Familieleden zijn tot elkaar veroordeeld
Iedere muzikant is verantwoordelijk voor zijn eigen thema's
PZC Dinsdag 22 januari 2008 29
Theater Las Malas toert
door Zeeland met
zwarte komedie Gras.
door Ali Pankow
VLISSINGEN - Zittend voor hun ca
ravan bedenken ze allerlei absurde
verhalen over andere mensen op
de camping, maar zelf voldoen de
betreffende gezinsleden ook be
paald niet aan het ideaalbeeld.
Theater Las Malas voert het gezin
ten tonele in de zwarte komedie
Gras van Esther Gerritsen. De
voorstelling gaat zaterdag in pre
mière in theater Vestzak'99 in Vlis-
singen en maakt daarna een toer-
neetje door Zeeland.
Las Malas lijkt voorkeur te hebben
voor gemankeerde gezinnen. In de
voorgaande productie, Kaatje is ver
dronken van Alex van Warmer
dam, zat het niet helemaal lekker
tussen vader, moeder en dochter.
In Gras is ook van alles mis tussen
de gezinsleden. „Het is onszelf ach
teraf pas opgevallen, maar met het
thema 'familie' hebben we inder
daad wel iets. In een familie ben je
tot elkaar veroordeeld, hoe ver
knipt de leden ook zijn. Je kunt je
'De situaties zijn al absurd
genoeg. Dat hoeft niet extra
te worden aangedikt'
er wel afzijdig van houden, maar
dan nog blijft het je familie", zegt
Lara Andrès Reuser. Zij voert dit
keer voor het eerst de regie en
neemt daarmee het stokje over
van haar moeder, Marijke Reuser.
„Dat wil niet zeggen dat ik nu stop
met regisseren, maar ik vind het
leuk dat zij het straks kan voortzet
ten", zegt Marijke. Uit haar koker
komt wel de keus voor Gras. Lara
gaf te kennen daar als debuterend
regisseur te willen induiken. „Ik
heb al sinds mijn prille jeugd ken
nis gemaakt met allerlei vormen
van theater en best veel ervaring
op gedaan. Bij de vorige productie
viel het me op dat ik zelf graag
met ideeën kom over de regie en
Scène uit Gras met vlnr: Derk Meijer (zoon), Leon Grimm (vader), Wilma Seelen (moeder), Duna (hondje van de productieleidster) en Keshia Kluyfhout
(dochter). foto Ruben Oreel
dat die vaak ook werken. Daarom
wil het nu eens echt proberen",
motiveert ze haar ambitie op dit
gebied. Ze voegt er aan toe wel blij
te zijn dat ze haar moeder nog als
vraagbaak bij de hand heeft.
Marijke houdt zich vooral bezig
met productiewerk en het binnen
halen van een budget. Daar zit
voor een individueel opgezette
theatergroep als Las Malas veel
werk in. Ze geven echter de voor
keur aan een eigen stichting boven
een verenigingsstructuur. „We
gaan nu een Zeeuws tourneetje
maken, inclusief Terneuzen, want
Zeeuws-Vlaanderen hoort er na
tuurlijk ook bij", zegt Marijke.
Gras gaat over een gezin dat voor
het eerst na jaren weer met elkaar
op vakantie gaat. Moeder vindt
dat ze elkaar weer eens wat beter
moeten leren kennen. Dochter
vindt echter dat ze niet meer bij
'de rest' hoort. De vader doet 'het'
al jaren niet meer met zijn vrouw,
omdat hij het eigenlijk vies vindt.
En met de zoon is bij de geboorte
al wat mis gegaan, iets met zuur
stofgebrek.
„We houden het zo klein moge
lijk. De situaties zijn al absurd ge
noeg. Dat hoeft niet verder te wor
den aangedikt", zegt de jonge regis
seur op de vraag voor welke
speelstijl zij opteert. De keus voor
de vormgeving noemt ze een strug
gle. „Ik wilde wel een echte cara
van op de speelvloer zetten, maar
dat is niet praktisch bij een voor
stelling waar je mee op toernee
gaat. We kiezen er nu voor veel
aan de fantasie over te laten."
Toneelvoorstelling Gras, zat. 26 jan.,
première, Vlissingen, Vestzak'99.
