Cultuur
Tenoren staan voor verenigd Ierland
Een middag vol poëzie
Manifest
in kaarten
pzc Dinsdag 29 januari 2008 29
Twee protestanten en
een katholiek als hecht
zangtrio op het podium.
door Harry de Jong
middelburg - Twee protestanten
en een katholiek uit het noorden
en zuiden van Ierland die als een
hecht trio op het podium staan.
De befaamde drie tenoren van
The Celtic Tenors, die komende
zondag optreden in Middelburg,
vertegenwoordigen naar eigen zeg
gen het Nieuwe Ierland. Want vol
gens Daryl Simpson, Matthew Gil-
senan en James Nelson zouden Ie
ren met een achtergrond als die
van hen elkaar dertig jaar geleden
de hersens in hebben geslagen.
Maar de tijden zijn veranderd. De
bloedige aanslagen van de IRA en
de dagen dat protestanten en ka
tholieken met het mes tussen de
tanden tegenover elkaar stonden,
zijn alleen nog maar een donkere
schaduw van het verleden.
Toch is de 'geestelijke wederop
bouw' van hun land nog lang niet
voltooid, weten de Tenors ook. Da
ryl Simpson: „We zijn alle drie op
gegroeid in moeilijke tijden en
daar hebben we blijvende littekens
aan over gehouden. Ik kom uit een
protestants gezin in Noord-Ierland
en was getuige van een bomaan
slag in mijn woonplaats Omagh,
het grootste drama van de oorlog
in 35 jaar. De datum 15 augustus
1998 staat voor altijd in mijn ge
heugen gegrift. Er was een auto
bom geplaatst in de winkelstraat
en daarbij kwamen 29 mensen om
het leven, terwijl er honderden ge
wonden vielen. Ik liep net over
straat toen het gebeurde. Rook en
vlammen, schreeuwende mensen,
dode lichamen op straat, het leek
zo onwerkelijk, alsof ik naar een
oorlogsfilm zat te kijken."
De aanslag was gepleegd door een
splintergroep van de IRA op een
moment dat bijna iedereen de wa
pens had neergelegd. „Ik heb altijd
gebeden dat er een eind zou ko
men aan dat zinloze gemoord in
ons land; ik heb de motieven van
de IRA nooit begrepen. Mijn
ouders hebben me geleerd elk le
vend wezen met respect te behan
delen. Na de aanslag in Omagh
heb ik een jeugdkoor opgericht,
waarin ik probeerde protestantse
en katholieke jongeren bijeen te
brengen door samen te zingen.
Dat was mijn antwoord op dat ge
weld."
James Nelson: „In het zuiden van
Ierland, waar ik opgroeide, is 95
procent van de bevolking katho
liek. Als Zuid-Ierse protestanten
waren mijn familie en ik dan ook
een minderheid. Daar kwam nog
bij dat mijn moeder oorspronke-
'lk heb altijd gebeden dat er
een eind zou komen aan dat
zinloze gemoord in ons land'
lijk uit Noord-Ierland afkomstig
was en mijn vader uit het zuiden.
Dat was in die tijd een bijna onmo
gelijk huwelijk. De familie van
mijn moeder heb ik dan ook nooit
gekend, want die weigerde bij ons
langs te komen. Daar is het nu ook
te laat voor, want ze zijn allemaal
dood. Dwaas eigenlijk, maar het
noorden en zuiden van het land
stonden nu eenmaal lijnrecht te
genover elkaar. Mijn vader geloof
de onvoorwaardelijk in een vere
nigd Ierland en daarom stond hij
op de zwarte lijst bij de familie
van mijn moeder. Daar kon het
feit dat ze beiden protestant waren
niets aan veranderen."
Matthew Gilsenan: „Ik ben een ka
tholiek uit het zuiden van Ierland
en kom uit een familie met repu
blikeinse ideeën. We wilden hele
maal geen bemoeienis van Enge
land meer met ons land. Maar
toch hadden we geen sympathie
voor de IRA, althans niet voor de
gewelddadige organisatie die het la
ter werd. Als jongetje van tien
woonde ik met mijn ouders vlak
bij de grens met Noord-Ierland.
Omdat aan de overkant alles goed
koper was, deden we meestal onze
inkopen in Noord-Ierland. En dan
werd er bijna altijd wel een keer
de loop van een machinegeweer
door het raam van de auto van
mijn vader gestoken, met daarach
ter het hoofd van een soldaat die
precies wilde weten wat wij kwa
men doen. Dat was voor ons als
kinderen behoorlijk angstaanja
gend. Vooral ook omdat het in de
buurt waar wij woonden, wemel
de van de IRA-acties. Ik word er
nog steeds aan herinnerd door het
feit dat vlakbij mijn tegenwoordige
huis gezocht wordt naar mensen
die daar destijds door de IRA zijn
vermoord en begraven."
„Ik zat op een school met alleen
katholieke kinderen. De protestan
ten gingen naar speciale scholen
en ze spraken met een typisch En
gels accent. Dat zorgde voor een
enorme kloof Als kind had ik de
indruk dat zij zich boven ons ver
heven voelden. Maar er werd mij
dan ook steevast voorgehouden
dat de protestanten de rijken wa
ren, in grote huizen woonden en
de arme katholieken uitbuitten.
Gelukkig is in de afgelopen twin
tig jaar het grootste verschil tussen
arm en rijk in Ierland verdwenen
en daarmee ook de verschillen tus
sen protestanten en katholieken.
