Meninges
Herstel elders meer nodig dan in Westerschelde
PZC Woensdag 16 januari 2008 9
TE CAST
Leendert van Melle is natuur- en
kunstliefhebber en woont in Zierikzee
Het artikel 'Natuurherstel ontstijgt
Westerschelde' van Marten Hem-
minga (PZC 11 januari) geeft een
onvolledig beeld van de problema
tiek. Zijn redenering is evenwel lo
gisch: Estuaria staan in Europa on
der druk en de Westerschelde is
uniek in Zuidwest-Nederland
In de afgelopen decennia gingen
de natuurwaarden in de Wester
schelde door menselijk ingrijpen
sterk achteruit, wat herstel noodza
kelijk maakt. Volgens Hemminga
zijn buitendijkse natuurprojecten
een illusie, waardoor natuurherstel
zonder ontpoldering onmogelijk
is.
Aan deze redenering ontbreekt
echter de context waarbinnen be
sloten is tot natuurherstel. In het
kader van de oproep tot openheid
in het debat over ontpoldering
door mevrouw J. Boogert is juist
die achtergrond van groot belang.
Die context is namelijk de Ontwik-
kelingsschets 2010, welke de basis
was voor de onlangs door de Twee
de Kamer goedgekeurde Schelde-
verdragen.
In het brede overleg naar de Ont-
wikkelingsschets toe is besloten
tot natuurherstel. Bij de tweede
verdieping was echter sprake van
natuurcompensatie in plaats van
natuurherstel, waardoor bij veel
Zeeuwen verwarring ontstaan is.
Natuurcompensatie is wettelijk
verplicht als door een project een
beschermd natuurgebied schade
lijdt. Bij het overleg voor de Ont-
wikkelingsschets bleek dat door
nieuwe baggertechnieken nauwe
lijks schade aan het estuarium-sys
teem ontstaat, zodat natuurcom
pensatie onnodig is. Voor de mi
lieubeweging ging dat te ver.
Door knap lobbywerk en druk
vanuit de milieubeweging kwa
men er tóch natuurmaatregelen in
de Scheldeverdragen. Die maatre
gelen konden uiteraard geen na
tuurcompensatie meer zijn en
moesten natuurherstel genoemd
worden. Zo wordt begrijpelijk dat
het natuurherstel in de Ontwikke-
lingsschets zeer gedetailleerd om
schreven werd, zodat alternatieven
bij voorbaat onmogelijk zijn.
Vlaanderen en Nederland hebben
besloten tot natuurherstel in het
Schelde-estuarium. Ze waren dat
niet verplicht, maar uit het maat
schappelijk overleg in aanloop
naar de Ontwikkelingsschets is die
beslissing door het krachtenveld in
het overleg ontstaan.
Natuurlijk heeft de Westerschelde
de afgelopen eeuw geleden onder
menselijk ingrijpen. In de startno
titie voor de milieueffectrappor
tage van de Hedwige-polder staat
dat de natuurlijkheid van de Wes
terschelde en de Bovenschelde in
de vorige eeuw met 30% afnam.
Bedenkt men dat in de vorige
eeuw de uitbouw van de industrie
(Sloegebied en Schelde-Rijnverbin-
ding) en afsluiting van de Braak
man zijn doorgevoerd en dat er in
die tijd enorme milieuvervuiling
was, dan valt die 30 wel mee.
Het is in de Westerschelde in ie
der geval niet zo rampzalig als met
de estuariene kwaliteiten in de
rest van de Zeeuwse en Zuid-Hol
landse wateren. Door het Delta
plan is op veel plaatsen de estuarie
ne kwaliteit zelfs geheel verdwe
nen. Als een natuurherstelplan op
basis van verdwenen natuur voor
Zeeland opgesteld moet worden,
dan zal de prioriteit niet op ontpol-
deren rond de Westerschelde ko
men te liggen. De rekenkamer
'Deltawerken waren schade
lijker voor de natuur dan uit
diepen Schelde'
heeft terecht de vraag gesteld of de
prijs per hectare verkregen natuur
door ontpoldering niet te hoog ge
worden is. Als prioriteiten gesteld
moeten worden kan natuurherstel
dan ook beter worden uitgevoerd
in de Grevelingen, Volkerak en
Krammer. Een alternatief is ook
de aanpak van de zandhonger in
de Oosterschelde.
Het zou goed zijn om de commis
sie die naar alternatieven voor ont-
polderen moet zoeken meer be
voegdheden te geven dan die van
Maljers, zodat zij de hele Delta in
ogenschouw kan nemen. Het na
tuurherstel kan dan op een betere
manier de Westerschelde ontstij
gen dan Hemminga beoogt.
