A
De 360 graden-deal
'Ik had nog best vijfjaar kunnen doorgaan met cd's uitbrengen, maar ik geloof er
llict TïlCeT in Platenbaas Stacey Rookhuizen
infographic )D, CN bron: NVPI
PZC Zaterdag 26 januari 2008 1 5
1963: Philips introdu
ceert de compact
cassette. De geluids
kwaliteit wordt vijfjaar
later sterk verbeterd
door de Dolby
ruisonderdrukking.
1974: 1979: Philips en Sony vinden de
quadrafonie compact disc (cd) uit. Muziek is 1994: de eerste
moet voortaan digitaal te beluisteren. cd-brander 1997: introductie
stereofonie De lp verdwijnt steeds verder verschijnt, een jaar van de digital
opvolgen. naar de achtergrond. Toch later gevolgd door versatile disc,
Helaas... verdwijnt vinyl niet helemaal. opneembare cd's. (dvd).
1980
1990
2000
51voor het
rst worden
;es geheven
iet kopiëren
in muziek.
1976: JVC komt met de VHS-
videorecorder. Het VHS-systeem wint
het uiteindelijk van Video 2000 (Philips)
en Betamax (Sony) en wordt de
wereldwijde standaard. Ook verschijnt de
eerste 12 inch single (de 'maxi' single).
1990: Sony brengt de
mini-disc uit, om mee op te
nemen. Het grote publiek laat
het afweten. Philips komt met
de digitale compact cassette,
die eveneens flopt.
2000: op een kleine geheugen
kaart kan voortaan 128
minuten aan MP3-bestanden
worden opgeslagen. Een MP3
bestand is elf keer zo klein als
dat van een cd.
Einde
van de
cd-single
cd-single j
cassette
Fabricagekosten
Overige kosten
Auteursrechten
Royalties
Ontwikkelingskosten
Reclame
Opnamekosten
Distributiekosten
Grondstoffen
V- Jn 1999 bedroeg dat nog zo'n
miljard. Het grote EMI meldde
:ge week tweeduizend werkne-
"s op straat te moeten zetten. Ar-
i' en lopen er weg omdat hun
O:", te beroerd op de overgang
aMet downloadtijdperk zou heb
ingespeeld.
e zware tijden voor de muziek-
unche zijn nog lang niet voorbij,
laar er is wel degelijk hoop. Platen-
laatschappijen blijven, hoe de tech-
iek zich ook ontwikkelt, volgens
NV PI de beste papieren houden
het gaat om het ontdekken, ont-
ikkelen. en promoten van nieuw
talent. Er zijn ook platen-
schappijen die al een overeen-
>msT hebben gesloten met mobiele
li'foniebedrijven om via die weg
tiesten zoeken ook andere wegen.
Paul McCartney verkocht zijn laat
ste cd onder meer via koffieketen
Starbucks. Dus moet de traditione
le aanpak op de schop en zoeken
de platenmaatschappijen naarstig
naar creatieve oplossingen. Een
daarvan is de 360 graden-deal, de
Juli circle. Een van de 'entertain
mentbedrijven', zoals platenmaat
schappijen tegenwoordig heten,
die deze deal aanbiedt is The Alter
native. „Wij doen dan eigenlijk al
les voor bands", zegt lacco van La
nen, manager bij The Alternative.
Hij somt op: „Boekingen, manage
ment, promotie, merchandise, be
heer van de rechten." Dat doet het
bedrijf allemaal niet voor niets.
„We leggen vervolgens alle inkom
sten op een hoop en verdelen dat
in enkele joint ventures fiftyfifty
met de artiest. Maar de percenta
ges kunnen ook heel anders lig
gen, afhankelijk van de afspraken."
In het ouderwetse platencontract
krijgen de artiesten soms een grijp-
stuiver per verkochte plaat. Maar
daarbij leveren rechten en optre
dens bijvoorbeeld veel meer geld
op.
The Alternative (die onder meer
ook 'traditioneel' de boekingen re
gelt voor onder andere Pete Philly
Perquisite en The Gathering, en
het management doet voor Kre-
zip) probeert de creativiteit van de
artiest te 'vermarkten'. „We ma
ken bijvoorbeeld wel een cd, maar
daar verdienen we niet zoveel
mee. Het werkt beter om liedjes
onder commercials of in films te
krijgen. Dat levert geld op. Of veel
live spelen. Bij die concerten kun
je dan ook wat cd's verkopen."
Internet is geen bedreiging voor
platenmaatschappijen, vindt Van
Lanen. Het schept juist mogelijkhe
den. „Een band die in Nederland
honderd cd's verkoopt, kan er we
reldwijd misschien wel vijfdui
zend verkopen. Via sites als myspa-
ce of hyves krijgen bands ook fans.
Ik heb in het buitenland getourd
met het Nederlandse bandje Taxi
to the Ocean, dat zonder promotie
150 man per show trok. Wat dat
betreft is internet een zegen. Kijk
ook naar een Engelse band als Arc
tic Monkeys. Die zijn groot gewor
den door internet, maar zitten nu
wel bij een platenmaatschappij."
De 360 graden-deal wordt ook be
kritiseerd. Het is nogal wat om als
band je inkomsten zo te delen: is
de platenmaatschappij niet inha
lig? Van Lanen vindt de deal ook
niet geschikt voor elke artiest. „Er
moet vertrouwen zijn. Als de muzi
kanten dat niet hebben zeg ik: niet
doen. Het doel is de carrière naar
een hoger plan te tillen. Wij heb
ben hun creativiteit nodig, zij on
ze inzet."
lbums uitbrengen is niet
meer genoeg. Liefheb
bers halen de muziek
wel van internet. En ar-
Ontwikkeling markt geluidsdragers
In miljoenen stuks.
40,0
Kosten platenmaatschappij
muziek te verspreiden.
Wouter Rutten van de NVPI: „Een
antwoord dat tot nu toe ook redelijk
werkt, is de evolutie naar een 360
graden-model. Platenmaatschap
pijen willen niet alleen een risicovol
le investering doen in artiest of al
bum, maar ook bemoeienis hebben
met onder meer promotie, merchan
dising, concertorganisatie. Hun gro
te voordeel is dat ze al over een
groot international netwerk be
schikken." En met concerten valt
anno 2008 steeds meer geld te
verdienen. „De toegangskaart
jes worden kostbaarder."
Stacey Rookhuizen is ook
optimistisch en blijft zich
ondanks het verdwijnen
van de cd-single als pla
tenbaas inzetten voor
beginnende bands, maar
dan door zich te richten
op internet, optredens en merchan
dise. „Ik geloof in gratis muziek. Het
geld komt van andere zaken. Spon
soring bijvoorbeeld. Dutch Delight,
een evenement dat ik organiseer,
wordt gesponsord door de Rabo
bank. En het loopt als een trein. Een
mogelijkheid is ook ad
verteren op cd-hoesjes.
Maar de cd van Ra-
diohead, powered
by TenaLady
Daar moet je
toch weer niet
aan denken?"
Kostenverdeling van een gemiddelde
Europese platenmaatschappij.
3% AO/
