Het bezit van Van Hattum
Meer dan onderd kaorten krehe me d'r wi
Buitengebied!
Nieuwe raadkaart
fa
De collectie van Hans Lindenbergh levert deze week andermaal een
raadkaart van een doorsnee Zeeuws dorp op. De vraag is als gebruike
lijk: hoe luidt de naam ervan? Nadere bijzonderheden over de situatie
in het verleden en die van tegenwoordig, zijn welkom.
Oplossingen kunnen tot en met uiterlijk donderdag 17 januari worden
gezonden naar: Redactie PZC Buitengebied, postbus 31,4460 AA Goes;
fax 0113-315669; e-mail redactie@pzc.nl.
Onder de inzenders van een goede oplossing worden drie waardebon
nen verdeeld.
yPSTjCVï? OOK:." so
SWOüTSÖiJN
door Rinus Antonisse
Ellewoutsdijk, het 'suikerpa
leis' Zorgvliet, dat tijdens
de Tweede Wereldoorlog
eind 1944 werd verwoest.
Dat meldt kort en krachtig E. de
Milliano uit Terneuzen over de
Hl raadkaart van vorige week. Ze is
Sg één van de vele inzenders, die het
lp toch wel on-Zeeuwse beeld juist
wist te plaatsen.
In een uitvoerige brief merken
Cor en Bep van de Velde uit Hein-
kenszand op dat de foto is ge
maakt vanaf de jachttoren door
een lid van de familie Van Hat
tum. „Ongeveer naast de vijver die
er nu nog steeds ligt."
Links is een deel van de villa van
de Van Hattums te zien, aldus Nel
Minnee uit Hoedekenskerke, en
het eerste gebouw links is volgens
haar het koetshuis. „Mijn opa Jan
Nieuwenhuize was rijksveldwach
ter in Ellewoutsdijk en woonde in
het koetshuis. In een ander deel er
van stond de koets. Mijn vader
Boudewijn is er in 1910 geboren."
Hans Versluis uit Bergen op Zoom
noemt het dorp het 'Lands End'
van Zuid-Beveland. „Mijn vader
was er beheerder van het fort Elle
woutsdijk, wat toen een militaire
opslag was. Op de vijver maakte ik
als zesjarige mijn eerste krabbels
op het ijs en veegde ik voor wat
snoep de baan."
Vanuit Goes schrijft Han Goetheer
dat Anneke Maat, beheerder van
dorpshuis 't Nut (Van Hattum-
huis) ansichtkaarten van het dorp
verzamelt en in haar collectie af
beeldingen heeft van de bezittin
gen van de familie Van Hattum.
„Zij zorgt nog voor gezelligheid en
probeert haar dorp leefbaar te hou
den."
Marius Vrijlandt uit Borssele weet
dat rond 1900 het landgoed be
stond uit een hoofdhuis, bijgebou
wen en een boerderij. „Er zijn des
tijds verschillende beelden en tuin-
ornamenten in Duitsland gekocht.
Na de oorlog zijn twee landhuizen
herbouwd. Enkele beelden zijn
nog aanwezig bij de entree van het
dorp en naast een huidig landhuis,
evenals de tuinkoepel en restanten
van muren met tuinvazen. In het
park ligt de voormalige kasteelberg
binnen een gracht, van het voor
malige slot Ellewoutsdijk." In een
van de huizen woont thans de fa
milie Pesch-Van Hattum.
In 1881 kocht Jan van Hattum het
ambachtsrecht van Ellewoutsdijk,
met inbegrip van het landgoed en
de daarop staande dokterswoning
van Johannes Prumers, stellen de
'geschiedkundigen van de raad
kaart' Kees Stevense (Middelburg),
Kees Fase (Sint-Annaland) en D.
E. Tollenaar (Terneuzen). Omdat
de nieuwbakken ambachtsheer
een fortuin vergaarde bij aanleg
van het Suezkanaal, bouwde hij de
woning in Oosterse stijl uit. In het
park verrees een zogenaamde fol
ly, in de vorm van een Romeins
aquaduct.
De waardebonnen gaan naar: H.
