarin ze rijden, maar zeg maar ge
middeld 150 euro per jaar. We hebben overigens afgesproken dat de pro
vinciale opslag de komende jaren wordt bevroren. Inflatie of niet. Om
dat er elk jaar auto's bijkomen en de gemiddelde auto zwaarder wordt,
levert de belasting ons toch steeds iets meer op.
Toch, 150 euro is niet mis.
Dat is zo. Vergeleken met andere provincies zitten we toch aan de lage
kant. Alleen de inwoners van Noord-Holland en Flevoland zijn goedko
per uit. Zuid-Holland is veruit de duurste provincie als het gaat om de
opslag op de wegenbelasting.
Wat nu?
Als je kijkt naar de jaarlijkse opbrengst, dan zal duidelijk zijn dat we dit
soort bedragen niet kunnen missen. Een ingezetenenbelasting, zoals na
mens de provincies is geopperd, is zo gek nog niet. Het aardige is dat het
een inkomstenbron is die - net als de opslag op de wegenbelasting -
door de provinciale politiek kan worden aangestuurd. Dat wil zeggen
dat de partijen in Provinciale Staten hun kiezers moeten uitleggen waar
om de belasting wordt geheven en wat met de opbrengst gebeurt.
Algemeen directeur Johan
van der Wal is vanaf nu, vier
maanden na zijn afscheids
receptie, echt weg bij
Broomchemie Terneuzen.
Een gesprek over het
doorslaan van de balans.
door René Hoonhorst
Iohan van der Wal droomt
wel eens stiekem dat de che
mische bedrijfstak en masse
de fabrieken een maand of
twee stillegt. Gewoon om de
sen eens te laten merken wat
ietekent als de maatschappij
het zonder chemische producten
moet stellen.
Niet alleen zou de auto niet rijden,
ook de koelkast valt uit, het televi
siescherm blijft zwart, de telefoon
rinkelt niet en de computer geeft
geen sjoege. „Dan heb ik het er
nog niet over dat je op een gege
ven moment geen eten meer hebt
en letterlijk in je blote kont staat,
omdat ook in ons voedsel en onze
kleding allerlei chemische stoffen
verwerkt zijn. We kunnen ge
woon niet meer leven zonder che
mie en dat zouden we de wereld
eens moeten laten voelen."
Dat het belang van de chemische
industrie niet bekend is bij het gro
te publiek frustreerde Van der Wal
de afgelopen drie decennia nogal
eens. Broomchemie was vaak de
gebeten hond als in de Kanaalzo
ne vervuiling werd geconstateerd.
Voordat vaststond dat bepaalde
stoffen aan de uitstoot van de Ter-
neuzense fabriek waren te wijten
of vóór eventuele gevolgen weten
schappelijk waren aangetoond, we
zen milieuorganisaties én rijksover-
lui aan de wal het antwoord. 'De
Broom' natuurlijk. Nu - na jaren -
vaststaat dat de vruchtbaarheid
van de visdiefjes minder drama
tisch daalde dan werd aangeno
men en bovendien niet onomsto
telijk is aangetoond dat de gezond
heid van de watervogels vooral
door uitstoot van de broomfabriek
werd aangetast, klopt Van der Wal
zich niet op de borst. Hij steekt
ook geen beschuldigende vinger
uit naar andere chemiebedrijven.
Natuurlijk weet Van der Wal dat
onlangs werd aangetoond dat ook
Dow Benelux heel wat broomhou-
dende stoffen de lucht inblaast.
Maar hij heeft er geen behoefte
heid vaak de beschuldigende vin
ger naar Broomchemie. Lage
vruchtbaarheid en hoge sterfte
van visdiefjes lag natuurlijk aan de
hoge concentratie bromide in de
lucht. Een jaar hoge vissterfte in
het Kanaal van Gent naar Terneu
zen? Voor de vraag naar de oor
zaak opdoemde, wisten de stuur-
het Kluizendok beslaat straks een
oppervlakte van 16 hectare, die in
twee fasen wordt ontwikkeld. Uit
baters zijn de Vlaamse stouwer en
logistieke groep Manuport (nu
vooral actief in Antwerpen) en de
Finse containerrederij en terminal-
holding Container Finance Ltd.,
die ook terminals exploiteert in
Helsinki en Sint Petersburg.
De terminal (om te beginnen 240
meter kade voor binnenvaart, 216
meter kade voor shortsea-trafie-
ken) moet al eind dit jaar operatio
neel zijn. De eerste jaren wordt ge
mikt op de overslag van zo'n
150.000 containers, groeiend naar
300.000 containers.
Volgens Van Rouveroij zijn dat ech
ter 'heel conservatieve prognoses'.
Overigens kunnen ook andere re
derijen hun overslag regelen via de
nieuwe terminal. En na de inge
bruikname van de nieuwe zeesluis
in Terneuzen is de terminal ook
bereikbaar voor kleinere diepzee
containerschepen. Dirk Bequart
van het Gents Havenbedrijf: „De
terminal is van kapitaal belang
voor de verdere duurzame ontwik
keling van bestaande en nieuwe in
dustriële en logistieke activiteiten
aan het kanaal. Het wordt ook de
gateway voor de Seine-Noord-ver-
binding met Noord-Frankrijk, Pa
rijs en het Vlaamse hinterland."