Daarna: 9 feb. Zierikzee, Brogum,
16 feb. 's Heer Hendrikskinderen,
Heer-Hendrikhuis, 23 feb. Terneu
zen, Toonbeeld en 1 maart, Middel
burg, Spiegeltheater, aanvang steeds
20.15 uur.
Michiel Braam zet de toon bij Bik Bent Braam. foto Lex van Rossen
Dertienkoppig
jazzorkest speelt
morgen in Middelburg.
door Mischa Beckers
MIDDELBURG - Bik Bent Braam
neemt als jazzorkest internatio
naal een unieke positie in. Sinds
de oprichting van de dertienkoppi-
ge band in 1986 door pianist en
componist Michiel Braam kwam
het verloop van concerten steeds
minder vooraf vast te staan. Mor
gen treedt het gezelschap op in
Middelburg, bij Muziekpodium
Zeeland.
Braam is een van de productiefste
bandleiders in de Nederlandse
jazzscene. Hij is veelvuldig op pad
met onder anderen Wurli Trio,
Trio BraamDeloodeVatcher, All
Ears en natuurlijk Bik Bent Braam.
Vrijheid, flexibiliteit en een aversie
tegen verveling typeren zijn mu
ziek. Als 'kind van de zapcultuur'
is hij immers snel verveeld: „Als ik
van tevoren weet wat er gaat ko
men, vind ik er niks meer aan."
Bij Bik Bent Braam staat weinig
van tevoren vast. „Voor een pro
gramma schrijf ik twee thema's
per muzikant. Daarbij houd ik re
kening met persoonlijkheid en in
strument. Iedere muzikant is ver
antwoordelijk voor zijn eigen the
ma's en kan die tijdens het con
cert inbrengen op een zelfgekozen
moment, hard of zacht, snel of
langzaam", zegt Braam.
In de klassieke muziek geeft een di
rigent intensiteit en tempo aan
maar bij Bik Bent Braam is het
dus aan de muzikanten zelf „Voor
'Als ik van tevoren weet
wat er gaat komen, vind
ik er niks meer aan'
Peter Haex schreef ik de thema's
Haex 4 en Haex 5. Als hij die wil in
zetten, steekt hij respectievelijk
vier of vijf vingers op. De rest van
de band volgt dan, of niet. Het or
kest is na verloop van tijd zo inge
speeld, dat een signaal van de mu
zikant vaak overbodig is. De begin
tonen zijn zo typerend, dat de rest
het vanzelf al aanvoelt."
Morgen speelt Bik Bent Braam het
programma Extremen. Braam
maakt iedere twee jaar een nieuw
programma en dus nieuwe the
ma's. Het werken met thema's per
muzikant kreeg de naam Bonsai-
ing, een verwijzing naar het beken
de boompje. Dat is niet groot en
wordt door bijknippen in model
gehouden. „Oorspronkelijk schreef
ik stukken volgens de jazztraditie:
een schema van 32 maten met een
bepaald aantal akkoorden, vervol
gens een solo enzovoorts. Dat
werd erg veel papier. Ik ben die
nummers toen gaan uitkleden tot
ik een kort stukje of thema over
hield. Zo'n thema noemde ik
Bonsai."
Optredens van Bik Bent Braam
zijn iedere keer anders. De muzi
kanten improviseren op hun eigen
thema's. In de begeleiding zijn de
overige muzikanten vrij. In een
trio is improviseren overzichtelijk,
maar met een dertienkoppige be
zetting ligt chaos op de loer. Niet
bij dit jazzorkest. De leden musice
ren al 2t jaar samen en kennen el
kaar muzikaal goed. Tegelijkertijd
houdt Braam er structuur in met
de geschreven thema's en via een
vel met aanwijzingen. „Daar staan
25 korte statements op zoals 'Jeuk',
'Klinkend Es mineur' of 'Didge-
ridoo. Bij didgeridoo denk je aan
lage tonen die lang doorklinken.
Met zo'n associatie gaat een muzi
kant aan de slag. Bij ieder concert
is de beleving van de muzikanten
en dus de associatie anders. Zeker
bij zulke eigenzinnige muzikanten
als bij Bik Bent Braam. Die dein
zen niet terug voor confrontatie."
Bik Bent Braam, morgen in 't Schut-
tershof, Middelburg, 21.30 uur.