Circusdieren
10 Woensdag 30 januari 2008 PZC
Beestenboel
in de piste
Een mogelijke meerderheid in de Tweede Kamer tekent zich af voor een verbod op wilde
dieren in circussen. Welk lot wacht de dieren zelf bij een eventueel verbod? 'In het uiterste
geval moeten we ze laten inslapen.'
door Joost Bosman en Tanja Kits
foto Amaury Miller/HH
Mensen willen nu eenmaal dieren in
het circus, zegt Marcel Bergema van
de Vereniging van de Nederlandse
Circusonderemingen (VNCO). „We
krijgen vaak bezoekers die niet de
voorstelling bijwonen, maar alleen even in de kooien
willen kijken. Bij de kassa vragen ze altijd weer: 'Wel
ke dierenacts hebben jullie?'."
Voor Robert Ronday, directeur van het nationaal cir
cus Renz, lijdt het geen twijfel: een verbod op wilde
dieren betekent het einde van zijn circus. „Het pu
bliek eist gewoon dat een circus als het onze wilde
dieren heeft", aldus Ronday. Samen met enkele colle
ga's zette hij Circus Renz voort na het overlijden van
Herman Renz en zijn vrouw Diana. „Het punt is dat
de dieren goed moeten worden verzorgd. Dat is wat
anders dan alles verbieden. Dan maken ze ons levens
werk kapot."
Van de tien tot twaalf in Nederland rondreizende cir
cussen heeft ongeveer de helft 'wilde' (roof)dieren in
de voorstelling, schat Bergema. Het gaat dan vooral
om de grotere circussen, kleinere doen het meestal
zonder of houden het bij ezeltjes of honden.
Het rondreizende stadscircus Magie Circus heeft vijf
tien jaar geleden al besloten geen wilde dieren meer
te laten optreden. „Geen principiële keuze, hoor",
zegt directeur Maurice Veldkamp. „Wij wilden meer
de theaterkant op met ons circus. Met dieren is dat
moeilijker. Dit jaar hebben we alleen ganzen en var
kens in onze voorstelling. En voor 2009 zoeken we
nog iets met paarden."
Dieren horen wat Veldkamp betreft gewoon bij het
circus. „Ik ben elk jaar ook spreekstalmeester bij het
Kerstcircus in Ahoy. Hèt 'kodak-moment' is de show
met wilde dieren. Dan zie je ineens alle fototoestellen
flitsen."Minister Verburg van Landbouw wil tot eind
2008 wachten met een uitspraak. Dan moet nieuw
onderzoek naar het direnwelzijn in circusssen be
kend zijn.
Wat zou een verbod op dieren in een circus voor de
beesten betekenen? „Dat vragen wij ons ook af', zegt
Bergema van de circussen. Hij denkt niet dat de die
rentuinen bereid zijn om de dieren op te nemen. „Ze
zitten zelf met een overschot aan gefokte diren", zegt
Bergema. „In het uiterste geval moeten we die dieren
laten inslapen."
Volgens directrice Marielle van Aggelen van de Neder
landse Vereniging van Dierentuinen (NVD) valt dat
wel mee. „Dierentuinen zijn allang ingericht om in
beslag genomen dieren op te nemen." Onlangs heeft
Burgers Zoo in Arnhem nog twee olifanten overgeno
men van een Duits circus dat ermee ophield. „Die
dieren waren er treurig aan toe," aldus Van Aggelen.
De dieren van Magie Circus zijn indertijd overgegaan
naar andere circussen. „Die treden nog ergens op",
weet directeur Veldkamp.
De verantwoordelijkheid voor het uiteinde
lijke lot van de dieren (bij een eventueel
wilde dierenverbod in circussen), vindt de
NVD nadrukkelijk niet de hare. Het zal
zo'n vaart ook niet lopen, denkt Van Aggelen. „Of er
uiteindelijk dieren zullen moeten inslapen, weet ik
gewoon niet. Maar mochten de Nederlandse dieren
tuinen te weinig opvangcapaciteit hebben, dan zijn
er nog 300 andere dierentuinen in heel Europa waar
we ze kunnen uitzetten."
Dat daar ook heel louche parken tussenzitten in met
name Oost-Europa erkent Jeroen van Kernebeke van
de actiegroep Wilde dieren de tent uit, die ijvert voor
wilde-dierenvrije circussen. „Maar de circusdieren
zullen in Oost-Europa niet snel worden geaccepteerd:
ze zijn daarvoor niet raszuiver genoeg."
Kernebeke vindt de reactie van de VNCO over het af
maken van dieren bij een mogelijk verbod geen pas
geven. „Juist nü creëren de circussen zelf het opvang-
probleem. Ze gebruiken de dieren maar een beperkt
aantal jaren en dan worden ze afgedankt. Ze gaan
naar plaatsen die je geen dier gunt. Naar China, waar
tijgers tot medicijnen worden verwerkt of naar Span
je, waar ze door de liefhebbers gewoon worden afge
knald."
Baviaan
Mei 2004 Wagen van circus Alt-
hoff met lama's en kamelen over
de kop na aanrijding tussen Assen
en Leeuwarden.
Augustus 2002 Incident met cir-
December 2006 Tijger verwondt
circusmedewerker ernstig aan
schouder, borst en pols in kerstcir
cus Den Haag. Een spoedoperatie
was noodzakelijk.
November 2006 Circus verliest
controle over olifant tijdens wande
ling door Huissen. Olifant vernielt
een fiets.
Oktober 2006 Een kameel en
meerdere lama's ontsnappen in
Lochem.
September 2006 Aap bijt meisje
in arm in Heerhugowaard
Juni 2006 Kamelen ontsnappen en
lopen over straat in Zwanenburg.
December 2005 Leeuw breekt uit
kooi bij kerstcircus Ahoy in Rotter
dam. Er staat nog een hekwerk om
heen.
Juni 2005 Olifant ontsnapt uit cir
cus in Rotterdam.
Mei 2005 Zeeleeuw ontsnapt uit
circuswagen op snelweg bij Haren.
Kameel
cusvrachtwagen met een neus
hoorn, vier lama's en een ezel op
de A4 bij Ypenburg, geen dieren
ontsnapt.
December 2000 Twee circusleeu-
Olifant
wen ontsnappen uit wintercircus in
Heerenveen. Een baviaan ontsnapt
uit wintercircus Eindhoven.
Oktober 2000 Tijger bijt Nederland
se dompteur Gaston Bosman dood
Leeuw
WÊÊEÊÊÊÊÊB I
DompteurTom Dieck Junior ontving op het circusfestival van Monte Carlo een bronzi