LEZERS SCHRIJVEN
Brieven richten aan:
Lezersredacteur PZC
Postbus 31
4460 AA Goes
0113-315660
lezersredacteur@pzc.nl
(max. 150 woorden)
Prunje 2
In de PZC van 07-01 ventileerde ir.
L. Bijlsma als directeur van de
nieuwe Waterdienst van Rijkswa
terstaat enige aanvechtbare opvat
tingen. Ze betroffen ontpoldering,
toelating van getij in het Prunjege-
bied op ons eiland en het tekort
aan capaciteit van de waterschap
pen. Er rijst de vraag of de wereld
van de technowetenschappen ook
vindt dat het land op de manier
van Bijlsma moet meegroeien. Af
gezien daarvan hebben zijn uitla
tingen maatschappelijke onrust op
ons eiland veroorzaakt (zie lezers
schrijven in de PZC van 10/1 met
associaties naar de ramp van '53),
iets waarvoor hij als ambtenaar
niet is ingehuurd. Tenslotte zijn
ambtenaren, die binnen zijn Wa
terdienst en ook daarbuiten aan
de betreffende dossiers werken, in
een onmogelijke positie geplaatst.
Want hoe moeten zij eventueel
met andere opvattingen reageren,
kortom opening van zaken geven,
waar mevrouw J. Boogerd in de
PZC van 2/1 om vraagt?
Herman Bijl
Caustraat 65, Zierikzee
Strandpaviljoens
Dat voorzitter J. Duvekot van Hore
ca Nederland van Walcheren geen
tweede Ibiza wil maken is wel in
tegenspraak met wat hij schrijft,
namelijk dat de strandpaviljoens
zich meer op de zakelijke markt
moeten richten. Bij de zakelijke
markt behoren ook de zogenaam
de houseparty's. We hebben als
bewoners/huurders van het strand
allemaal ondervonden wat dat
heeft betekend in de jaren '90.
Op woensdag-, vrijdag- en zater
dagavond was het één groot drank
festijn met als gevolg grote vernie
lingen aan strandcabines, strand-
meubilair e.d. De voormalige bur
gemeester mevrouw de Bruin en
de Raad hebben toen het wijze be
sluit genomen tot het instellen
van een vaste sluitingstijd voor de
paviljoens. Momenteel kan men al
twaalf keer ontheffing krijgen en
dit is meer dan genoeg.
Ik hoop dan ook dat burgemeester
Van der Zwaag hier strikt de hand
aan zal houden.
M.J. Koole
Brouwerijstraat 45, Koudekerke
Natuurherstelplan
De landschapsarchitect heeft be
paald dat de vruchtbare bovenlaag
(teeltlaag) op een bult komt, dan
krijgen pioniersplanten een kans
(PZC, 09-01). Daarna een beeldbe
palende waterplas om watervogels
de benodigde ruimte te geven. Ver
volgens gaat het polderpeil zo ver
omhoog dat bomen die goed groei
den, sterfte vertonen, eerst in de
toppen. Dan nog iets, gras groeit
een meter per jaar, meneer Hylke-
ma, en daarbij produceert het een
heel jaar door zuurstof Koeien vre
ten niet anders. Gesproken over
'het op zich armoedige gras'! En
als die melkveehouder dan geen
hectares grasland over heeft voor
graskuilvoer om de winterperiode
door te komen, dan moet hij óf
maïs zaaien of hooi inkopen. Nou,
mooi hoor, zo'n binnendijkse brak
ke waterplas met aangewaaide dis
tels, een paar duizend potentiële
H5Nt-ganzen erin. Lang leve de
natuurinrichters met hun 'spelden-
knoppennatuur'. Degenen die er
wél bij varen zijn de grote grond-
verzetbedrijven.
W. Slabbekoorn
Axelsestraat 115, Zaamslag
Leerlingenvervoer
Uit het leven van een
Zeeuws-Vlaamse leerling gegre
pen: maandagmorgen, de eerste
schoolweek na de kerstvakantie
komt een taxi van een ander be
drijf dan voorheen met een onge
kwalificeerde chauffeur voorrij
den. Er is inderdaad vervoer! Dins
dagmorgen doet zich dezelfde si
tuatie voor. Betrokken leerling had
ondertussen zelf ontdekt dat de
taxichauffeur niet gekwalificeerd
was hem te vervoeren. Woensdag
morgen de 'oude' taxi van voor
heen met een gekwalificeerde
chauffeur. De heer Van Schaik,
wethouder gemeente Terneuzen
en voorzitter Samenwerkingsver
band Collectief Vervoer
Zeeuws-Vlaanderen, heeft veel
ruimte in de krant gekregen om te
beweren dat het allemaal wel goed
komt. Aan welke kwaliteitseisen
moet een wethouder eigenlijk vol
doen? Wekenlang hebben ouders
in onzekerheid geleefd hoe het ver
voer geregeld zou worden. De
heer Van Schaik betoogt in de
PZC van 31-12 dat het de ouders
worst zal zijn wie hun kinderen
zal vervoeren. Dan heeft hij geen
inlevingsvermogen in de zorgen
van ouders over de vraag, door
wie en op welke wijze hun kinde
ren met een of andere handicap
naar school vervoerd zullen wor
den.
