De speciale band tussen eeneiige tweelingen
'Soms kennen ze
elkaar geestelijk
al uit vorig leven'
PZC Maandag 14 januari 2008 37
Janita en Petra Dijkhuizen werden in 2005 in de Verenigde Staten verkozen tot de meest identieke tweeling van de wereld.
foto Mark van Wenegen/CPD
Ze lijken als twee druppels
water op elkaar, sommigen
voelen elkaar feilloos aan.
Twee zielen, één gedachte.
Raakt de een bekneld met
zijn voet, krijgt de ander een
blauwe plek. Is de een in
gevaar, zorgt de ander voor
redding. De geheimzinnige
band tussen identieke
tweelingen; mythe of
werkelijkheid?
door Catheleyne van der Laan
Een Britse tiener loopt
over een verlaten land
weggetje. Als zij zich be
dreigd voelt door een
man in een gele auto
stuurt ze haar tweelingzus een
mentale boodschap. 'Als jij iets
kunt doen, stuur papa hierheen'.
De zus zit thuis in hun gezamenlij
ke kamer te studeren voor een ten
tamen. Ineens verandert de sfeer
in de ruimte en lijkt het alsof haar
zus bij haar is. Ze krijgt een gevoel
van paniek, met de lading 'haal pa
pa haal papa'. Ze wéét dat er iets
mis is. Later vertelt ze haar zus dat
ze een geel autoportier zag.
We kennen allemaal de sterke ver
halen over tweelingen die hetzelf
de meemaken of elkaar over hon
derden kilometers berichten toe
zenden. Bovenstaande anekdote
komt uit het boek Tweeling telepa
thie van de Britse auteur Guy Lyon
Playfair. Na het bestuderen van
een hele reeks gevalsbeschrijvin
gen concludeert hij dat er een tele
pathische connectie bestaat tussen
identieke tweelingen. Een sterke
emotionele band is hét ingrediënt,
stelt Playfair. Het komt vooral voor
bij tweelingen met een extraverte
persoonlijkheid. Volgens hem is
30 tot 40 procent van alle tweelin
gen geschikt voor telepathisch con
tact.
Dat tweelingen fascinatie opwek
ken, is logisch. Sommigen lijken
zo veel op elkaar dat je er kippen
vel van krijgt. Hoogleraar popula-
tiegenetica Robert Vlietinck van
de Universiteit Leuven vertelt
waarom eeneiige tweelingen zo
speciaal zijn. „Ze zijn genetisch
identiek. Ie kunt de twee perso
nen vergelijken met jezelf nu en je
zelf vorige week. Ze delen niet al
leen dezelfde genen, maar groeien
samen op en delen dus ook veel
ondervindingen. Als de een zijn
vinger in het stopcontact steekt, is
de ander ook geneigd hiervan
schrik te hebben. Ze reageren vaak
zeer gelijkaardig op dingen."
De andere kant van het verhaal is
dat zij wel hun box, spullen en
hoeveelheid moederliefde moeten
delen. Vlietinck: „Ze moeten com
promissen sluiten, leren comple
mentair te leven. De een wordt do
minant op bepaalde gebieden, de
ander op andere gebieden. Zo
komt het dat eeneiige tweelingen
toch flink kunnen verschillen.
Identieke tweelingen die bij de ge
boorte zijn gescheiden, lijken
soms meer op elkaar. Zij kregen
wel de ruimte het totale potentieel
van hun karakter te ontwikkelen."
De Amerikaanse psycholoog Tom
Bouschard onderzocht ruim dertig
zeer vroeg van elkaar gescheiden
eeneiige tweelingen en stuitte op
merkwaardige coïncidenties in
hun levensverhalen. Zo ontdekte
een tweeling van veertig jaar dat
ze leden aan exact dezelfde kwa
len. Ze waren beiden getrouwd
met een meisje dat Linda heette,
beiden gescheiden en hertrouwd
met een meisje dat Betty heette.
Ze hadden beiden een hond, die
ze Toy noemden. Ze hadden bei
den gewerkt als benzinepompbe
diende en bij McDonalds. Ze rook
ten sigaretten van hetzelfde merk
en waren beiden kettingrokers.
Er zijn nog sterkere verhalen. „Er
zijn aanwijzingen dat sommige
tweelingen elkaar geestelijk al lan
ger kennen. Dat wil zeggen uit een
leven voor dit leven", zegt psycho
loog en filosoof Titus Rivas. Hij
verdiept zich al jaren in dit soort
fenomenen en heeft de Stichting
Athanasia opgericht. „Er zijn na
melijk jonge tweelingen die spon
taan beginnen over een vorig le
ven waarin ze een persoonlijke
band met elkaar hadden."
Rivas wijst op onderzoek naar dit
fenomeen van Ian Stevenson (Uni
versiteit van Virginia). „Sommige
gevallen lijk je niet zomaar te kun
nen afdoen als fantasie." Volgens
Rivas kunnen de verhalen over vo
rige levens en telepatisch contact
niet zomaar verzonnen zijn. „Daar
voor zijn de indrukken die de
tweelingen melden te specifiek, zo
dat je niet kunt spreken van op
merkelijke toevalstreffers. Boven
dien kan telepathie tussen tweelin
gen ook gewaarwordingen in het
lichaam omvatten en gepaard gaan
met vreemde fysieke verschijnse
len. Bijvoorbeeld in het geval van
een Spaans meisje dat plotseling
een blaar op haar hand kreeg op
het moment dat haar tweelingzus,
ver van haar vandaan, haar hand
brandde aan een strijkijzer."
Fantasie of niet, de reguliere we
tenschap wil er niks van weten.
Waarom is er zoveel scepsis over
die speciale band tussen tweelin
gen? Rivas: „Domweg omdat er
veel scepsis bestaat over telepathie
in het algemeen. Het past niet in
het wereldbeeld van veel reguliere
wetenschappers. Zij gaan ervan uit
dat mensen alleen contact kunnen
hebben via het lichaam. Bij telepa
thie gaat het om contact van ziel
tot ziel. Er is een nieuwe weten
schappelijke theorie nodig, die dit
soort verhalen niet zonder meer
ontkent of wegwuift."
Professor Vlietinck deed enkele ex
perimenten met identieke tweelin
gen voor een televisieprogramma.
De ene helft van de tweeling werd
in de torenkamer van een kasteel
gezet, terwijl de andere helft in de
kelder zat gekoppeld aan meetin
strumenten voor hartslag, bloed
druk en zweetsecretie. Diegene in
de toren moest eerst een glas groe
ne stinkende blubber opdrinken,
dan een reuzenspin over zijn hand
laten lopen en toen kwam er plots
een luipaard binnen. De vraag was
of de tweelingbroer of-zus in de
kelder iets van deze weerzinwek
kende ervaringen meekreeg. „Ik
was serieus verrast door sommige
uitslagen", vertelt Vlietinck.
Zonder te weten wanneer de ene
helft van de tweeling de schok on
derging, kon hij in de meetrappor
ten van de ander zien dat er iets
veranderde. Het hart sloeg sneller,
de bloeddruk ging omhoog en het
zweet brak uit. Maar er kon geen
definitieve conclusie worden ge
trokken, omdat er bij de helft wél
iets gebeurde, maar bij de andere
helft totaal niks. Toeval? Vlietinck:
„Er zit meer in dan puur toeval,
maar er zijn nog veel wetenschap
pelijk gecontroleerde experimen
ten nodig om dit vast te stellen."