Overeem, Zaamslag, A. Oosthoek,
Yerseke, j. Crucq, Ellewoutsdijk.
door Frans van der Heije
Van de weke ebbe me de nieuwjaerskaor-
ten wi opgeruumd. Een paer weken ei
een aolmè voller orende mande kaorten
ons opgewekt angekeke en noe wete me
't wè; as 't an aol de schrievers leit, kan vö ons
het jaer 2008 niks anders dan heil en zehen
brienge...!
Ik ebbe d'r a meer over geschreve, mè 't ver-
schiensel 'kerstkaorte' ouw m'n ieder jaer wi be
zig. Meer dan onderd kaorten krehe me d'r wi
van 't jaer. Da's leuk, da's verwaermend vö 't ar
te. Mè 't betekent wè, da me d'r minstens zövee
zelf ook moete schrieve. En bie ons tuus is dat
mien taak. Zie de kerstboom, ik de kerstkaor-
ten..!
Ik ore nie tot de mensen, die mee 'éên opdracht
an de computer' het êle adressenbestand vö den
dag aele. Mè 'k ebbe wè een lieste mee onze vas
te afnemers. Ik dienke, dat 't bie vee mensen wè
net zó za hae as bie ons. Me slaen de weke nae
sinterklaos de nódige kaorten in en as de legale
en illegale posten de wenskaorten binnen hae
gooie, verzaemel ik ook de moed om te beltin
nen. En eerlijk, ieder jaer wi ebb'ik dat
'dit-moet-ik-leuk-vinden'- gevoel. Neê, ik bin
nie belast mee de ziekten die a bie deze 'reclame
zin' ore, mè jaer nae jaer oordt de lieste langer
en 't schriefwerk hróter.
Gelukkig bin onze huus de deure uut, wan dat
schilt iedere keer wi een paer naemen om te
schrieven. En dan maek ik doosje nae doosje
wenskaorten leeg. Eest tien winterlandschap
pen, dan tien kerstklokken, tien brandende kaer-
sen en tien Anton Pieck-tafrélen, zonder an-
ziens des persoöns...!
Ik kriehe zö af en toe wè es te maeken mee een
bepaelde kaorte nè een bepaeld adres, mè da's
in opdracht van de kerstboomversierster! Vö
mien haet het om het gebaer, de gedachte en de
wens!
D'eeste onderd bin aoltied vö onze zekere klan
ten. En dinae beginne de twufelgevallen, die bie
mien naebie aoltied ook het voordeêl divan krie
he. Bie sommige zet ik een vraegteken. Even
wachte wat a ulder doe! Net eender as bie de 'af
vallers' van vorig jaer. Di ouw'ik nog wat kaor
ten en possegels vö achter d'and. Klaer om te ge-
bruken, a bin de 'prettige kerstdagen' bie de lae-
tere zendingen achteraelde en eigenlijk overbodi
ge wensen. Een kniesoor, die di op let.
En zö rond de jaerwisselienge kan'k de balans
opmaeke, d'administratie afronde en de döze
mee resjes 'nè zolder brienge. Tot de volgende
keer.
Ik ebbe een tied haod, da'k eigenlijk op wou
ouwe mee eêl de cêremonie. Net as wijlen Prins
Claus, die op een bepaeld moment z'n stropdas-
se uutdee, as een symbolisch gebaer om z'n ei-
hen los te maeken van bepaelde gewoontes. Van
andere oorde ik ook, da ze 't aol wat overdreve
vonde om d'r zövee te verstieren. Mè ik kenne
mè weinig 'Prins Clausen'..!
Ik bin d'n eesten om toe te geven, da'k eigenlijk
best graog die kaorten binnen zie komme. Me
probere a vö't openmaeken te raoien, van wien
of de kaorte is. En ieder jaer zien me wi of d'r
huus bie d'andere uut uus bin of dat'r juust
'meeëters' biegekomme bin. Of dat de 'meeëter'
veranderd is van naeme...!
En omdat het opangen van aol die kaorten nae
bie iedere dag tot 'instortingen' leidde, ebbe me
een nooit op waerde geschat cadeau, een platte,
riete mande, een twide kans gegeve as 'wens-
mande'! Die lei noe ook op zolder. Over elf mae-
nden ope me die mande wi onder de boom te
zetten!
14 Zaterdag 12 januari 2008 PZC