Hollandse helden samen op een smeltende ijsschots
Zoektocht en ontdekking in werken op papier
X,
40 Zaterdag 26 januari 2008 PZC
ZEEUWSE NACHTEN 3
Door: Volksoperahuis. Regie:
Geert Lageveen. Gezien: do 24/1,
De Brakke Grond, Amsterdam.
door Rolf Bosboom
Het Volksoperahuis wist de afgelo
pen seizoenen indruk te maken
met de eerste twee delen van de
muziektheatertrilogie Zeeuwse
nachten. Daarin nam het op poli
tiek incorrecte maar hilarische wij
ze de Nederlandse samenleving de
maat. De serie wordt nu voltooid
met de derde voorstelling: Het be
houden huys, de afronding van een
verhaal dat nauwelijks af te ron
den lijkt. Donderdag was de pre
mière in Amsterdam,
Even lijkt alles anders geworden.
De doeltreffende eenvoud van de
vorige voorstellingen heeft plaats
gemaakt voor meer show. De spe
lers en muzikanten zijn gekleed in
smetteloos witte pakken, alles ziet
er wat gelikter uit en er is zelfs een
dameskoor opgetrommeld.
Het blijkt, uiteraard, allemaal func
tioneel te zijn. Het behouden huys
is de meer dan overtreffende trap
van de vorige twee delen. Daarin
stonden achtereenvolgens Hansje
Brinker en Jan van Speijk centraal.
Ditmaal zijn, terwijl het land voor
goed onder de zeespiegel ver
dwijnt, alle helden uit de Holland
se historie - de Nederlandse canon
- samengebracht op een smelten
de ijsschots 'zo groot als de Twin
Towers, als Uruzgan, als Darfur'.
Al feestend, onder aanvoering van
een patserige uitvoering van Wil
lem Barentsz ('uw eigen Kapitein
Iglo'), gaat ook de fine fleur van
de natie de ondergang tegemoet
en wordt een laatste ode gebracht
aan wat ooit het Koninkrijk der
Nederlanden was.
Enkele elementen uit de vorige
twee delen keren terug, zoals de la
biele koningin Amalia, 'droef vor
stin' van een land op drift. En na
tuurlijk Zeeuws Meisje. Zij is in
middels zwanger van de geïnte
greerde Afrikaan Zamboni, die vol
gens Barentsz zeker niet thuis
hoort op de ijsschots. „De canon
is voor léuke dingen. Ik heb tussen
alle leuke dingen nog geen neger
kunnen ontdekken."
Ondanks dit soort kreten, recht
streeks vanuit de onderbuik, provo
ceert en verontrust het slotluik
van de trilogie minder dan de
voorafgaande delen. Ongetwijfeld
speelt mee dat de trouwe bezoe
kers van Zeeuwse nachten inmid
dels gewend zijn aan de aanpak
van het Volksoperahuis en min of
meer weten wat hun te wachten
staat. Maar ook is de bewust show
achtige aanpak nogal overheer
send: een bijna ononderbroken
aaneenschakeling van soms pathe
tische muziek - met even wrange
als mooie nummers ('Waar was jij
toen de Jordaan overstroomde?') -
waarin de tekst op de achtergrond
dreigt te raken.
Het behouden huys is vooral verma
kelijk, wat wederom grotendeels te
danken is aan Rogier Schippers,
die met zijn rake teksten en
typetjes (Zeeuws Meisje, koningin
Amalia, Willem Barentsz) de voor
stelling draagt en de zaal weet op
te zwepen.
De definitieve ondergang van ko
ninkrijk en heldendom mondt uit
in de wedergeboorte van een na
tie, verzinnebeeld in het multicul
turele nageslacht van Zeeuws Meis
je. De blik wordt voortaan vooruit
gericht. Want, zoals het motto van
de voorstelling luidt: helden uit
het verleden bieden geen garantie
voor de toekomst.
tjgV 'Zeeuwse nachten 3' reist tot eind
april door het land, o.a. woensdag
20 en donderdag 21 februari in 't
Beest in Goes en vrijdag 22 februari
in het Arsenaaltheater in Vlissingen.
Zie ook: www.volksoperahuis.nl.
Rogier Schippers als Zeeuws Meisje in Zeeuwse nachten 3: Het behouden huys.