Karlo Martens
Gouwestraat 20, Terneuzen
Fietsvoetveer 2
Als scheepswerf Reimerswaal be
weert dat zij in staat is om dit
schip te dokken, dan hoeft nie
mand daar aan te twijfelen, dan
kunnen zij dat. Reimerswaal is
een van de werven waarmee ik di
verse malen projecten heb gedaan.
Als wij een boot bouwen en we
weten dat er dokproblemen kun
nen zijn, voorzien wij het schip
van vier hijsogen. Dit zijn schepen
met een gewicht van 600 ton, wat
het fietsvoetveer bij lange na niet
weegt. Wat kraanfaciliteiten in
Zeeland betreft zijn er in Kats
twee kranen die elk 750 ton kun
nen hijsen met een hijshoogte van
24 m. Ook zijn er in Nederland ge
noeg mobiele kranen te vinden.
Kortom, als men wil, zijn er vol
doende mogelijkheden in Zeeland
om het fietsvoetveer droog te zet
ten. Verder kan ik me niet voorstel
len dat de huidige problemen niet
oplosbaar zijn, het lijkt me verstan
dig deze eerst op te lossen voordat
een zelfde derde boot gebouwd
wordt.
Overigens, voor de prijs waarvoor
deze schepen zijn gebouwd waren
veerboten met een mono-huil en
stabilizers veel goedkoper en ro
buuster geweest.
P. A. Gommers
Burchtlaan 4, Axel
Trichinella parasiet
Lekkers met een luchtje of een
smaakje?
In de rubriek 'Consument' werd
op 10-01 door Jacques Hermus het
boek van Florine Boucher bespro
ken, getiteld 'De dood in de pot'.
Nogal wat leuke recepten worden
door de auteur voorzien van, zoals
Hermus beweert, 'griezelmakend
commentaar'. Nu, dat is het inder
daad, maar zo erg als hier wordt
beschreven is het toch echt niet. Ie
der jaar zouden enige honderden
Nederlanders na een hapje var
kensvlees blind worden door be
smetting van het vlees met de pa
rasiet Trichinella spiralis. Blijft u
rustig uw niet helemaal doorgebak
ken stukje vlees eten. Alle varkens
worden na de slacht in ons land
keurig op het voorkomen van de
ze parasiet gekeurd. We vinden al
jaren geen positieve monsters
meer. De dieren kunnen zich hier
niet meer besmetten, in tegenstel
ling tot varkens in sommige ande
re EU-landen, waar de dieren nog
los rondom het huis lopen en bij
voorbeeld een besmetting via
door hen gesoupeerde muizen en
ratten oplopen. In Frankrijk von
den enige jaren geleden nog be
smettingen bij mensen plaats via
paardenvlees. Wilde zwijnen zou
den evt. nog besmet kunnen ra
ken, maar ook deze dieren worden
altijd gekeurd voor het vlees wordt
vrijgegeven.
Dr. J. Goudswaard, microbiolooog
Vogelstraat 34, Middelburg
Uruzgan
De kop boven het artikel in de
PZC van 14 januari jl. inzake de 2
gesneuvelde soldaten in Uruzgan
komt mij nogal suggestief over. Als
of hier sprake zou zijn van een si
tuatie die grenst aan opzet. Teveel
worden onze mannen en vrouwen
die de moeilijke klus in Uruzgan
opknappen getypeerd alsof zij het
leuk vinden om 'soldaatje' te spe
len.
Er valt daar niets te spelen, maar
een serieuze klus te klaren waar
van juist zij door opleiding en in
stelling doortrokken blijken te
zijn. De soldaten die deze inschat
tingsfout onder zeer moeilijke om
standigheden gemaakt hebben ver
dienen evenals de familie van de
slachtoffers ons mededogen. Hun
straf is al zwaar genoeg. Niemand
heeft het recht die door tenden
tieuze berichtgeving te verzwaren.
G. Roodhart
's Gravenpolderseweg 9-318, Goes
Het aanpakken van de zandhonger in de Oosterschelde verdient voorrang boven ontpolderen rond de Westerschel
de. foto Marijke Folkertsma