De terminal biedt straks werk aan
enkele tientallen mensen.
Cent wordt, na vele 'smachten-
de' jaren, eindelijk ook een spe
ler op de steeds sneller groeien
de containermarkt. Havensche
pen spreekt van een doorbaak.
Geschiedenis Broomchemie én Van der Wal in Terneuzen
Midden jaren zeventig: Johan van der Wal werkt als jong ingenieur mee
aan ontwerptekeningen nieuwe fabriek voor Broomchemie in Terneuzen.
1977: start productie. Naast vlamvertragers maakt Broomchemie onder
meer oplosmiddelen, grondstoffen voor medicijnen, boorvloeistoffen en
biocides voor papierindustrie en koelwaters.
Van der Wal werkt zich als laborant op tot 'technisch manager'. Een Israë
liër is directeur, maar Van der Wal is het gezicht naar buiten, Enkele jaren
terug krijgt hij ook formeel verantwoordelijkheid als algemeen directeur.
Vanaf midden jaren negentig investeert Broomchemie tien miljoen gulden
(4,5 miljoen euro) in de productie van de vlamvertrager FR 720.
Na jaren gekissebis en ondanks de steun van gemeente en vooral provin
cie blijft het Rijk tegen de productie van FR 720. Broomchemie ziet zich
in 2002 en 2003 gedwongen in totaal ruim dertig mensen te ontslaan.
- Drie maanden na zijn 65e zwaait Van der Wal af. Opvolger is Edy Engels,
die na een uitstapje naar Delta Milieu op het oude nest terugkeert.
aan het grootste bedrijf van de re
gio zwart te maken. „Wij zijn
Broomchemie. Onze naam zegt al
dat we broomhoudende produc
ten maken. Maar vlamvertragers
zitten in veel chemische produc
ten. Daar hoefik collega-bedrijven
niet op aan te kijken."
Als 'eenvoudige' fabrieksdirecteur
heeft Van der Wal er moeite mee
dat zogenaamd onbaatzuchtige te
genstanders de chemische indus
trie de zwartepiet toeschuiven,
maar zichzelf verrijken met rap
portjes met halve waarheden.
Maar bij zijn afscheid hoeft hij
geen revanche op organisaties als
Greenpeace of partijen als Groen-
Links. Broomchemie schiet er niks
mee op om achteraf gelijk te krij
gen. Alleen oud-minister Jan
Pronk hoeft niet op zijn clementie
te rekenen. Diens bloed kan Van
der Wal nog steeds drinken. Hij
houdt Pronk verantwoordelijk
voor de forse inkrimping van zijn
bedrijf begin deze eeuw. Als minis
ter van Vrom hield Pronk bijna
een persoonlijke kruistocht tegen
de vlamvertrager FR 720.
Als die stof zo gevaarlijk voor de
gezondheid was als Pronk en ande
ren beweerden, was met het ver
bod te leven. „Toen wij meldden
dat er weinig risico's voor de volks
gezondheid waren, moesten we
dat zelf bewijzen. Onze conclusies
werden aangevochten. Maar het
Rijk heeft tevoren nooit onder
zoek gedaan naar eventuele scha
delijke effecten van de stof en
heeft ook naderhand - toen vast
stond dat de effecten op de ge
zondheid naar alle waarschijnlijk
heid gering zijn - nooit meer iets
laten horen." Broomchemie moest
wel ruim dertig mensen naar huis
sturen. De alternatieve producten
die ze wilden gaan maken, zijn
het proefstadium nooit ontgroeid.
DEN HAAG - Het bureau Bibob
heeft vorig jaar 263 verzoeken van
gemeenten en andere overheden
gekregen om een ondernemer
door te lichten. Dat is meer dan de
158 aanvragen in 2006, liet een
woordvoerder van het ministerie
van Justitie gisteren weten.
Overheden kunnen sinds 2003
door het bureau Bibob laten onder
zoeken of een bedrijf dat een ver
gunning aanvraagt, die licentie zal
misbruiken voor criminele activi
teiten. Daartoe hebben de onder
zoekers toegang tot doorgaans ge
heime gegevens van onder meer
politie en justitie. Het bureau
hoeft geen bewijs voor criminele
praktijken te hebben om te advise
ren een vergunning in te trekken.
Aanwijzingen zijn genoeg.
Cijfers over welke overheidsinstan
ties hoe vaak een Bibob-advies
aanvroegen, ontbreken nog. Wel is
duidelijk dat de meeste aanvragers
gemeenten zijn. Amsterdam is kop
loper, gevolgd door Maastricht,
Rotterdam, Den Haag en Roosen
daal.
Volgens de zegsman maken grote
gemeenten al een aantal jaren ge
bruik van de Bibob-regels. Nieuw
is dat ook kleine plaatsen dat zijn
gaan doen.
Het bureau Bibob heeft vorig
jaar 263 verzoeken van gemeen
ten en andere overheden gekre
gen om een ondernemer door te
lichten.
HIER GEMAAKT:
VOOR ALTIJD
..««KW
Greenpeace voert actie bij Broomchemie, juni 2001
foto Peter Nicolai