ïgStiliS
HÊÊ
foto Ralph
f <y
4
.y/**vvr*'
I'
f
«•«W
KÉi'
^yjrr
r V®*
I* -v
Si*. Ma**?1
'.A
.f
-r*.
V'/V. .y'
Kroepoek op papier van Ingrid
Hl tllHI "irt
i van der Hoeven.
foto Willem Mieras
Resultaat in plat vlak
experimentele kunst bij
galerie Van den Berge.
door Ali Pankow
GOES - Patrick Gabler is debutant
bij Van den Berge, galerie voor he
dendaagse kunst in Goes. De Duit
se kunstenaar maakt deel uit van
de zeven exposanten die hier tot
half februari hun bijdragen aan
Werken op Papier tt 2 tonen.
De expositie meandert langs zeer
divers werk in het platte vlak als re
sultaat van experimentele zoek
tochten en ontdekkingen. Bij Ga
bler levert die zoektocht vooral ver
deling van ruimte tussen zwart
(inkt) en wit (papier) op. Hij ge
bruikt daar ornamentachtige vor
men voor en bundelt die in cirkels
of liggende kegels.
Clary Stolte zoekt het in veel ver
schillende materialen en bewerkin
gen. Haar geëxperimenteer met
tipp-ex correctierol, stabilo-pen en
perforatie levert verrassende effec
ten en onderlinge verschillen op.
In haar eigen atelier gaat ze vaak
verder door bijvoorbeeld te experi
menteren met allerhande plastics
of shampoo's in meerdere lagen.
Haar keus voor hoofdzakelijk wit
versterkt de uitstraling van broos
heid in haar werk. Tijd en dus ver
gankelijkheid lijken op de loer te
liggen. De kleurrijke 'badpakjes'
van Ingrid van der Hoeven tonen
weer heel ander werk op papier.
Zij verweeft zowel een Aziatisch
vrouwbeeld als elementen uit de
Indonesische en Chinese cultuur
in haar werk. Met de badpakjes op
gebouwd uit kleine stukjes
kroepoek met roze/groene randjes
vangt ze beide in één beeld. Daar
naast toont de rangschikking van
de onderdeeltjes ook haar keuzes
'Affiniteit voor architectuur
waarin techniek en emoties
samengaan'
bij gebruik van ruimte. In deze ex
positie toont ze een zeer beperkt
deel van haar werk. Tot haar collec
tie behoren ook vrouwentorso's in
vergelijkbare kamizooltjes ge
maakt uit plaatmateriaal, gaatjes
board en zachtboard.
In de hoek waar Peter Morrens
zijn werken op papier presenteert,
lijkt de drang naar driedimensiona
le uitingen voelbaar. Hij presen
teert een woord of one-liner als
onderdeel van een geheel en doet
dat op een manier die onrust op
wekt. Hij lijkt intuïtief te reageren
op prikkels in een wereld die bol
staat van slogans en reclamebood
schappen. Soms ondertekent hij
met eigen initialen, vaak ook ge
bruikt hij als signatuur: WAARge-
nomen Herman Smit.
In de voorzaal bij Van den Berge
verdienen de constructietekenin
gen van Frank Halmans intensieve
aandacht. Met Ingesneden Boek le
vert hij een sculptuur in papier.
Hij is de ontwerper van het wacht
huisje op het Van Limburg Stirum-
plein in Amsterdam. Dat kunst
werk biedt een treffend praktijk
voorbeeld van zijn affiniteit voor
architectuur waarin techniek en
menselijke emoties samengaan.
Ook zijn tekeningen bij Van den
Berge geven een indruk van Hal
mans creatieve ideeën of, zoals hij
ze zelf noemt Ongevraagde Voor
stellen. Soms balanceren zijn ont
werpen tussen droom en daad, zo
als De veerpont als vaste oeverver
binding. Die zou er werkelijk ko
men totdat de betreffende gemeen
te er planologisch en financieel
niet meer aan wilde meewerken.
De expositie bij Van den Berge
biedt verder werk van Janpeter
Muilwijk, Mare Nagtzaam en Mari-
nus van Dijke.
R| Expositie hedendaagse kunst, t/m
12 februari, Goes galerie Van den
Berge, do. t/m zat. 12.00-17.00 uur.