De laatste tien jaar is het helemaal
bergopwaarts gegaan met de vrede
in ons land en dat komt voorname
lijk door bemoeienissen van men
sen als Bill Clinton. Ook de media
en de opkomst van internet heb
ben eraan bijgedragen. De hele we
reld keek naar ons en daardoor
voelden wij ons dwaas om onze
ruzies. In het huidige Ierland kun
nen nog lang niet alle katholieken
en protestanten door één deur,
maar het feit dat wij als The Celtic
Tenors met onze verschillende ach
tergronden als vrienden op een po
dium kunnen staan, geeft aan dat
we op de goede weg zijn."
The Celtic Tenors, zondag 3 februari
in de Stadsschouwburg Middelburg.
Aanvang: 15.00 uur.
André van der Veeke is een van de dichters die meedoen aan de poëziema-
rathon in Middelburg. foto Wim Kooyman
middelburg - In het kader van Na
tionale Gedichtendag wordt don
derdag een poëziemarathon gehou
den in De Drukkerij in Middel
burg. De marathon is een initiatief
van het literaire tijdschrift Ballu-
strada, dat de Nationale Gedichten
dag beschouwt als 'een dag om het
bestaan van poëzie te vieren'.
Van 14.00 uur tot 17.00 uur lezen
Zeeuwse dichters hun werk voor
op het Binnenplein van De Druk
kerij, afgewisseld met muzikale op
tredens. Medewerking verlenen
onder anderen Thom Schrijer, San
dra Burgers, lohanna Kruit, Emma
Burns, Theo Raats, Nelleke Mal-
jaars. Jan J.B. Kuipers, Laurens
Geerse, André van der Veeke, An
neke Schenk en de Middelburgse
stadsdichter Marcel Koopman. Be
langstellenden kunnen ook
gesigneerde bundels aanschaffen.
Het landelijke thema van Gedich
tendag is dit jaar 'Dingen'. Het
gaat daarbij om gewone voorwer
pen uit het dagelijks leven die op
allerlei manieren in de poëzie wor
den bezongen. De deelnemers aan
de Middelburgse marathon voelen
zich overigens niet gebonden aan
dat thema.
Popkorenfestival
beleeft tweede editie
kamperland - In de Zeeland-
net-studio in Kamperland wordt
zaterdag 9 februari het tweede Pop
korenfestival Zeeland gehouden.
Initiatiefnemer en organisator is
popkoor Seaside Rendez-Vous uit
Goes. Behalve dat koor doen Eigen
wijs uit Temeuzen, X-stream uit
Middelburg en Popwave uit Zierik-
zee mee.
De koren komen 's middags bijeen
om workshops te volgen onder lei
ding van bekende namen uit de
muziekwereld, 's Avonds, vanaf
20.00 uur, presenteren de deelne
mers zich aan het publiek.
Film van Susanne Bier
in voorpremière
vlissingen - 'Film by the Sea door
het jaar' heeft vanavond de voor
première van Things we lost in the
fire, de nieuwe film van de Deense
regisseur Susanne Bier (vooral be
kend van Brothers en After the wed
ding
De film gaat over een vrouw (ge
speeld door Halle Berry) die haar
man verliest door zinloos geweld
en daarna een onwaarschijnlijke re
latie krijgt met de beste vriend
van haar man. De film is te zien in
de Vlissingse bioscoop Cinecity en
begint om 19.30 uur.
Bijzonder concert met
muziek uit Madagascar
middelburg - Muziekpodium Zee
land biedt morgen een optreden
van Ricky Randimbiarison en Va-
zimba, een vooraanstaand ensem
ble uit Madagascar.
Zanger en instrumentalist Randim
biarison is een kenner bij uitstek
van de Malagassische muziek. Hij
gebruikt deze als basis voor zijn
composities, waarin hij op eigen
tijdse wijze vocale polyfonieën ver
mengt met percussie- en snaarin
strumenten. Het concert - aanvan
kelijk op het programma voor 2 fe
bruari - is in het Middelburgse ca
fé 't Schuttershof (21.30 uur).
Nieuwe galerie stelt
Kunstkring centraal
middelburg - Pieter Ham heeft in
de Lange Noordstraat in Middel
burg galerie In de Schellevisse ge
opend. De nadruk ligt in 2008 op
de Zeeuwse Kunstkring, die dit
jaar zijn vijftigjarig bestaan viert.
Er komen telkens drie leden aan
bod. Tot en met 29 februari zijn
dat Cobi Boone (beelden), Rijn-
hard Schregardus (schilderijen en
keramiek) en Ben Game (schilde
rijen). De galerie is op werkdagen
open van 14.00 tot 17.00 uur, op za
terdag en de eerste zondag van de
maand van 13.00 tot 17.00 uur.
Artistieke actie platform
van kunstenaars moet
uitmonden in expositie.
middelburg - Het twee maanden
geleden opgerichte Platform ter Be
scherming van de Bron van de
Kunsten komt in actie, onder het
motto 'We zijn er'. Het platform,
dat de aandacht vestigt op de slech
te inkomenspositie van veel kun
stenaars, nodigt Zeeuwse kunste
naars uit een blanco ansichtkaart
die dezer dagen wordt verspreid te
veranderen in een kunstwerk. De
resultaten worden vanaf zaterdag
16 februari getoond op een exposi
tie in kunstwerkplaats KipVis in
Middelburg. De tentoonstelling is
bedoeld als alternatief manifest,
om te laten zien hoe Zeeuwse kun
stenaars denken over het huidige
kunstbeleid. Een deel van de kaar
ten wordt later verspreid tijdens
de regionale debatten die eind fe
bruari en begin maart worden ge
houden rond de nieuwe cultuur
nota. Half maart worden de kaar
ten ook uitgedeeld op straat.
■F| www.museumvooractuelekunstaan-
gaandehetlevenopaarde.nl
